4次方程式 $\frac{1}{4}x^4 - \frac{2}{3}x^3 - \frac{1}{2}x^2 + 2x + a = 0$ が異なる4つの実数解を持つような定数 $a$ の範囲を求める。

代数学4次方程式微分増減グラフ
2025/4/24

1. 問題の内容

4次方程式 14x423x312x2+2x+a=0\frac{1}{4}x^4 - \frac{2}{3}x^3 - \frac{1}{2}x^2 + 2x + a = 0 が異なる4つの実数解を持つような定数 aa の範囲を求める。

2. 解き方の手順

まず、与えられた4次方程式を変形する。
14x423x312x2+2x+a=0\frac{1}{4}x^4 - \frac{2}{3}x^3 - \frac{1}{2}x^2 + 2x + a = 0
a=14x423x312x2+2x-a = \frac{1}{4}x^4 - \frac{2}{3}x^3 - \frac{1}{2}x^2 + 2x
f(x)=14x423x312x2+2xf(x) = \frac{1}{4}x^4 - \frac{2}{3}x^3 - \frac{1}{2}x^2 + 2x とおく。
このとき、y=f(x)y = f(x) のグラフと y=ay = -a のグラフが異なる4つの交点を持つような aa の範囲を求めればよい。
f(x)=x32x2x+2f'(x) = x^3 - 2x^2 - x + 2
f(x)=x2(x2)(x2)=(x21)(x2)=(x1)(x+1)(x2)f'(x) = x^2(x - 2) - (x - 2) = (x^2 - 1)(x - 2) = (x - 1)(x + 1)(x - 2)
f(x)=0f'(x) = 0 となる xxx=1,1,2x = -1, 1, 2 である。
増減表を作成する。
x | ... | -1 | ... | 1 | ... | 2 | ...
------- | -------- | -------- | -------- | -------- | -------- | -------- | --------
f'(x) | - | 0 | + | 0 | - | 0 | +
------- | -------- | -------- | -------- | -------- | -------- | -------- | --------
f(x) | ↓ | f(-1) | ↑ | f(1) | ↓ | f(2) | ↑
f(1)=14+23122=3+862412=1912f(-1) = \frac{1}{4} + \frac{2}{3} - \frac{1}{2} - 2 = \frac{3 + 8 - 6 - 24}{12} = \frac{-19}{12}
f(1)=142312+2=386+2412=1312f(1) = \frac{1}{4} - \frac{2}{3} - \frac{1}{2} + 2 = \frac{3 - 8 - 6 + 24}{12} = \frac{13}{12}
f(2)=14(16)23(8)12(4)+2(2)=41632+4=6163=18163=23f(2) = \frac{1}{4}(16) - \frac{2}{3}(8) - \frac{1}{2}(4) + 2(2) = 4 - \frac{16}{3} - 2 + 4 = 6 - \frac{16}{3} = \frac{18 - 16}{3} = \frac{2}{3}
グラフが異なる4つの交点を持つためには、
f(1)<a<f(2)f(-1) < -a < f(2) かつ f(2)<a<f(1)f(2) < -a < f(1) であればよい。
1912<a<23\frac{-19}{12} < -a < \frac{2}{3} かつ 23<a<1312\frac{2}{3} < -a < \frac{13}{12}
23<a<1912-\frac{2}{3} < a < \frac{19}{12} かつ 1312<a<23-\frac{13}{12} < a < -\frac{2}{3}
よって 1312<a<23-\frac{13}{12} < a < -\frac{2}{3}.

3. 最終的な答え

1312<a<23-\frac{13}{12} < a < -\frac{2}{3}