## 問題の解答

解析学偏微分陰関数定理連立方程式逆関数
2025/7/11
## 問題の解答
問題は、与えられた関数または関係式から、特定の微分を求める問題です。具体的には、以下の4つの小問があります。
(1) f(x,y)=siny+exxy2=0f(x, y) = \sin y + e^x - xy^2 = 0 から dydx\frac{dy}{dx} を求める。
(2) f(x,y,z)=x2+y2+z24z=0f(x, y, z) = x^2 + y^2 + z^2 - 4z = 0 から zx\frac{\partial z}{\partial x}, zy\frac{\partial z}{\partial y}, 2zx2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2}, 2zxy\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} を求める。
(3) xuyv=0xu - yv = 0, yu+xv=1yu + xv = 1 から ux\frac{\partial u}{\partial x}, vx\frac{\partial v}{\partial x} を求める。
(4) x=eucosvx = e^u \cos v, y=eusinvy = e^u \sin v, z=uvz = uv から zx\frac{\partial z}{\partial x}, zy\frac{\partial z}{\partial y} を求める。
## 解き方の手順と答え
### (1)

1. **陰関数定理の適用:** $f(x, y) = 0$ のとき、$\frac{dy}{dx} = -\frac{\frac{\partial f}{\partial x}}{\frac{\partial f}{\partial y}}$ を用います。

2. **偏微分の計算:**

* fx=exy2\frac{\partial f}{\partial x} = e^x - y^2
* fy=cosy2xy\frac{\partial f}{\partial y} = \cos y - 2xy

3. **$\frac{dy}{dx}$ の計算:**

dydx=exy2cosy2xy=y2excosy2xy\frac{dy}{dx} = -\frac{e^x - y^2}{\cos y - 2xy} = \frac{y^2 - e^x}{\cos y - 2xy}
**最終的な答え:** dydx=y2excosy2xy\frac{dy}{dx} = \frac{y^2 - e^x}{\cos y - 2xy}
### (2)

1. **陰関数定理の適用:** $f(x, y, z) = 0$ のとき、$\frac{\partial z}{\partial x} = -\frac{\frac{\partial f}{\partial x}}{\frac{\partial f}{\partial z}}$, $\frac{\partial z}{\partial y} = -\frac{\frac{\partial f}{\partial y}}{\frac{\partial f}{\partial z}}$ を用います。

2. **偏微分の計算:**

* fx=2x\frac{\partial f}{\partial x} = 2x
* fy=2y\frac{\partial f}{\partial y} = 2y
* fz=2z4\frac{\partial f}{\partial z} = 2z - 4

3. **$\frac{\partial z}{\partial x}$ と $\frac{\partial z}{\partial y}$ の計算:**

* zx=2x2z4=x2z\frac{\partial z}{\partial x} = -\frac{2x}{2z - 4} = \frac{x}{2 - z}
* zy=2y2z4=y2z\frac{\partial z}{\partial y} = -\frac{2y}{2z - 4} = \frac{y}{2 - z}

4. **二階偏微分の計算:**

* 2zx2=x(x2z)=(2z)x(zx)(2z)2=2z+x(x2z)(2z)2=2z+x22z(2z)2=2(2z)2+x2(2z)3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{\partial}{\partial x} \left(\frac{x}{2-z}\right) = \frac{(2-z) - x(-\frac{\partial z}{\partial x})}{(2-z)^2} = \frac{2-z + x(\frac{x}{2-z})}{(2-z)^2} = \frac{2-z+\frac{x^2}{2-z}}{(2-z)^2} = \frac{2(2-z)^2 + x^2}{(2-z)^3}
* 2zxy=y(x2z)=0x(zy)(2z)2=x(y2z)(2z)2=xy(2z)3\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = \frac{\partial}{\partial y} \left(\frac{x}{2-z}\right) = \frac{0 - x(-\frac{\partial z}{\partial y})}{(2-z)^2} = \frac{x(\frac{y}{2-z})}{(2-z)^2} = \frac{xy}{(2-z)^3}
**最終的な答え:**
* zx=x2z\frac{\partial z}{\partial x} = \frac{x}{2-z}
* zy=y2z\frac{\partial z}{\partial y} = \frac{y}{2-z}
* 2zx2=(2z)2+x2(2z)3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{(2-z)^2 + x^2}{(2-z)^3}
* 2zxy=xy(2z)3\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = \frac{xy}{(2-z)^3}
### (3)

1. **連立方程式の微分:** 与えられた2つの式を $x$ で偏微分します。$u$ と $v$ は $x$ の関数であることに注意します。

* x(xuyv)=u+xuxyvx=0\frac{\partial}{\partial x} (xu - yv) = u + x \frac{\partial u}{\partial x} - y \frac{\partial v}{\partial x} = 0
* x(yu+xv)=yux+v+xvx=0\frac{\partial}{\partial x} (yu + xv) = y \frac{\partial u}{\partial x} + v + x \frac{\partial v}{\partial x} = 0

