問題は、与えられた3つの行列に対して、行変形を用いて逆行列を計算することです。 (1) $ \begin{pmatrix} 2 & 1 & 1 \\ 1 & 2 & 1 \\ 1 & 1 & 2 \end{pmatrix} $ (2) $ \begin{pmatrix} 3 & 1 & 1 \\ 1 & 3 & 1 \\ 1 & 1 & 3 \end{pmatrix} $ (3) $ \begin{pmatrix} 3 & 2 & 2 \\ 2 & 3 & 2 \\ 2 & 2 & 3 \end{pmatrix} $
2025/6/12
1. 問題の内容
問題は、与えられた3つの行列に対して、行変形を用いて逆行列を計算することです。
(1)
\begin{pmatrix}
2 & 1 & 1 \\
1 & 2 & 1 \\
1 & 1 & 2
\end{pmatrix}
(2)
\begin{pmatrix}
3 & 1 & 1 \\
1 & 3 & 1 \\
1 & 1 & 3
\end{pmatrix}
(3)
\begin{pmatrix}
3 & 2 & 2 \\
2 & 3 & 2 \\
2 & 2 & 3
\end{pmatrix}
2. 解き方の手順
各行列に対して、拡大行列を作り、行基本変形を行って左側が単位行列になるように変形します。右側に現れる行列が逆行列です。
(1)
拡大行列は
\begin{pmatrix}
2 & 1 & 1 & 1 & 0 & 0 \\
1 & 2 & 1 & 0 & 1 & 0 \\
1 & 1 & 2 & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}
となります。
行基本変形を適用します。
1. 1行目を1/2倍:
\begin{pmatrix}
1 & 1/2 & 1/2 & 1/2 & 0 & 0 \\
1 & 2 & 1 & 0 & 1 & 0 \\
1 & 1 & 2 & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}
2. 2行目から1行目を引く、3行目から1行目を引く:
\begin{pmatrix}
1 & 1/2 & 1/2 & 1/2 & 0 & 0 \\
0 & 3/2 & 1/2 & -1/2 & 1 & 0 \\
0 & 1/2 & 3/2 & -1/2 & 0 & 1
\end{pmatrix}
3. 2行目を2/3倍:
\begin{pmatrix}
1 & 1/2 & 1/2 & 1/2 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 1/3 & -1/3 & 2/3 & 0 \\
0 & 1/2 & 3/2 & -1/2 & 0 & 1
\end{pmatrix}
4. 1行目から2行目の1/2倍を引く、3行目から2行目の1/2倍を引く:
\begin{pmatrix}
1 & 0 & 1/3 & 2/3 & -1/3 & 0 \\
0 & 1 & 1/3 & -1/3 & 2/3 & 0 \\
0 & 0 & 4/3 & -1/3 & -1/3 & 1
\end{pmatrix}
5. 3行目を3/4倍:
\begin{pmatrix}
1 & 0 & 1/3 & 2/3 & -1/3 & 0 \\
0 & 1 & 1/3 & -1/3 & 2/3 & 0 \\
0 & 0 & 1 & -1/4 & -1/4 & 3/4
\end{pmatrix}
6. 1行目から3行目の1/3倍を引く、2行目から3行目の1/3倍を引く:
\begin{pmatrix}
1 & 0 & 0 & 3/4 & -1/4 & -1/4 \\
0 & 1 & 0 & -1/4 & 3/4 & -1/4 \\
0 & 0 & 1 & -1/4 & -1/4 & 3/4
\end{pmatrix}
(2)
拡大行列は
\begin{pmatrix}
3 & 1 & 1 & 1 & 0 & 0 \\
1 & 3 & 1 & 0 & 1 & 0 \\
1 & 1 & 3 & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}
となります。
行基本変形を適用します。
(以下省略)
(3)
拡大行列は
\begin{pmatrix}
3 & 2 & 2 & 1 & 0 & 0 \\
2 & 3 & 2 & 0 & 1 & 0 \\
2 & 2 & 3 & 0 & 0 & 1
\end{pmatrix}
となります。
行基本変形を適用します。
(以下省略)
3. 最終的な答え
(1)
\begin{pmatrix}
3/4 & -1/4 & -1/4 \\
-1/4 & 3/4 & -1/4 \\
-1/4 & -1/4 & 3/4
\end{pmatrix}
(2)
\begin{pmatrix}
4/10 & -1/10 & -1/10 \\
-1/10 & 4/10 & -1/10 \\
-1/10 & -1/10 & 4/10
\end{pmatrix}
=
\begin{pmatrix}
2/5 & -1/10 & -1/10 \\
-1/10 & 2/5 & -1/10 \\
-1/10 & -1/10 & 2/5
\end{pmatrix}
(3)
\begin{pmatrix}
5/15 & -2/15 & -2/15 \\
-2/15 & 5/15 & -2/15 \\
-2/15 & -2/15 & 5/15
\end{pmatrix}
=
\begin{pmatrix}
1/3 & -2/15 & -2/15 \\
-2/15 & 1/3 & -2/15 \\
-2/15 & -2/15 & 1/3
\end{pmatrix}