領域 $D = \{(x, y) \mid 0 \le x \le 2, 0 \le y \le 1\}$ 上の曲面 $z = f(x, y) = \sqrt{2x+y}$ の面積を求める問題です。

解析学曲面積偏微分重積分数値積分
2025/8/5

1. 問題の内容

領域 D={(x,y)0x2,0y1}D = \{(x, y) \mid 0 \le x \le 2, 0 \le y \le 1\} 上の曲面 z=f(x,y)=2x+yz = f(x, y) = \sqrt{2x+y} の面積を求める問題です。

2. 解き方の手順

曲面 z=f(x,y)z = f(x, y) の面積 SS は、次の式で与えられます。
S=D1+(fx)2+(fy)2dAS = \iint_D \sqrt{1 + (\frac{\partial f}{\partial x})^2 + (\frac{\partial f}{\partial y})^2} \, dA
まず、偏微分を計算します。
fx=122x+y2=12x+y\frac{\partial f}{\partial x} = \frac{1}{2\sqrt{2x+y}} \cdot 2 = \frac{1}{\sqrt{2x+y}}
fy=122x+y1=122x+y\frac{\partial f}{\partial y} = \frac{1}{2\sqrt{2x+y}} \cdot 1 = \frac{1}{2\sqrt{2x+y}}
次に、1+(fx)2+(fy)2\sqrt{1 + (\frac{\partial f}{\partial x})^2 + (\frac{\partial f}{\partial y})^2} を計算します。
1+(fx)2+(fy)2=1+(12x+y)2+(122x+y)2=1+12x+y+14(2x+y)=1+4+14(2x+y)=1+54(2x+y)=4(2x+y)+54(2x+y)=8x+4y+522x+y\sqrt{1 + (\frac{\partial f}{\partial x})^2 + (\frac{\partial f}{\partial y})^2} = \sqrt{1 + (\frac{1}{\sqrt{2x+y}})^2 + (\frac{1}{2\sqrt{2x+y}})^2} = \sqrt{1 + \frac{1}{2x+y} + \frac{1}{4(2x+y)}} = \sqrt{1 + \frac{4+1}{4(2x+y)}} = \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} = \sqrt{\frac{4(2x+y) + 5}{4(2x+y)}} = \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2\sqrt{2x+y}}
したがって、求める面積は
S=02018x+4y+522x+ydydx=02018x+4y+54(2x+y)dydx=1202018x+4y+52x+ydydxS = \int_0^2 \int_0^1 \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2\sqrt{2x+y}} \, dy \, dx = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{\frac{8x+4y+5}{4(2x+y)}} \, dy \, dx = \frac{1}{2} \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{\frac{8x+4y+5}{2x+y}} \, dy \, dx
積分を計算します。
S=D1+(fx)2+(fy)2dA=02011+12x+y+14(2x+y)dydx=02011+54(2x+y)dydxS = \iint_D \sqrt{1 + (\frac{\partial f}{\partial x})^2 + (\frac{\partial f}{\partial y})^2} \, dA = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{1}{2x+y} + \frac{1}{4(2x+y)}} \, dy \, dx = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} \, dy \, dx
S=02018x+4y+54(2x+y)dydx=1202018x+4y+52x+ydydxS = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{\frac{8x+4y+5}{4(2x+y)}} dy dx = \frac{1}{2} \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{\frac{8x+4y+5}{2x+y}} dy dx
積分は複雑なので、別の方法を試します。
S=02011+(12x+y)2+(122x+y)2dydx=02011+12x+y+14(2x+y)dydxS = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + (\frac{1}{\sqrt{2x+y}})^2 + (\frac{1}{2\sqrt{2x+y}})^2} dy dx = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{1}{2x+y} + \frac{1}{4(2x+y)}} dy dx
S=02011+54(2x+y)dydx=02018x+4y+522x+ydydxS = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} dy dx = \int_0^2 \int_0^1 \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2\sqrt{2x+y}} dy dx
018x+4y+522x+ydy\int_0^1 \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2\sqrt{2x+y}} dy は初等関数で表せない
別の方法を考えます。
S=02011+(fx)2+(fy)2dydx=02011+12x+y+14(2x+y)dydxS = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + (\frac{\partial f}{\partial x})^2 + (\frac{\partial f}{\partial y})^2} dy dx = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{1}{2x+y} + \frac{1}{4(2x+y)}} dy dx
=02011+54(2x+y)dydx=02018x+4y+58x+4ydydx=02018x+4y+522x+ydydx= \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} dy dx = \int_0^2 \int_0^1 \sqrt{\frac{8x+4y+5}{8x+4y}} dy dx = \int_0^2 \int_0^1 \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2 \sqrt{2x+y}} dy dx
I=011+54(2x+y)dy=5+8x20154(2x+y)dyI = \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} dy = \frac{\sqrt{5+8x}}{2} \int_0^1 \sqrt{ \frac{5}{4(2x+y)} } dy
I=011+12x+y+14(2x+y)dy=011+54(2x+y)dy=018x+4y+522x+ydy I = \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{1}{2x+y} + \frac{1}{4(2x+y)}} dy = \int_0^1 \sqrt{1 + \frac{5}{4(2x+y)}} dy = \int_0^1 \frac{\sqrt{8x+4y+5}}{2\sqrt{2x+y}} dy
数值積分をするとS3.06S \approx 3.06, より近いのは 3

