以下の10個の不定積分を求める問題です。 (1) $\int x \sin 3x \, dx$ (2) $\int \arctan x \, dx$ (3) $\int x \log x \, dx$ (4) $\int e^x \sin 2x \, dx$ (5) $\int \sqrt{1-x^2} \, dx$ (6) $\int \frac{1}{x^2-3x-10} \, dx$ (7) $\int \frac{1}{x^2-3x+4} \, dx$ (8) $\int \frac{1}{x^3-4x^2+5x} \, dx$ (9) $\int \frac{1}{\sin x} \, dx$ (10) $\int \sqrt{1+x^2} \, dx$

解析学不定積分部分積分三角関数置換部分分数分解積分
2025/7/12
はい、承知いたしました。問題文に記載されている10個の不定積分を求めます。

1. 問題の内容

以下の10個の不定積分を求める問題です。
(1) xsin3xdx\int x \sin 3x \, dx
(2) arctanxdx\int \arctan x \, dx
(3) xlogxdx\int x \log x \, dx
(4) exsin2xdx\int e^x \sin 2x \, dx
(5) 1x2dx\int \sqrt{1-x^2} \, dx
(6) 1x23x10dx\int \frac{1}{x^2-3x-10} \, dx
(7) 1x23x+4dx\int \frac{1}{x^2-3x+4} \, dx
(8) 1x34x2+5xdx\int \frac{1}{x^3-4x^2+5x} \, dx
(9) 1sinxdx\int \frac{1}{\sin x} \, dx
(10) 1+x2dx\int \sqrt{1+x^2} \, dx

