## 1. 問題の内容

解析学積分曲線の長さ回転体の体積回転面の面積極座標
2025/7/3
##

1. 問題の内容

1. $x = a\cos t, y = b\sin t$ ($a, b > 0, 0 \le t \le \pi$), $y = 0$ で囲まれた図形の面積を求めよ。

2. $x = e^t \cos t, y = e^t \sin t$ ($0 \le t \le \frac{\pi}{2}$) の曲線の長さを求めよ。

3. $x = \cos^2 t, y = \sin t \cos t$ ($0 \le t \le \frac{\pi}{2}$) を $x$ 軸のまわりに 1 回転してできる回転体の体積 $V$ と回転面の面積 $S$ を求めよ。

4. $r = e^{\frac{\theta}{2}}$ ($0 \le \theta \le 2\pi$) と半直線 $\theta = 0$ で囲まれた図形の面積を求めよ。

5. $r = e^{\theta}$ ($0 \le \theta \le 2\pi$) が表す曲線の長さを求めよ。

##

2. 解き方の手順

###

1. 曲線 $x = a\cos t, y = b\sin t$ ($a, b > 0, 0 \le t \le \pi$), $y = 0$ で囲まれた図形の面積

この曲線は上半分の楕円を表します。面積は以下の積分で求められます。
S=0πy(t)x(t)dt=π0bsint(asint)dt=ab0πsin2tdtS = \int_0^{\pi} y(t) x'(t) dt = \int_{\pi}^{0} b\sin t \cdot (-a\sin t) dt = ab \int_0^{\pi} \sin^2 t dt
sin2t=1cos(2t)2\sin^2 t = \frac{1 - \cos(2t)}{2} なので、
S=ab0π1cos(2t)2dt=ab[t2sin(2t)4]0π=ab(π20)=πab2S = ab \int_0^{\pi} \frac{1 - \cos(2t)}{2} dt = ab [\frac{t}{2} - \frac{\sin(2t)}{4}]_0^{\pi} = ab (\frac{\pi}{2} - 0) = \frac{\pi ab}{2}
###

2. 曲線 $x = e^t \cos t, y = e^t \sin t$ ($0 \le t \le \frac{\pi}{2}$) の長さ

曲線の長さ LL は次の式で計算できます。
L=0π/2(dxdt)2+(dydt)2dtL = \int_0^{\pi/2} \sqrt{(\frac{dx}{dt})^2 + (\frac{dy}{dt})^2} dt
dxdt=etcostetsint=et(costsint)\frac{dx}{dt} = e^t \cos t - e^t \sin t = e^t (\cos t - \sin t)
dydt=etsint+etcost=et(sint+cost)\frac{dy}{dt} = e^t \sin t + e^t \cos t = e^t (\sin t + \cos t)
(dxdt)2=e2t(cos2t2sintcost+sin2t)=e2t(12sintcost)(\frac{dx}{dt})^2 = e^{2t} (\cos^2 t - 2\sin t \cos t + \sin^2 t) = e^{2t} (1 - 2\sin t \cos t)
(dydt)2=e2t(sin2t+2sintcost+cos2t)=e2t(1+2sintcost)(\frac{dy}{dt})^2 = e^{2t} (\sin^2 t + 2\sin t \cos t + \cos^2 t) = e^{2t} (1 + 2\sin t \cos t)
(dxdt)2+(dydt)2=e2t(12sintcost)+e2t(1+2sintcost)=2e2t(\frac{dx}{dt})^2 + (\frac{dy}{dt})^2 = e^{2t} (1 - 2\sin t \cos t) + e^{2t} (1 + 2\sin t \cos t) = 2e^{2t}
L=0π/22e2tdt=20π/2etdt=2[et]0π/2=2(eπ/21)L = \int_0^{\pi/2} \sqrt{2e^{2t}} dt = \sqrt{2} \int_0^{\pi/2} e^t dt = \sqrt{2} [e^t]_0^{\pi/2} = \sqrt{2} (e^{\pi/2} - 1)
###

3. 曲線 $x = \cos^2 t, y = \sin t \cos t$ ($0 \le t \le \frac{\pi}{2}$) を $x$ 軸のまわりに 1 回転してできる回転体の体積 $V$ と回転面の面積 $S$

V=0π/2πy2dxdtdt=ππ/20(sintcost)2(2costsint)dt=2π0π/2sin3tcos3tdtV = \int_0^{\pi/2} \pi y^2 \frac{dx}{dt} dt = \pi \int_{\pi/2}^0 (\sin t \cos t)^2 (-2\cos t \sin t) dt = 2\pi \int_0^{\pi/2} \sin^3 t \cos^3 t dt
V=2π0π/2sin3tcos3tdt=2π0π/2sin3t(1sin2t)costdtV = 2\pi \int_0^{\pi/2} \sin^3 t \cos^3 t dt = 2\pi \int_0^{\pi/2} \sin^3 t (1 - \sin^2 t) \cos t dt
u=sintu = \sin t とすると du=costdtdu = \cos t dt 。積分範囲は 010 \to 1
V=2π01u3(1u2)du=2π01(u3u5)du=2π[u44u66]01=2π(1416)=2π(3212)=π6V = 2\pi \int_0^1 u^3 (1 - u^2) du = 2\pi \int_0^1 (u^3 - u^5) du = 2\pi [\frac{u^4}{4} - \frac{u^6}{6}]_0^1 = 2\pi (\frac{1}{4} - \frac{1}{6}) = 2\pi (\frac{3 - 2}{12}) = \frac{\pi}{6}
S=0π/22πy(dxdt)2+(dydt)2dtS = \int_0^{\pi/2} 2\pi y \sqrt{(\frac{dx}{dt})^2 + (\frac{dy}{dt})^2} dt
dxdt=2costsint\frac{dx}{dt} = -2\cos t \sin t
dydt=cos2tsin2t=cos(2t)\frac{dy}{dt} = \cos^2 t - \sin^2 t = \cos(2t)
(dxdt)2+(dydt)2=4cos2tsin2t+cos2(2t)=sin2(2t)+cos2(2t)=1(\frac{dx}{dt})^2 + (\frac{dy}{dt})^2 = 4\cos^2 t \sin^2 t + \cos^2(2t) = \sin^2(2t) + \cos^2(2t) = 1
S=0π/22π(sintcost)1dt=2π0π/2sintcostdt=π0π/2sin(2t)dt=π[cos(2t)2]0π/2=π(12+12)=πS = \int_0^{\pi/2} 2\pi (\sin t \cos t) \sqrt{1} dt = 2\pi \int_0^{\pi/2} \sin t \cos t dt = \pi \int_0^{\pi/2} \sin(2t) dt = \pi [-\frac{\cos(2t)}{2}]_0^{\pi/2} = \pi (-\frac{-1}{2} + \frac{1}{2}) = \pi
###