2. **$\frac{\partial u}{\partial x}$ と $\frac{\partial v}{\partial x}$ について解く:** 上記の2つの式から連立方程式を解きます。

\begin{cases}
x \frac{\partial u}{\partial x} - y \frac{\partial v}{\partial x} = -u \\
y \frac{\partial u}{\partial x} + x \frac{\partial v}{\partial x} = -v
\end{cases}
これを解くと、
\frac{\partial u}{\partial x} = \frac{-ux - vy}{x^2+y^2}
\frac{\partial v}{\partial x} = \frac{-vx + uy}{x^2+y^2}
**最終的な答え:**
* ux=uxvyx2+y2\frac{\partial u}{\partial x} = \frac{-ux - vy}{x^2+y^2}
* vx=vx+uyx2+y2\frac{\partial v}{\partial x} = \frac{-vx + uy}{x^2+y^2}
### (4)

1. **逆関数の偏微分:** $z = uv$ であり、$u$ と $v$ は $x$ と $y$ の関数として与えられていないので、$u$ と $v$ を $x$ と $y$ で表す必要があります。

* x=eucosvx = e^u \cos v
* y=eusinvy = e^u \sin v

2. $x^2+y^2 = (e^u \cos v)^2+(e^u \sin v)^2=e^{2u}(\cos^2v + \sin^2 v)=e^{2u}$. したがって、 $e^u = \sqrt{x^2+y^2}$ となり、$u = \frac{1}{2}\ln(x^2+y^2)$.

3. $\frac{y}{x} = \frac{e^u \sin v}{e^u \cos v} = \tan v$. したがって、$v = \arctan(\frac{y}{x})$

4. 偏微分の計算

* ux=xx2+y2\frac{\partial u}{\partial x} = \frac{x}{x^2+y^2}
* uy=yx2+y2\frac{\partial u}{\partial y} = \frac{y}{x^2+y^2}
* vx=11+(y/x)2(yx2)=yx2+y2\frac{\partial v}{\partial x} = \frac{1}{1+(y/x)^2}(-\frac{y}{x^2}) = \frac{-y}{x^2+y^2}
* vy=11+(y/x)2(1x)=xx2+y2\frac{\partial v}{\partial y} = \frac{1}{1+(y/x)^2}(\frac{1}{x}) = \frac{x}{x^2+y^2}

5. $\frac{\partial z}{\partial x} = \frac{\partial (uv)}{\partial x} = u \frac{\partial v}{\partial x} + v \frac{\partial u}{\partial x}=u (\frac{-y}{x^2+y^2})+v (\frac{x}{x^2+y^2}) = \frac{xv-yu}{x^2+y^2} $

6. $\frac{\partial z}{\partial y} = \frac{\partial (uv)}{\partial y} = u \frac{\partial v}{\partial y} + v \frac{\partial u}{\partial y}=u (\frac{x}{x^2+y^2})+v (\frac{y}{x^2+y^2}) = \frac{xu+vy}{x^2+y^2}$

**最終的な答え:**
* zx=xvyux2+y2\frac{\partial z}{\partial x} = \frac{xv-yu}{x^2+y^2}
* zy=xu+vyx2+y2\frac{\partial z}{\partial y} = \frac{xu+vy}{x^2+y^2}

「解析学」の関連問題

次の4つの問題に答えます。 (1) $f(x, y) = \sin y + e^x - xy^2 = 0$ から $\frac{dy}{dx}$ を求めます。 (2) $f(x, y, z) = x^...

偏微分陰関数の微分多変数関数合成関数
2025/7/11

次の定積分の値を求める問題です。 (1) $\int_{0}^{1} (3x^2 + 2x) dx$ (2) $\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} (\sin x + \cos x) d...

定積分積分不定積分三角関数
2025/7/11

区間 $I = [0,1]$ を $n$ 等分し、その分点を $x_0 = 0, x_1 = \frac{1}{n}, x_2 = \frac{2}{n}, ..., x_n = 1$ とする。さらに...

定積分リーマン和極限
2025/7/11

区間 $I=[0, 1]$ を $n$ 等分し、その分点を $x_0=0, x_1=1/n, x_2=2/n, \dots, x_n=1$ とする。さらに $\xi_i = x_i$ とする。このとき...

定積分リーマン和極限積分
2025/7/11

区間 $I = [0, 1]$ を $n$ 等分し、その分点を $x_0 = 0, x_1 = \frac{1}{n}, x_2 = \frac{2}{n}, \dots, x_n = 1$ とする。...

定積分リーマン和積分
2025/7/11

次の不定積分を求め、空欄を埋める問題です。 $\int \frac{1}{\sqrt{x^2 + 4x + 5}} dx = \log|(ア) + \sqrt{(イ)}| + C$ 選択肢は次の通りで...

不定積分置換積分平方完成積分
2025/7/11

$\sin(6x - 2)$ を積分する問題です。

積分三角関数不定積分
2025/7/11

不定積分 $\int \frac{1}{\sqrt{x^2 + 2x}}dx$ を計算し、その結果を $\log | \text{ア} + \sqrt{\text{イ}} | + C$ の形で表したと...

不定積分置換積分平方完成積分計算
2025/7/11

定積分 $\int_{0}^{\pi} (\sin 2x + \cos 3x) dx$ の値を求めます。

定積分三角関数積分計算
2025/7/11

定積分 $\int_{0}^{2\pi} |\sin \theta| d\theta$ の値を求めます。

定積分絶対値三角関数積分
2025/7/11