次の和 $S$ を求める問題です。 $S = 1 \cdot 1 + 3 \cdot 3 + 5 \cdot 3^2 + \dots + (2n-1) \cdot 3^{n-1}$

代数学級数等差数列等比数列和の計算数学的帰納法
2025/4/24

1. 問題の内容

次の和 SS を求める問題です。
S=11+33+532++(2n1)3n1S = 1 \cdot 1 + 3 \cdot 3 + 5 \cdot 3^2 + \dots + (2n-1) \cdot 3^{n-1}

2. 解き方の手順

この問題は、等差数列と等比数列の積の和を求める問題です。
まず、SS を以下のように書きます。
S=11+33+532++(2n1)3n1S = 1 \cdot 1 + 3 \cdot 3 + 5 \cdot 3^2 + \dots + (2n-1) \cdot 3^{n-1}
次に、SS に公比 3 をかけたものを計算します。
3S=13+332+533++(2n3)3n1+(2n1)3n3S = 1 \cdot 3 + 3 \cdot 3^2 + 5 \cdot 3^3 + \dots + (2n-3) \cdot 3^{n-1} + (2n-1) \cdot 3^n
S3SS - 3S を計算すると以下のようになります。
S3S=1+(31)3+(53)32++((2n1)(2n3))3n1(2n1)3nS - 3S = 1 + (3-1) \cdot 3 + (5-3) \cdot 3^2 + \dots + ((2n-1)-(2n-3)) \cdot 3^{n-1} - (2n-1) \cdot 3^n
2S=1+23+232++23n1(2n1)3n-2S = 1 + 2 \cdot 3 + 2 \cdot 3^2 + \dots + 2 \cdot 3^{n-1} - (2n-1) \cdot 3^n
2S=1+2(3+32++3n1)(2n1)3n-2S = 1 + 2(3 + 3^2 + \dots + 3^{n-1}) - (2n-1) \cdot 3^n
3+32++3n13 + 3^2 + \dots + 3^{n-1} は初項 3, 公比 3, 項数 n1n-1 の等比数列の和なので、
3+32++3n1=3(3n11)31=3(3n11)23 + 3^2 + \dots + 3^{n-1} = \frac{3(3^{n-1} - 1)}{3-1} = \frac{3(3^{n-1} - 1)}{2}
したがって、
2S=1+23(3n11)2(2n1)3n-2S = 1 + 2 \cdot \frac{3(3^{n-1} - 1)}{2} - (2n-1) \cdot 3^n
2S=1+3(3n11)(2n1)3n-2S = 1 + 3(3^{n-1} - 1) - (2n-1) \cdot 3^n
2S=1+3n3(2n1)3n-2S = 1 + 3^n - 3 - (2n-1) \cdot 3^n
2S=3n2(2n1)3n-2S = 3^n - 2 - (2n-1) \cdot 3^n
2S=3n22n3n+3n-2S = 3^n - 2 - 2n \cdot 3^n + 3^n
2S=23n22n3n-2S = 2 \cdot 3^n - 2 - 2n \cdot 3^n
2S=(22n)3n2-2S = (2-2n) \cdot 3^n - 2
S=(n1)3n+1S = (n-1) \cdot 3^n + 1

3. 最終的な答え

S=(n1)3n+1S = (n-1)3^n + 1