問題は、微分積分学の期末試験の問題用紙です。全部で14問あり、微分、不定積分、定積分、応用問題など、幅広い分野をカバーしています。

解析学微分積分三角関数積分微分定積分
2025/7/18

1. 問題の内容

問題は、微分積分学の期末試験の問題用紙です。全部で14問あり、微分、不定積分、定積分、応用問題など、幅広い分野をカバーしています。

2. 解き方の手順

問題14を解きます。
問題14は応用問題で、関数 f(x)=sinxcosxsinx+cosxf(x) = \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x} に関する3つの小問があります。
(1) 2f(x)+f(x)2f(x) + f'(x) を求める。
まず、f(x)f'(x) を計算します。
f(x)=(cosx+sinx)(sinx+cosx)(sinxcosx)(cosxsinx)(sinx+cosx)2=(sinx+cosx)2+(sinxcosx)2(sinx+cosx)2=sin2x+2sinxcosx+cos2x+sin2x2sinxcosx+cos2x(sinx+cosx)2=2(sin2x+cos2x)(sinx+cosx)2=2(sinx+cosx)2f'(x) = \frac{(\cos x + \sin x)(\sin x + \cos x) - (\sin x - \cos x)(\cos x - \sin x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{(\sin x + \cos x)^2 + (\sin x - \cos x)^2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{\sin^2 x + 2 \sin x \cos x + \cos^2 x + \sin^2 x - 2 \sin x \cos x + \cos^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x + \cos^2 x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2}
次に、2f(x)+f(x)2f(x) + f'(x) を計算します。
2f(x)+f(x)=2sinxcosxsinx+cosx+2(sinx+cosx)2=2(sinxcosx)(sinx+cosx)+2(sinx+cosx)2=2(sin2xcos2x)+2(sinx+cosx)2=2(sin2xcos2x+1)(sinx+cosx)2=2(sin2xcos2x+sin2x+cos2x)(sinx+cosx)2=2(2sin2x)(sinx+cosx)2=4sin2x(sinx+cosx)22f(x) + f'(x) = 2 \cdot \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x} + \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin x - \cos x)(\sin x + \cos x) + 2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x - \cos^2 x) + 2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x - \cos^2 x + 1)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x - \cos^2 x + \sin^2 x + \cos^2 x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(2 \sin^2 x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{4 \sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2}
しかし、模範解答は2ですので、計算に間違いがあるかもしれません。確認します。
f(x)=sinxcosxsinx+cosxf(x) = \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x}
f(x)=(cosx+sinx)(sinx+cosx)(sinxcosx)(cosxsinx)(sinx+cosx)2=(sinx+cosx)2+(sinxcosx)2(sinx+cosx)2=sin2x+2sinxcosx+cos2x+sin2x2sinxcosx+cos2x(sinx+cosx)2=2(sin2x+cos2x)(sinx+cosx)2=2(sinx+cosx)2f'(x) = \frac{(\cos x + \sin x)(\sin x + \cos x) - (\sin x - \cos x)(\cos x - \sin x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{(\sin x + \cos x)^2 + (\sin x - \cos x)^2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{\sin^2 x + 2\sin x \cos x + \cos^2 x + \sin^2 x - 2\sin x \cos x + \cos^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x + \cos^2 x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2}
2f(x)+f(x)=2sinxcosxsinx+cosx+2(sinx+cosx)2=2(sinxcosx)(sinx+cosx)(sinx+cosx)2+2(sinx+cosx)2=2(sin2xcos2x+1)(sinx+cosx)2=2(sin2xcos2x+sin2x+cos2x)(sinx+cosx)2=4sin2x(sinx+cosx)22f(x) + f'(x) = 2\frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x} + \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin x - \cos x)(\sin x + \cos x)}{(\sin x + \cos x)^2} + \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x - \cos^2 x + 1)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{2(\sin^2 x - \cos^2 x + \sin^2 x + \cos^2 x)}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{4\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2}
2f(x)+f(x)=22f(x)+f'(x) = 2 になることを期待しますが、計算が合わない。
2(sinxcosx)sinx+cosx+2(sinx+cosx)2\frac{2(\sin x - \cos x)}{\sin x + \cos x} + \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2} となり、両方sinx+cosxsinx+cosx\frac{\sin x + \cos x}{\sin x + \cos x}を掛けると、
2(sinxcosx)(sinx+cosx)(sinx+cosx)2+2(sinx+cosx)2\frac{2(\sin x - \cos x)(\sin x + \cos x)}{(\sin x + \cos x)^2} + \frac{2}{(\sin x + \cos x)^2}
=2(sin2xcos2x)+2(sinx+cosx)2\frac{2(\sin^2x - \cos^2 x) + 2}{(\sin x + \cos x)^2} =2(sin2x(1sin2x)+1)(sinx+cosx)2\frac{2(\sin^2x - (1-\sin^2x) + 1)}{(\sin x + \cos x)^2} =4sin2x(sinx+cosx)2\frac{4\sin^2x}{(\sin x + \cos x)^2}
(2) f(x)dx\int f(x) dx を求める。
f(x)=sinxcosxsinx+cosxf(x) = \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x}
u=sinx+cosxu = \sin x + \cos x と置換すると、du=(cosxsinx)dx=(sinxcosx)dxdu = (\cos x - \sin x) dx = -(\sin x - \cos x) dx
したがって、f(x)dx=sinxcosxsinx+cosxdx=duu=lnu+C=lnsinx+cosx+C\int f(x) dx = \int \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x} dx = \int \frac{-du}{u} = - \ln |u| + C = - \ln |\sin x + \cos x| + C
(3) 0π2sin2x(sinx+cosx)2dx\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx を求める。
(1)より 2f(x)+f(x)=4sin2x(sinx+cosx)22f(x) + f'(x) = \frac{4\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2}. よって、 sin2x(sinx+cosx)2=14(2f(x)+f(x))\frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} = \frac{1}{4} (2 f(x) + f'(x))
0π2sin2x(sinx+cosx)2dx=140π2(2f(x)+f(x))dx=14[2f(x)dx+f(x)]0π2\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx = \frac{1}{4} \int_{0}^{\frac{\pi}{2}} (2f(x) + f'(x)) dx = \frac{1}{4} [2 \int f(x) dx + f(x)]_{0}^{\frac{\pi}{2}}
0π2sin2x(sinx+cosx)2dx=14[2lnsinx+cosx+f(x)]0π2=14[2lnsinx+cosx+sinxcosxsinx+cosx]0π2\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx = \frac{1}{4} [-2 \ln |\sin x + \cos x| + f(x)]_{0}^{\frac{\pi}{2}} = \frac{1}{4} [-2 \ln |\sin x + \cos x| + \frac{\sin x - \cos x}{\sin x + \cos x}]_{0}^{\frac{\pi}{2}}
0π2sin2x(sinx+cosx)2dx=14[(2ln1+101+0)(2ln1+010+1)]=14[(0+1)(01)]=14[1+1]=12\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx = \frac{1}{4} [(-2 \ln 1 + \frac{1-0}{1+0}) - (-2 \ln 1 + \frac{0-1}{0+1})] = \frac{1}{4} [(0+1) - (0-1)] = \frac{1}{4} [1+1] = \frac{1}{2}
よって、0π2sin2x(sinx+cosx)2dx=12\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx = \frac{1}{2}

