行列 $A = \begin{pmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{pmatrix}$ と $B = \begin{pmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{pmatrix}$ が与えられています。 (1) $BA$を求めよ。 (2) 次の6次の行列式を列展開して $|B||A|$ に等しいことを示せ。 $\begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix}$ ここで $|B||A|$ は $\begin{vmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} \begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{vmatrix}$ を表します。

代数学行列行列式線形代数行列の積行列式の性質
2025/7/8

1. 問題の内容

行列 A=(a11a12a13a21a22a23a31a32a33)A = \begin{pmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{pmatrix}B=(b11b12b13b21b22b23b31b32b33)B = \begin{pmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{pmatrix} が与えられています。
(1) BABAを求めよ。
(2) 次の6次の行列式を列展開して BA|B||A| に等しいことを示せ。
a11a12a13100a21a22a23010a31a32a33001000b11b12b13000b21b22b23000b31b32b33\begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix}
ここで BA|B||A|b11b12b13b21b22b23b31b32b33a11a12a13a21a22a23a31a32a33\begin{vmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} \begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{vmatrix} を表します。

2. 解き方の手順

(1) BABAを計算します。
BA=(b11b12b13b21b22b23b31b32b33)(a11a12a13a21a22a23a31a32a33)=(b11a11+b12a21+b13a31b11a12+b12a22+b13a32b11a13+b12a23+b13a33b21a11+b22a21+b23a31b21a12+b22a22+b23a32b21a13+b22a23+b23a33b31a11+b32a21+b33a31b31a12+b32a22+b33a32b31a13+b32a23+b33a33)BA = \begin{pmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{pmatrix} \begin{pmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{pmatrix} = \begin{pmatrix} b_{11}a_{11} + b_{12}a_{21} + b_{13}a_{31} & b_{11}a_{12} + b_{12}a_{22} + b_{13}a_{32} & b_{11}a_{13} + b_{12}a_{23} + b_{13}a_{33} \\ b_{21}a_{11} + b_{22}a_{21} + b_{23}a_{31} & b_{21}a_{12} + b_{22}a_{22} + b_{23}a_{32} & b_{21}a_{13} + b_{22}a_{23} + b_{23}a_{33} \\ b_{31}a_{11} + b_{32}a_{21} + b_{33}a_{31} & b_{31}a_{12} + b_{32}a_{22} + b_{33}a_{32} & b_{31}a_{13} + b_{32}a_{23} + b_{33}a_{33} \end{pmatrix}
(2) 与えられた6次の行列式を計算します。まず、1列目から3列目までについて、それぞれ4行目から6行目の成分が0であることに注目します。
与えられた行列式を第1列に関して展開します。
a11a12a13100a21a22a23010a31a32a33001000b11b12b13000b21b22b23000b31b32b33=a11a22a23010a32a3300100b11b12b1300b21b22b2300b31b32b33a21a12a13100a32a3300100b11b12b1300b21b22b2300b31b32b33+a31a12a13100a22a2301000b11b12b1300b21b22b2300b31b32b33\begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} = a_{11} \begin{vmatrix} a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} - a_{21} \begin{vmatrix} a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} + a_{31} \begin{vmatrix} a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix}
次に、上記のそれぞれの5次の行列式を第3列に関して展開します。
=a11b11a22a2310a32a330100b22b2300b32b33a21(1)1+3(1)a12a1300a32a330100b22b2300b32b33+a31b11a12a1300a22a231000b22b2300b32b33= a_{11} \cdot b_{11} \begin{vmatrix} a_{22} & a_{23} & -1 & 0 \\ a_{32} & a_{33} & 0 & -1 \\ 0 & 0 & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} - a_{21} \cdot (-1)^{1+3} (-1) \begin{vmatrix} a_{12} & a_{13} & 0 & 0 \\ a_{32} & a_{33} & 0 & -1 \\ 0 & 0 & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} + a_{31} \cdot b_{11} \begin{vmatrix} a_{12} & a_{13} & 0 & 0 \\ a_{22} & a_{23} & -1 & 0 \\ 0 & 0 & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix}
......
より簡単な方法として、4行目から6行目をそれぞれ1行目から3行目に加えると、
a11a12a13100a21a22a23010a31a32a33001000b11b12b13000b21b22b23000b31b32b33=(1)3100010001b11b12b13b21b22b23b31b32b33a11a12a13a21a22a23a31a32a33=(1)BA=AB=BA\begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} = (-1)^3 \begin{vmatrix} -1 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 0 \\ 0 & 0 & -1 \end{vmatrix} \begin{vmatrix} b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} \begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \end{vmatrix} = -(-1)|B||A| = |A||B| = |B||A|