4. $r = e^{\frac{\theta}{2}}$ ($0 \le \theta \le 2\pi$) と半直線 $\theta = 0$ で囲まれた図形の面積

S=1202πr2dθ=1202π(eθ2)2dθ=1202πeθdθ=12[eθ]02π=12(e2π1)S = \frac{1}{2} \int_0^{2\pi} r^2 d\theta = \frac{1}{2} \int_0^{2\pi} (e^{\frac{\theta}{2}})^2 d\theta = \frac{1}{2} \int_0^{2\pi} e^{\theta} d\theta = \frac{1}{2} [e^{\theta}]_0^{2\pi} = \frac{1}{2} (e^{2\pi} - 1)
###

5. $r = e^{\theta}$ ($0 \le \theta \le 2\pi$) が表す曲線の長さ

L=02πr2+(drdθ)2dθL = \int_0^{2\pi} \sqrt{r^2 + (\frac{dr}{d\theta})^2} d\theta
r=eθr = e^{\theta} なので drdθ=eθ\frac{dr}{d\theta} = e^{\theta}
L=02π(eθ)2+(eθ)2dθ=02π2e2θdθ=202πeθdθ=2[eθ]02π=2(e2π1)L = \int_0^{2\pi} \sqrt{(e^{\theta})^2 + (e^{\theta})^2} d\theta = \int_0^{2\pi} \sqrt{2e^{2\theta}} d\theta = \sqrt{2} \int_0^{2\pi} e^{\theta} d\theta = \sqrt{2} [e^{\theta}]_0^{2\pi} = \sqrt{2} (e^{2\pi} - 1)
##

3. 最終的な答え

1. $\frac{\pi ab}{2}$

2. $\sqrt{2}(e^{\pi/2} - 1)$

3. $V = \frac{\pi}{6}$, $S = \pi$

4. $\frac{1}{2}(e^{2\pi} - 1)$

5. $\sqrt{2}(e^{2\pi} - 1)$

「解析学」の関連問題

$0 \le x \le \pi$ のとき、次の関数の最大値・最小値と、そのときの $x$ の値を求めよ。 (1) $y = \sin x + 1$ (2) $y = 2\cos(x + \frac{...

三角関数最大値最小値関数のグラフ
2025/7/3

関数 $y = 2\cos(x + \frac{\pi}{3}) - 1$ の最大値と最小値、およびそれらをとる時の $x$ の値を求める。

三角関数最大値最小値cos関数周期関数
2025/7/3

問題は、与えられた図と数式に基づき、$0 \le x \le \pi$ の範囲において、$y = 2\cos(x + \frac{\pi}{3}) - 1$ の最大値と最小値を求める問題です。

三角関数最大値最小値グラフ
2025/7/3

実数 $x$ に対して、無限級数 $x + \frac{x}{1+x-x^2} + \frac{x}{(1+x-x^2)^2} + \frac{x}{(1+x-x^2)^3} + \cdots$ が収...

無限級数等比数列収束不等式
2025/7/3

与えられた3つの極限を求める問題です。 (1) $\lim_{n\to\infty} \frac{1}{n} \left( \sin \frac{\pi}{n} + \sin \frac{2\pi}{...

極限リーマン和積分定積分
2025/7/3

実数 $x$ に対し、無限級数 $x + \frac{x}{1+x-x^2} + \frac{x}{(1+x-x^2)^2} + \frac{x}{(1+x-x^2)^3} + \dots$ が収束す...

無限級数収束等比級数不等式
2025/7/3

与えられた無限級数 $\sum_{n=1}^{\infty} \frac{2^n + 3^n}{5^n}$ の和を求める問題です。

無限級数等比級数級数の和
2025/7/3

無限等比級数 $\sum_{n=1}^{\infty} 3(\frac{1}{2})^{n-1}$ の和を求めます。

無限級数等比級数級数の和
2025/7/3

以下の二つの不定積分を求めます。 (1) $\int \frac{1}{x + \sqrt{x^2 + 1}} dx$ (2) $\int \frac{1}{(x+1)\sqrt{x^2+x+1}} ...

不定積分置換積分有理化双曲線関数
2025/7/3

関数 $y = 3^{-x}$ のグラフを描く問題です。

指数関数グラフ関数のグラフ減少関数
2025/7/3