3. 最終的な答え

(1) 2f(x)+f(x)=4sin2x(sinx+cosx)22f(x) + f'(x) = \frac{4 \sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2}
(2) f(x)dx=lnsinx+cosx+C\int f(x) dx = - \ln |\sin x + \cos x| + C
(3) 0π2sin2x(sinx+cosx)2dx=12\int_{0}^{\frac{\pi}{2}} \frac{\sin^2 x}{(\sin x + \cos x)^2} dx = \frac{1}{2}

「解析学」の関連問題

定積分 $\int_{0}^{3} \sqrt{x+1} dx$ の値を求めます。

定積分置換積分積分
2025/7/18

定積分 $\int_1^2 \frac{2x^2+1}{x} dx$ の値を求めよ。

定積分積分関数
2025/7/18

与えられた3つの不等式を示す問題です。 (1) $x - \frac{x^3}{3!} + \frac{x^5}{5!} - \frac{x^7}{7!} < \sin x < x - \frac{x...

不等式マクローリン展開テイラー展開sin xe^x級数
2025/7/18

(1) 関数 $f(x, y) = \log_y x$ について、点 $(3, e^2)$ における偏微分 $\frac{\partial f}{\partial x}$ と $\frac{\part...

偏微分対数関数多変数関数二階偏微分
2025/7/18

$x-1 = \sqrt{3} \tan \theta$ の置換を利用して、定積分 $I = \int_1^4 \frac{x+1}{x^2 - 2x + 4} dx$ の値を求めます。

定積分置換積分三角関数積分
2025/7/18

与えられた関数 $F(x)$ を、適切な関数 $f(x)$ と $g(x)$ を用いて、合成関数 $F(x) = g(f(x))$ の形で表す問題です。 (1) $F(x) = (x^2 + 1)^3...

合成関数関数の分解
2025/7/18

与えられた2つの2階線形同次微分方程式を、初期条件のもとで解く問題です。どちらの問題もラプラス変換を用いて解くことが想定されています。 (1) $y'' + y' + y = 0$, $y(0) = ...

微分方程式ラプラス変換初期条件線形微分方程式
2025/7/18

与えられた二つの2階線形同次微分方程式を初期条件とともに解く問題です。 (1) $y'' + y' + y = 0$, $y(0) = 1$, $y'(0) = 1$ (2) $y'' + 3y' +...

微分方程式線形微分方程式初期条件特性方程式
2025/7/18

(2) $\int \frac{-3x}{(2x-3)^4}dx$ (3) $\int 3x\sqrt{x-2}dx$ これらの不定積分を部分積分を用いて計算します。

不定積分部分積分置換積分
2025/7/18

$u = x^2 - y^2$ と $v = xy^3$ という関係式が与えられています。このとき、$(x, y) = (2, 1)$ における $\frac{\partial x}{\partial...

偏微分ヤコビアン
2025/7/18