3. 最終的な答え

(1) BA=(b11a11+b12a21+b13a31b11a12+b12a22+b13a32b11a13+b12a23+b13a33b21a11+b22a21+b23a31b21a12+b22a22+b23a32b21a13+b22a23+b23a33b31a11+b32a21+b33a31b31a12+b32a22+b33a32b31a13+b32a23+b33a33)BA = \begin{pmatrix} b_{11}a_{11} + b_{12}a_{21} + b_{13}a_{31} & b_{11}a_{12} + b_{12}a_{22} + b_{13}a_{32} & b_{11}a_{13} + b_{12}a_{23} + b_{13}a_{33} \\ b_{21}a_{11} + b_{22}a_{21} + b_{23}a_{31} & b_{21}a_{12} + b_{22}a_{22} + b_{23}a_{32} & b_{21}a_{13} + b_{22}a_{23} + b_{23}a_{33} \\ b_{31}a_{11} + b_{32}a_{21} + b_{33}a_{31} & b_{31}a_{12} + b_{32}a_{22} + b_{33}a_{32} & b_{31}a_{13} + b_{32}a_{23} + b_{33}a_{33} \end{pmatrix}
(2) a11a12a13100a21a22a23010a31a32a33001000b11b12b13000b21b22b23000b31b32b33=BA\begin{vmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} & -1 & 0 & 0 \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} & 0 & -1 & 0 \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} & 0 & 0 & -1 \\ 0 & 0 & 0 & b_{11} & b_{12} & b_{13} \\ 0 & 0 & 0 & b_{21} & b_{22} & b_{23} \\ 0 & 0 & 0 & b_{31} & b_{32} & b_{33} \end{vmatrix} = |B||A|

「代数学」の関連問題

自然数全体の集合を $U$ とし、集合 $A, B$ を $A = \{ n \mid n \text{は3で割り切れない自然数} \}$、 $B = \{ n \mid n \text{は18で割り...

集合論理必要条件十分条件整数の性質
2025/7/8

2次関数 $y = x^2 + 2mx + 3$ のグラフが $x$ 軸と共有点を持つとき、定数 $m$ の値の範囲を求める問題です。

二次関数判別式不等式二次方程式グラフ
2025/7/8

次の3つの式を因数分解する問題です。 (1) $6x^2 + xy - y^2$ (2) $x^2 + 2ax - 8a - 16$ (3) $x^2 - 2xy + y^2 - x + y - 2$

因数分解二次式たすき掛け
2025/7/8

命題「$x \geq 2$ ならば $2|x-1| - x \geq 0$」の逆、裏、対偶をそれぞれ選択肢から選び、さらにそれらの真偽を判定する。

命題論理絶対値不等式真偽
2025/7/8

次の方程式を解く問題です。 $\frac{5}{6}x + \frac{3}{8} = \frac{2}{3}x - \frac{3}{2}$

一次方程式方程式の解法分数
2025/7/8

次の4つの2次不等式を解きます。 (1) $x^2 - 3x + 5 > 0$ (2) $-x^2 + x - 1 \ge 0$ (3) $3x^2 - 2\sqrt{3}x + 1 \le 0$ (...

二次不等式判別式解の公式
2025/7/8

2次方程式 $4x^2 - 64 = 0$ を解く問題です。

二次方程式方程式解の公式平方根
2025/7/8

与えられた4つの2次不等式を解く問題です。 (1) $x^2 - 4x + 6 > 0$ (2) $x^2 - 2x + 2 \leq 0$ (3) $2x^2 + 4x + 3 < 0$ (4) $...

二次不等式判別式二次関数
2025/7/8

次の2次不等式を解く問題です。 (1) $x^2 - 4x + 4 > 0$ (2) $x^2 - 10x + 25 < 0$ (3) $x^2 + 6x + 9 \le 0$ (4) $4x^2 +...

二次不等式因数分解不等式
2025/7/8

水草Aの成長に関する問題です。3日ごとに1.32倍になるという情報をもとに、1日ごとの成長率 $r$ を求め、$r$ と1.32の関係式および $\log_{10} 1.32$ の値を計算し、最終的に...

指数対数成長率方程式
2025/7/8