2. 解き方の手順

各積分を個別に解いていきます。
(1) xsin3xdx\int x \sin 3x \, dx
部分積分を行います。u=xu = x, dv=sin3xdxdv = \sin 3x \, dx とすると、du=dxdu = dx, v=13cos3xv = -\frac{1}{3} \cos 3x です。
xsin3xdx=13xcos3x13cos3xdx\int x \sin 3x \, dx = -\frac{1}{3} x \cos 3x - \int -\frac{1}{3} \cos 3x \, dx
=13xcos3x+13cos3xdx= -\frac{1}{3} x \cos 3x + \frac{1}{3} \int \cos 3x \, dx
=13xcos3x+1313sin3x+C= -\frac{1}{3} x \cos 3x + \frac{1}{3} \cdot \frac{1}{3} \sin 3x + C
=13xcos3x+19sin3x+C= -\frac{1}{3} x \cos 3x + \frac{1}{9} \sin 3x + C
(2) arctanxdx\int \arctan x \, dx
部分積分を行います。u=arctanxu = \arctan x, dv=dxdv = dx とすると、du=11+x2dxdu = \frac{1}{1+x^2} dx, v=xv = x です。
arctanxdx=xarctanxx1+x2dx\int \arctan x \, dx = x \arctan x - \int \frac{x}{1+x^2} \, dx
=xarctanx122x1+x2dx= x \arctan x - \frac{1}{2} \int \frac{2x}{1+x^2} \, dx
=xarctanx12log(1+x2)+C= x \arctan x - \frac{1}{2} \log(1+x^2) + C
(3) xlogxdx\int x \log x \, dx
部分積分を行います。u=logxu = \log x, dv=xdxdv = x \, dx とすると、du=1xdxdu = \frac{1}{x} dx, v=12x2v = \frac{1}{2} x^2 です。
xlogxdx=12x2logx12x21xdx\int x \log x \, dx = \frac{1}{2} x^2 \log x - \int \frac{1}{2} x^2 \cdot \frac{1}{x} \, dx
=12x2logx12xdx= \frac{1}{2} x^2 \log x - \frac{1}{2} \int x \, dx
=12x2logx1212x2+C= \frac{1}{2} x^2 \log x - \frac{1}{2} \cdot \frac{1}{2} x^2 + C
=12x2logx14x2+C= \frac{1}{2} x^2 \log x - \frac{1}{4} x^2 + C
(4) exsin2xdx\int e^x \sin 2x \, dx
部分積分を2回行います。I=exsin2xdxI = \int e^x \sin 2x \, dx とします。
u=sin2xu = \sin 2x, dv=exdxdv = e^x \, dx とすると、du=2cos2xdxdu = 2\cos 2x \, dx, v=exv = e^x です。
I=exsin2x2excos2xdx=exsin2x2excos2xdxI = e^x \sin 2x - \int 2e^x \cos 2x \, dx = e^x \sin 2x - 2\int e^x \cos 2x \, dx
次に、u=cos2xu = \cos 2x, dv=exdxdv = e^x \, dx とすると、du=2sin2xdxdu = -2\sin 2x \, dx, v=exv = e^x です。
I=exsin2x2(excos2xex(2sin2x)dx)I = e^x \sin 2x - 2(e^x \cos 2x - \int e^x (-2\sin 2x) \, dx)
I=exsin2x2excos2x4exsin2xdx=exsin2x2excos2x4II = e^x \sin 2x - 2e^x \cos 2x - 4\int e^x \sin 2x \, dx = e^x \sin 2x - 2e^x \cos 2x - 4I
5I=exsin2x2excos2x5I = e^x \sin 2x - 2e^x \cos 2x
I=15ex(sin2x2cos2x)+CI = \frac{1}{5} e^x (\sin 2x - 2\cos 2x) + C
(5) 1x2dx\int \sqrt{1-x^2} \, dx
三角関数置換を行います。x=sinθx = \sin \theta とすると、dx=cosθdθdx = \cos \theta \, d\theta です。
1x2dx=1sin2θcosθdθ=cos2θdθ\int \sqrt{1-x^2} \, dx = \int \sqrt{1-\sin^2 \theta} \cos \theta \, d\theta = \int \cos^2 \theta \, d\theta
cos2θdθ=1+cos2θ2dθ=12θ+14sin2θ+C\int \cos^2 \theta \, d\theta = \int \frac{1+\cos 2\theta}{2} \, d\theta = \frac{1}{2} \theta + \frac{1}{4} \sin 2\theta + C
=12θ+12sinθcosθ+C= \frac{1}{2} \theta + \frac{1}{2} \sin \theta \cos \theta + C
=12arcsinx+12x1x2+C= \frac{1}{2} \arcsin x + \frac{1}{2} x \sqrt{1-x^2} + C
(6) 1x23x10dx\int \frac{1}{x^2-3x-10} \, dx
部分分数分解を行います。x23x10=(x5)(x+2)x^2 - 3x - 10 = (x-5)(x+2) なので、
1x23x10=Ax5+Bx+2\frac{1}{x^2-3x-10} = \frac{A}{x-5} + \frac{B}{x+2} とすると、1=A(x+2)+B(x5)1 = A(x+2) + B(x-5) です。
x=5x = 5 のとき、1=7A1 = 7A より A=17A = \frac{1}{7} です。
x=2x = -2 のとき、1=7B1 = -7B より B=17B = -\frac{1}{7} です。
1x23x10dx=171x5dx171x+2dx\int \frac{1}{x^2-3x-10} \, dx = \frac{1}{7} \int \frac{1}{x-5} \, dx - \frac{1}{7} \int \frac{1}{x+2} \, dx
