与えられた微分方程式 $(\sin y + x)dx + \cos y dy = 0$ を解く。解析学微分方程式積分因子変数分離完全微分方程式2025/7/51. 問題の内容与えられた微分方程式 (siny+x)dx+cosydy=0(\sin y + x)dx + \cos y dy = 0(siny+x)dx+cosydy=0 を解く。2. 解き方の手順与えられた微分方程式を以下のように書き換える。M(x,y)dx+N(x,y)dy=0M(x, y) dx + N(x, y) dy = 0M(x,y)dx+N(x,y)dy=0ここで、 M(x,y)=siny+xM(x, y) = \sin y + xM(x,y)=siny+x であり、N(x,y)=cosyN(x, y) = \cos yN(x,y)=cosy である。この微分方程式が完全微分方程式であるかどうかを確かめる。つまり、∂M∂y=∂N∂x\frac{\partial M}{\partial y} = \frac{\partial N}{\partial x}∂y∂M=∂x∂N であるかどうかを調べる。∂M∂y=∂(siny+x)∂y=cosy\frac{\partial M}{\partial y} = \frac{\partial (\sin y + x)}{\partial y} = \cos y∂y∂M=∂y∂(siny+x)=cosy∂N∂x=∂(cosy)∂x=0\frac{\partial N}{\partial x} = \frac{\partial (\cos y)}{\partial x} = 0∂x∂N=∂x∂(cosy)=0∂M∂y≠∂N∂x\frac{\partial M}{\partial y} \neq \frac{\partial N}{\partial x}∂y∂M=∂x∂N より、この微分方程式は完全微分方程式ではない。しかし、∂M∂y=cosy\frac{\partial M}{\partial y} = \cos y∂y∂M=cosy と N=cosyN = \cos yN=cosy なので、∂M∂ydx+Ndy=0\frac{\partial M}{\partial y}dx + Ndy = 0∂y∂Mdx+Ndy=0を、yyyだけ変数分離できる形となっている。微分方程式を書き換えてみる。sinydx+xdx+cosydy=0\sin y dx + x dx + \cos y dy = 0sinydx+xdx+cosydy=0sinydx+cosydy=−xdx\sin y dx + \cos y dy = - x dxsinydx+cosydy=−xdx左辺をd(xsiny)d(x \sin y)d(xsiny) にしたいので、積分因子を求めることを考える。ddxμ(x)=∂M∂y−∂N∂xNμ(x)=cosy−0cosyμ(x)=μ(x)\frac{d}{dx} \mu(x) = \frac{\frac{\partial M}{\partial y} - \frac{\partial N}{\partial x}}{N} \mu(x) = \frac{\cos y - 0}{\cos y} \mu(x) = \mu(x)dxdμ(x)=N∂y∂M−∂x∂Nμ(x)=cosycosy−0μ(x)=μ(x)∫∂M∂y−∂N∂xNdx=x\int \frac{\frac{\partial M}{\partial y} - \frac{\partial N}{\partial x}}{N} dx = x∫N∂y∂M−∂x∂Ndx=xμ(x)=e∫1dx=ex\mu(x) = e^{\int 1 dx} = e^xμ(x)=e∫1dx=ex元の式にexe^xexをかけると、ex(siny+x)dx+excosydy=0e^x(\sin y + x)dx + e^x \cos y dy = 0ex(siny+x)dx+excosydy=0∂M′∂y=excosy\frac{\partial M'}{\partial y} = e^x \cos y∂y∂M′=excosy∂N′∂x=excosy\frac{\partial N'}{\partial x} = e^x \cos y∂x∂N′=excosy∂M′∂y=∂N′∂x\frac{\partial M'}{\partial y} = \frac{\partial N'}{\partial x}∂y∂M′=∂x∂N′M′=ex(siny+x)M' = e^x (\sin y + x)M′=ex(siny+x)N′=excosyN' = e^x \cos yN′=excosy∫M′dx=∫ex(siny+x)dx=∫exsinydx+∫xexdx=exsiny+xex−ex+g(y)\int M' dx = \int e^x (\sin y + x)dx = \int e^x \sin y dx + \int xe^x dx = e^x \sin y + xe^x - e^x + g(y)∫M′dx=∫ex(siny+x)dx=∫exsinydx+∫xexdx=exsiny+xex−ex+g(y)∫N′dy=∫excosydy=exsiny+h(x)\int N' dy = \int e^x \cos y dy = e^x \sin y + h(x)∫N′dy=∫excosydy=exsiny+h(x)F(x,y)=exsiny+xex−ex=CF(x, y) = e^x \sin y + xe^x - e^x = CF(x,y)=exsiny+xex−ex=Cexsiny+∫xexdx=Ce^x \sin y + \int xe^x dx = Cexsiny+∫xexdx=Cexsiny+xex−ex=Ce^x \sin y + xe^x - e^x = Cexsiny+xex−ex=Cex(siny+x−1)=Ce^x (\sin y + x - 1) = Cex(siny+x−1)=C3. 最終的な答えex(siny+x−1)=Ce^x (\sin y + x - 1) = Cex(siny+x−1)=Cあるいはsiny+x−1=Ce−x\sin y + x - 1 = Ce^{-x}siny+x−1=Ce−x