与えられた和 $S = 1 + \frac{2}{3} + \frac{3}{3^2} + \frac{4}{3^3} + \dots + \frac{n}{3^{n-1}}$ を求める問題です。

解析学級数等比数列
2025/6/27

1. 問題の内容

与えられた和 S=1+23+332+433++n3n1S = 1 + \frac{2}{3} + \frac{3}{3^2} + \frac{4}{3^3} + \dots + \frac{n}{3^{n-1}} を求める問題です。

2. 解き方の手順

この問題は、等比数列の和の変形を利用して解きます。
まず、SS を書き出します。
S=1+23+332+433++n3n1S = 1 + \frac{2}{3} + \frac{3}{3^2} + \frac{4}{3^3} + \dots + \frac{n}{3^{n-1}}
次に、SS13\frac{1}{3} 倍したものを考えます。
13S=13+232+333+434++n3n\frac{1}{3}S = \frac{1}{3} + \frac{2}{3^2} + \frac{3}{3^3} + \frac{4}{3^4} + \dots + \frac{n}{3^{n}}
SS から 13S\frac{1}{3}S を引きます。
S13S=(1+23+332+433++n3n1)(13+232+333+434++n3n)S - \frac{1}{3}S = (1 + \frac{2}{3} + \frac{3}{3^2} + \frac{4}{3^3} + \dots + \frac{n}{3^{n-1}}) - (\frac{1}{3} + \frac{2}{3^2} + \frac{3}{3^3} + \frac{4}{3^4} + \dots + \frac{n}{3^{n}})
23S=1+(2313)+(332232)+(433333)++(n3n1n13n1)n3n\frac{2}{3}S = 1 + (\frac{2}{3} - \frac{1}{3}) + (\frac{3}{3^2} - \frac{2}{3^2}) + (\frac{4}{3^3} - \frac{3}{3^3}) + \dots + (\frac{n}{3^{n-1}} - \frac{n-1}{3^{n-1}}) - \frac{n}{3^n}
23S=1+13+132+133++13n1n3n\frac{2}{3}S = 1 + \frac{1}{3} + \frac{1}{3^2} + \frac{1}{3^3} + \dots + \frac{1}{3^{n-1}} - \frac{n}{3^n}
ここで、1+13+132++13n11 + \frac{1}{3} + \frac{1}{3^2} + \dots + \frac{1}{3^{n-1}} は初項1、公比 13\frac{1}{3} の等比数列の和なので、
1+13+132++13n1=1(13)n113=113n23=32(113n)1 + \frac{1}{3} + \frac{1}{3^2} + \dots + \frac{1}{3^{n-1}} = \frac{1 - (\frac{1}{3})^n}{1 - \frac{1}{3}} = \frac{1 - \frac{1}{3^n}}{\frac{2}{3}} = \frac{3}{2}(1 - \frac{1}{3^n})
したがって、
23S=32(113n)n3n\frac{2}{3}S = \frac{3}{2}(1 - \frac{1}{3^n}) - \frac{n}{3^n}
S=3232(113n)32n3n=94(113n)3n23nS = \frac{3}{2} \cdot \frac{3}{2}(1 - \frac{1}{3^n}) - \frac{3}{2} \cdot \frac{n}{3^n} = \frac{9}{4}(1 - \frac{1}{3^n}) - \frac{3n}{2 \cdot 3^n}
S=94943n6n43n=949+6n43n=943(3+2n)43nS = \frac{9}{4} - \frac{9}{4 \cdot 3^n} - \frac{6n}{4 \cdot 3^n} = \frac{9}{4} - \frac{9 + 6n}{4 \cdot 3^n} = \frac{9}{4} - \frac{3(3 + 2n)}{4 \cdot 3^n}
S=93n3(3+2n)43n=3n+296n43nS = \frac{9 \cdot 3^n - 3(3+2n)}{4 \cdot 3^n} = \frac{3^{n+2} - 9 - 6n}{4 \cdot 3^n}
S=3n+26n943nS = \frac{3^{n+2} - 6n - 9}{4 \cdot 3^n}

3. 最終的な答え

S=3n+26n943nS = \frac{3^{n+2} - 6n - 9}{4 \cdot 3^n}
または、S=943(2n+3)43nS = \frac{9}{4} - \frac{3(2n+3)}{4 \cdot 3^n}