円に内接する四角形ABCDにおいて、AB=4, BC=2, DA=3, AC=4である。線分ACと線分BDの交点をEとする。 (1) $\cos \angle ABC$と円Pの半径を求める。 (2) CDと$\cos \angle BAD$を求める。 (3) BEと三角形ABEの内接円の半径を求める。

幾何学四角形余弦定理正弦定理内接円相似
2025/7/13

1. 問題の内容

円に内接する四角形ABCDにおいて、AB=4, BC=2, DA=3, AC=4である。線分ACと線分BDの交点をEとする。
(1) cosABC\cos \angle ABCと円Pの半径を求める。
(2) CDとcosBAD\cos \angle BADを求める。
(3) BEと三角形ABEの内接円の半径を求める。

2. 解き方の手順

(1) ABC\triangle ABCにおいて、余弦定理より
AC2=AB2+BC22ABBCcosABCAC^2 = AB^2 + BC^2 - 2 \cdot AB \cdot BC \cdot \cos \angle ABC
42=42+22242cosABC4^2 = 4^2 + 2^2 - 2 \cdot 4 \cdot 2 \cdot \cos \angle ABC
16=16+416cosABC16 = 16 + 4 - 16 \cos \angle ABC
16cosABC=416 \cos \angle ABC = 4
cosABC=416=14\cos \angle ABC = \frac{4}{16} = \frac{1}{4}
sinABC=1cos2ABC=1(14)2=1116=1516=154\sin \angle ABC = \sqrt{1 - \cos^2 \angle ABC} = \sqrt{1 - (\frac{1}{4})^2} = \sqrt{1 - \frac{1}{16}} = \sqrt{\frac{15}{16}} = \frac{\sqrt{15}}{4}
正弦定理より、円Pの半径Rは
ACsinABC=2R\frac{AC}{\sin \angle ABC} = 2R
2R=4154=16152R = \frac{4}{\frac{\sqrt{15}}{4}} = \frac{16}{\sqrt{15}}
R=815=81515R = \frac{8}{\sqrt{15}} = \frac{8\sqrt{15}}{15}
(2) 四角形ABCDは円に内接するので、ADC=180ABC\angle ADC = 180^\circ - \angle ABC
cosADC=cos(180ABC)=cosABC=14\cos \angle ADC = \cos (180^\circ - \angle ABC) = -\cos \angle ABC = -\frac{1}{4}
ADC\triangle ADCにおいて、余弦定理より
AC2=AD2+CD22ADCDcosADCAC^2 = AD^2 + CD^2 - 2 \cdot AD \cdot CD \cdot \cos \angle ADC
42=32+CD223CD(14)4^2 = 3^2 + CD^2 - 2 \cdot 3 \cdot CD \cdot (-\frac{1}{4})
16=9+CD2+32CD16 = 9 + CD^2 + \frac{3}{2}CD
CD2+32CD7=0CD^2 + \frac{3}{2}CD - 7 = 0
2CD2+3CD14=02CD^2 + 3CD - 14 = 0
(2CD+7)(CD2)=0(2CD + 7)(CD - 2) = 0
CD=2CD = 2 (CD > 0より)
ABD\triangle ABDにおいて、余弦定理より
BD2=AB2+AD22ABADcosBADBD^2 = AB^2 + AD^2 - 2 \cdot AB \cdot AD \cdot \cos \angle BAD
BD2=42+32243cosBADBD^2 = 4^2 + 3^2 - 2 \cdot 4 \cdot 3 \cdot \cos \angle BAD
BD2=16+924cosBAD=2524cosBADBD^2 = 16 + 9 - 24 \cos \angle BAD = 25 - 24 \cos \angle BAD
BCD\triangle BCDにおいて、余弦定理より
BD2=BC2+CD22BCCDcosBCDBD^2 = BC^2 + CD^2 - 2 \cdot BC \cdot CD \cdot \cos \angle BCD
BD2=22+22222cosBCDBD^2 = 2^2 + 2^2 - 2 \cdot 2 \cdot 2 \cdot \cos \angle BCD
BCD=180BAD\angle BCD = 180^\circ - \angle BAD
cosBCD=cosBAD\cos \angle BCD = -\cos \angle BAD
BD2=4+48(cosBAD)=8+8cosBADBD^2 = 4 + 4 - 8(-\cos \angle BAD) = 8 + 8 \cos \angle BAD
2524cosBAD=8+8cosBAD25 - 24 \cos \angle BAD = 8 + 8 \cos \angle BAD
32cosBAD=1732 \cos \angle BAD = 17
cosBAD=1732\cos \angle BAD = \frac{17}{32}
(3) ABE\triangle ABEDCE\triangle DCEは相似なので
BEDE=ABCD=42=2\frac{BE}{DE} = \frac{AB}{CD} = \frac{4}{2} = 2
BE=2DEBE = 2DE
BCE\triangle BCEDAE\triangle DAEは相似なので
AECE=ADBC=32\frac{AE}{CE} = \frac{AD}{BC} = \frac{3}{2}
AEAC=AEAE+CE=33+2=35\frac{AE}{AC} = \frac{AE}{AE+CE} = \frac{3}{3+2} = \frac{3}{5}
AE=35AC=354=125AE = \frac{3}{5}AC = \frac{3}{5} \cdot 4 = \frac{12}{5}
CEAC=CEAE+CE=23+2=25\frac{CE}{AC} = \frac{CE}{AE+CE} = \frac{2}{3+2} = \frac{2}{5}
CE=25AC=254=85CE = \frac{2}{5}AC = \frac{2}{5} \cdot 4 = \frac{8}{5}
BEDE=2\frac{BE}{DE} = 2
BE+DE=BDBE + DE = BD
BE+BE2=BDBE + \frac{BE}{2} = BD
32BE=BD\frac{3}{2} BE = BD
BE=23BDBE = \frac{2}{3} BD
BD2=8+8cosBAD=8+81732=8+174=32+174=494BD^2 = 8 + 8 \cos \angle BAD = 8 + 8 \cdot \frac{17}{32} = 8 + \frac{17}{4} = \frac{32+17}{4} = \frac{49}{4}
BD=72BD = \frac{7}{2}
BE=2372=73BE = \frac{2}{3} \cdot \frac{7}{2} = \frac{7}{3}
ABE\triangle ABEの面積をSとする。
S=12ABAEsinBAES = \frac{1}{2} AB \cdot AE \cdot \sin \angle BAE
BAE=DAC\angle BAE = \angle DAC
cosDAC=AD2+AC2CD22ADAC=32+4222234=9+16424=2124=78\cos \angle DAC = \frac{AD^2 + AC^2 - CD^2}{2 \cdot AD \cdot AC} = \frac{3^2 + 4^2 - 2^2}{2 \cdot 3 \cdot 4} = \frac{9 + 16 - 4}{24} = \frac{21}{24} = \frac{7}{8}
sinDAC=1cos2DAC=1(78)2=14964=1564=158\sin \angle DAC = \sqrt{1 - \cos^2 \angle DAC} = \sqrt{1 - (\frac{7}{8})^2} = \sqrt{1 - \frac{49}{64}} = \sqrt{\frac{15}{64}} = \frac{\sqrt{15}}{8}
S=124125158=481580=3155S = \frac{1}{2} \cdot 4 \cdot \frac{12}{5} \cdot \frac{\sqrt{15}}{8} = \frac{48\sqrt{15}}{80} = \frac{3\sqrt{15}}{5}
ABE\triangle ABEの内接円の半径をrとする。
S=12r(AB+BE+AE)S = \frac{1}{2}r(AB+BE+AE)
AB+BE+AE=4+73+125=60+35+3615=13115AB+BE+AE = 4 + \frac{7}{3} + \frac{12}{5} = \frac{60+35+36}{15} = \frac{131}{15}
3155=12r13115\frac{3\sqrt{15}}{5} = \frac{1}{2}r \cdot \frac{131}{15}
r=615515131=1815131r = \frac{6\sqrt{15}}{5} \cdot \frac{15}{131} = \frac{18\sqrt{15}}{131}

