$x$, $y$, $z$ の間に函数関係があるとき、すなわち $f(x, y, z) = 0$ のとき、 $$ \left( \frac{\partial x}{\partial y} \right)_z \left( \frac{\partial y}{\partial z} \right)_x \left( \frac{\partial z}{\partial x} \right)_y = -1 $$ が成り立つことを示す問題です。
2025/5/15
1. 問題の内容
, , の間に函数関係があるとき、すなわち のとき、
\left( \frac{\partial x}{\partial y} \right)_z \left( \frac{\partial y}{\partial z} \right)_x \left( \frac{\partial z}{\partial x} \right)_y = -1
が成り立つことを示す問題です。
2. 解き方の手順
の全微分を考えます。
df = \frac{\partial f}{\partial x} dx + \frac{\partial f}{\partial y} dy + \frac{\partial f}{\partial z} dz = 0
(, , は、それぞれ、 を , , で偏微分したものです。)
(1) を固定()すると、
\frac{\partial f}{\partial x} dx + \frac{\partial f}{\partial y} dy = 0
\left( \frac{\partial x}{\partial y} \right)_z = - \frac{\partial f / \partial y}{\partial f / \partial x}
(2) を固定()すると、
\frac{\partial f}{\partial y} dy + \frac{\partial f}{\partial z} dz = 0
\left( \frac{\partial y}{\partial z} \right)_x = - \frac{\partial f / \partial z}{\partial f / \partial y}
(3) を固定()すると、
\frac{\partial f}{\partial z} dz + \frac{\partial f}{\partial x} dx = 0
\left( \frac{\partial z}{\partial x} \right)_y = - \frac{\partial f / \partial x}{\partial f / \partial z}
したがって、
\left( \frac{\partial x}{\partial y} \right)_z \left( \frac{\partial y}{\partial z} \right)_x \left( \frac{\partial z}{\partial x} \right)_y = \left( - \frac{\partial f / \partial y}{\partial f / \partial x} \right) \left( - \frac{\partial f / \partial z}{\partial f / \partial y} \right) \left( - \frac{\partial f / \partial x}{\partial f / \partial z} \right) = -1
となる。
3. 最終的な答え
\left( \frac{\partial x}{\partial y} \right)_z \left( \frac{\partial y}{\partial z} \right)_x \left( \frac{\partial z}{\partial x} \right)_y = -1