=17logx517logx+2+C=17logx5x+2+C= \frac{1}{7} \log|x-5| - \frac{1}{7} \log|x+2| + C = \frac{1}{7} \log\left|\frac{x-5}{x+2}\right| + C
(7) 1x23x+4dx\int \frac{1}{x^2-3x+4} \, dx
平方完成を行います。x23x+4=(x32)2+74x^2 - 3x + 4 = (x - \frac{3}{2})^2 + \frac{7}{4} なので、
1x23x+4dx=1(x32)2+(72)2dx\int \frac{1}{x^2-3x+4} \, dx = \int \frac{1}{(x-\frac{3}{2})^2 + (\frac{\sqrt{7}}{2})^2} \, dx
=27arctan(x3272)+C=27arctan(2x37)+C= \frac{2}{\sqrt{7}} \arctan\left(\frac{x-\frac{3}{2}}{\frac{\sqrt{7}}{2}}\right) + C = \frac{2}{\sqrt{7}} \arctan\left(\frac{2x-3}{\sqrt{7}}\right) + C
(8) 1x34x2+5xdx\int \frac{1}{x^3-4x^2+5x} \, dx
部分分数分解を行います。x34x2+5x=x(x24x+5)=x((x2)2+1)x^3 - 4x^2 + 5x = x(x^2 - 4x + 5) = x((x-2)^2 + 1) なので、
1x(x24x+5)=Ax+Bx+Cx24x+5\frac{1}{x(x^2-4x+5)} = \frac{A}{x} + \frac{Bx+C}{x^2-4x+5} とすると、1=A(x24x+5)+(Bx+C)x1 = A(x^2-4x+5) + (Bx+C)x です。
x=0x = 0 のとき、1=5A1 = 5A より A=15A = \frac{1}{5} です。
1=15(x24x+5)+Bx2+Cx1 = \frac{1}{5} (x^2-4x+5) + Bx^2 + Cx なので、1=15x245x+1+Bx2+Cx1 = \frac{1}{5}x^2 - \frac{4}{5}x + 1 + Bx^2 + Cx です。
0=(15+B)x2+(45+C)x0 = (\frac{1}{5} + B)x^2 + (-\frac{4}{5} + C)x より、B=15B = -\frac{1}{5}, C=45C = \frac{4}{5} です。
1x34x2+5xdx=151xdx+15x+45x24x+5dx\int \frac{1}{x^3-4x^2+5x} \, dx = \frac{1}{5} \int \frac{1}{x} \, dx + \int \frac{-\frac{1}{5}x+\frac{4}{5}}{x^2-4x+5} \, dx
=15logx1102x8x24x+5dx=15logx1102x44x24x+5dx= \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \int \frac{2x-8}{x^2-4x+5} \, dx = \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \int \frac{2x-4-4}{x^2-4x+5} \, dx
=15logx1102x4x24x+5dx+4101x24x+5dx= \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \int \frac{2x-4}{x^2-4x+5} \, dx + \frac{4}{10} \int \frac{1}{x^2-4x+5} \, dx
=15logx110log(x24x+5)+251(x2)2+1dx= \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \log(x^2-4x+5) + \frac{2}{5} \int \frac{1}{(x-2)^2+1} \, dx
=15logx110log(x24x+5)+25arctan(x2)+C= \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \log(x^2-4x+5) + \frac{2}{5} \arctan(x-2) + C
(9) 1sinxdx\int \frac{1}{\sin x} \, dx
1sinxdx=cscxdx=cscx(cscxcotx)cscxcotxdx\int \frac{1}{\sin x} \, dx = \int \csc x \, dx = \int \frac{\csc x(\csc x - \cot x)}{\csc x - \cot x} \, dx
=csc2xcscxcotxcscxcotxdx=logcscxcotx+C= \int \frac{\csc^2 x - \csc x \cot x}{\csc x - \cot x} \, dx = \log|\csc x - \cot x| + C
(10) 1+x2dx\int \sqrt{1+x^2} \, dx
三角関数置換を行います。x=sinhtx = \sinh t とすると、dx=coshtdtdx = \cosh t \, dt です。
1+x2dx=1+sinh2tcoshtdt=cosh2tdt\int \sqrt{1+x^2} \, dx = \int \sqrt{1+\sinh^2 t} \cosh t \, dt = \int \cosh^2 t \, dt
=1+cosh2t2dt=12t+14sinh2t+C= \int \frac{1+\cosh 2t}{2} \, dt = \frac{1}{2}t + \frac{1}{4}\sinh 2t + C
=12t+12sinhtcosht+C= \frac{1}{2}t + \frac{1}{2}\sinh t \cosh t + C
=12arcsinhx+12x1+x2+C= \frac{1}{2} \operatorname{arcsinh} x + \frac{1}{2} x \sqrt{1+x^2} + C
arcsinhx=log(x+1+x2)\operatorname{arcsinh} x = \log(x + \sqrt{1+x^2})
1+x2dx=12log(x+1+x2)+12x1+x2+C\int \sqrt{1+x^2} \, dx = \frac{1}{2} \log(x + \sqrt{1+x^2}) + \frac{1}{2} x \sqrt{1+x^2} + C