3. 最終的な答え

(1) cosABC=14\cos \angle ABC = \frac{1}{4}、円Pの半径は81515\frac{8\sqrt{15}}{15}
(2) CD=2CD = 2cosBAD=1732\cos \angle BAD = \frac{17}{32}
(3) BE=73BE = \frac{7}{3}、三角形ABEの内接円の半径は1815131\frac{18\sqrt{15}}{131}

「幾何学」の関連問題

2つの直線 $l_1$ と $l_2$ が与えられています。 $l_1: (a-1)(x+1) - (a+1)y = 0$ $l_2: ax - y - 1 = 0$ (1) 直線 $l_1$ は $...

直線定点軌跡連立方程式
2025/7/13

2つの直線 $l_1: (a-1)(x+1) - (a+1)y = 0$ と $l_2: ax - y - 1 = 0$ が与えられている。 (1) $l_1$ が $a$ の値によらず通る定点の座標...

直線軌跡定点双曲線
2025/7/13

$∠OCB = 180° - 110° - 37° = 33°$

角度円周角の定理二等辺三角形中心角
2025/7/13

2点A(2, 5), B(3, 1) からの距離の比が1:2である点Pの軌跡を求める問題です。

軌跡距離公式座標
2025/7/13

2つの円 $x^2+y^2=25$ と $(x-1)^2+(y-2)^2=20$ の交点と原点を通る円の中心の座標と半径を求めよ。

交点方程式座標半径
2025/7/13

直線 $y = 2x + k$ が円 $x^2 + y^2 - 2y = 0$ と異なる2点で交わるとき、以下の問いに答える問題です。 * 定数 $k$ の値の範囲を求めよ。 * 2つの交...

直線交点距離線分の長さ二次方程式
2025/7/13

幾何ベクトル $\vec{a} = \begin{bmatrix} 2 \\ -7 \end{bmatrix}$ と $\vec{b} = \begin{bmatrix} -8 \\ 1 \end{b...

ベクトル幾何ベクトル内積ベクトルの大きさベクトルの分解なす角
2025/7/13

三角形ABCにおいて、角A = 30度、角B = 45度、辺a = 10のとき、辺bの長さを求めよ。

三角形正弦定理辺の長さ角度
2025/7/13

問題は、与えられた三角形や四角形の図において、指定された角度(「あ」と記されている角度)の大きさを計算して求めることです。

角度三角形四角形内角の和二等辺三角形正三角形ひし形
2025/7/13

座標平面上の3点 $A(9, 12)$, $B(0, 0)$, $C(25, 0)$ を頂点とする三角形 $ABC$ について、以下の問いに答える。 (1) 三角形 $ABC$ の内接円の半径と中心の...

三角形内接円外接円座標平面
2025/7/13