与えられた3x3行列の逆行列を求める問題です。行列は以下の通りです。 $A = \begin{pmatrix} 1 & -1 & -3 \\ 1 & 1 & -1 \\ -1 & 1 & 5 \end{pmatrix}$

代数学行列逆行列ガウス・ジョルダン法線形代数
2025/6/4

1. 問題の内容

与えられた3x3行列の逆行列を求める問題です。行列は以下の通りです。
$A = \begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 \\
1 & 1 & -1 \\
-1 & 1 & 5
\end{pmatrix}$

2. 解き方の手順

逆行列を求めるには、いくつかの方法があります。ここでは、掃き出し法(ガウス・ジョルダン法)を用いて解きます。
ステップ1: 与えられた行列AAに単位行列IIを並べた拡大行列[AI][A|I]を作成します。
$[A|I] = \begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
1 & 1 & -1 & | & 0 & 1 & 0 \\
-1 & 1 & 5 & | & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}$
ステップ2: 行基本変形を行い、左側の行列AAを単位行列IIに変形します。この時、右側の行列が逆行列A1A^{-1}となります。
まず、2行目から1行目を引きます (R2R2R1R_2 \rightarrow R_2 - R_1):
$\begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
0 & 2 & 2 & | & -1 & 1 & 0 \\
-1 & 1 & 5 & | & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}$
次に、3行目に1行目を足します (R3R3+R1R_3 \rightarrow R_3 + R_1):
$\begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
0 & 2 & 2 & | & -1 & 1 & 0 \\
0 & 0 & 2 & | & 1 & 0 & 1
\end{pmatrix}$
次に、2行目を2で割ります (R212R2R_2 \rightarrow \frac{1}{2}R_2):
$\begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 1 & | & -\frac{1}{2} & \frac{1}{2} & 0 \\
0 & 0 & 2 & | & 1 & 0 & 1
\end{pmatrix}$
次に、3行目を2で割ります (R312R3R_3 \rightarrow \frac{1}{2}R_3):
$\begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 1 & | & -\frac{1}{2} & \frac{1}{2} & 0 \\
0 & 0 & 1 & | & \frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2}
\end{pmatrix}$
次に、2行目から3行目を引きます (R2R2R3R_2 \rightarrow R_2 - R_3):
$\begin{pmatrix}
1 & -1 & -3 & | & 1 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 0 & | & -1 & \frac{1}{2} & -\frac{1}{2} \\
0 & 0 & 1 & | & \frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2}
\end{pmatrix}$
次に、1行目に2行目を足します (R1R1+R2R_1 \rightarrow R_1 + R_2):
$\begin{pmatrix}
1 & 0 & -3 & | & 0 & \frac{1}{2} & -\frac{1}{2} \\
0 & 1 & 0 & | & -1 & \frac{1}{2} & -\frac{1}{2} \\
0 & 0 & 1 & | & \frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2}
\end{pmatrix}$
最後に、1行目に3行目の3倍を足します (R1R1+3R3R_1 \rightarrow R_1 + 3R_3):
$\begin{pmatrix}
1 & 0 & 0 & | & \frac{3}{2} & \frac{1}{2} & 1 \\
0 & 1 & 0 & | & -1 & \frac{1}{2} & -\frac{1}{2} \\
0 & 0 & 1 & | & \frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2}
\end{pmatrix}$
ステップ3: 右側の行列が逆行列 A1A^{-1} となります。

3. 最終的な答え

逆行列は次の通りです。
$A^{-1} = \begin{pmatrix}
\frac{3}{2} & \frac{1}{2} & 1 \\
-1 & \frac{1}{2} & -\frac{1}{2} \\
\frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2}
\end{pmatrix}$