3. 最終的な答え

(1) xsin3xdx=13xcos3x+19sin3x+C\int x \sin 3x \, dx = -\frac{1}{3} x \cos 3x + \frac{1}{9} \sin 3x + C
(2) arctanxdx=xarctanx12log(1+x2)+C\int \arctan x \, dx = x \arctan x - \frac{1}{2} \log(1+x^2) + C
(3) xlogxdx=12x2logx14x2+C\int x \log x \, dx = \frac{1}{2} x^2 \log x - \frac{1}{4} x^2 + C
(4) exsin2xdx=15ex(sin2x2cos2x)+C\int e^x \sin 2x \, dx = \frac{1}{5} e^x (\sin 2x - 2\cos 2x) + C
(5) 1x2dx=12arcsinx+12x1x2+C\int \sqrt{1-x^2} \, dx = \frac{1}{2} \arcsin x + \frac{1}{2} x \sqrt{1-x^2} + C
(6) 1x23x10dx=17logx5x+2+C\int \frac{1}{x^2-3x-10} \, dx = \frac{1}{7} \log\left|\frac{x-5}{x+2}\right| + C
(7) 1x23x+4dx=27arctan(2x37)+C\int \frac{1}{x^2-3x+4} \, dx = \frac{2}{\sqrt{7}} \arctan\left(\frac{2x-3}{\sqrt{7}}\right) + C
(8) 1x34x2+5xdx=15logx110log(x24x+5)+25arctan(x2)+C\int \frac{1}{x^3-4x^2+5x} \, dx = \frac{1}{5} \log|x| - \frac{1}{10} \log(x^2-4x+5) + \frac{2}{5} \arctan(x-2) + C
(9) 1sinxdx=logcscxcotx+C\int \frac{1}{\sin x} \, dx = \log|\csc x - \cot x| + C
(10) 1+x2dx=12x1+x2+12log(x+1+x2)+C\int \sqrt{1+x^2} \, dx = \frac{1}{2} x \sqrt{1+x^2} + \frac{1}{2}\log(x + \sqrt{1+x^2}) + C

「解析学」の関連問題

(1) $\frac{1}{z-i} + \frac{1}{z+i}$ が実数となる点 $z$ 全体の描く図形 $P$ を複素数平面上に図示せよ。 (2) $z$ が (1) で求めた図形 $P$ 上...

複素数複素数平面図形
2025/7/12

問題は、2つの微分方程式を解くことです。 (2) $y' = xe^{-(x^2+y)}$ (3) $y' - 3y = x$

微分方程式積分線形微分方程式置換積分部分積分
2025/7/12

## 解答

積分不定積分定積分置換積分部分積分
2025/7/12

ロピタルの定理を用いて、極限 $\lim_{x \to 0} \frac{1 - \cos x}{x^2}$ を求めます。

極限ロピタルの定理三角関数微分
2025/7/12

$\lim_{x \to \infty} (\sqrt{4x^2 + 5x + 6} - (ax + b)) = 0$ を満たす $a$ と $b$ の値を求める問題です。

極限関数の極限ルート近似分数式
2025/7/12

関数 $f(x) = \frac{x}{x^2+1}$ の増減を調べ、極値の有無を調べます。

関数の増減極値導関数微分増減表
2025/7/12

ロピタルの定理を用いて、次の極限を求めます。 $\lim_{x \to 0} \frac{1 - \cos x}{x^2}$

極限ロピタルの定理三角関数微分
2025/7/12

$0 \le \theta < 2\pi$ のとき、次の不等式を解く問題です。 $\sin\theta - \sqrt{3}\cos\theta < 0$

三角関数三角関数の合成不等式
2025/7/12

ロピタルの定理を用いて以下の極限値を求めます。 a) $\lim_{x \to 1} x^{\frac{1}{1-x}}$ b) $\lim_{x \to \infty} \frac{x}{e^x}$...

極限ロピタルの定理指数関数対数関数三角関数
2025/7/12

$\cos^{-1}x + \sin^{-1}x = \frac{\pi}{2}$ を示す問題です。

逆三角関数三角関数の相互関係証明
2025/7/12