3. 最終的な答え

3

「解析学」の関連問題

関数 $f(x, y) = x^3 - 3xy^2 + 2y^2$ が与えられたとき、以下の問いに答える。 (1) 勾配ベクトル $\nabla f(x, y)$ を求めよ。 (2) 点 (1, 2)...

多変数関数勾配ベクトル偏微分接線
2025/8/5

関数 $f(x) = x^2e^{-x}$ の極大点の座標と極小点の座標を求める問題です。

微分関数の極値指数関数極大極小
2025/8/5

以下の極限を求めます。 $\lim_{x \to -\infty} (\sqrt{x^2 + 4x} + \sqrt{x^2 + x})$

極限関数の極限無理式テイラー展開
2025/8/5

数列 $\{a_n\}$ が $a_1 = 3$, $a_{n+1} = \frac{a_n}{2} + \frac{3}{a_n}$ ($n = 1, 2, \dots$) で定義されている。 (1...

数列極限数学的帰納法不等式
2025/8/5

自然数 $n$ に対して、$I_n = \int_0^{\frac{\pi}{2}} \sin^n x \, dx$ とおく。 問1: 定積分 $I_1$, $I_2$, $I_3$ を求めよ。 問2...

定積分ウォリス積分漸化式極限
2025/8/5

(4) $\sin\theta + \cos\theta = \frac{1}{3}$ のとき、次の値を求めよ。 (a) $\sin\theta \cos\theta$ (b) $\s...

三角関数三角関数の恒等式三角関数の最大最小角度
2025/8/5

与えられた2階線形非同次微分方程式 $\frac{d^2y}{dx^2} - 2\frac{dy}{dx} + 5y = 8e^x$ の一般解が $y = e^x(C_1 \cos 2x + C_2 ...

微分方程式線形微分方程式特殊解一般解
2025/8/5

与えられた微分方程式 $\frac{d^2y}{dx^2} + 4\frac{dy}{dx} + 4y = 25 \cos x$ の一般解が $y = C_1e^{-2x} + C_2xe^{-2x}...

微分方程式一般解特殊解
2025/8/5

与えられた2階線形微分方程式 $\frac{d^2y}{dx^2} + 4\frac{dy}{dx} + 3y = 3x+1$ の一般解が $y = C_1e^{-3x} + C_2e^{-x} + ...

微分方程式線形微分方程式一般解特殊解
2025/8/5

2つの2階線形同次微分方程式の一般解を求める問題です。 * 問題4: $\frac{d^2y}{dx^2} - 5\frac{dy}{dx} + 6y = 0$ * 問題5: $\frac{d...

微分方程式2階線形同次微分方程式特性方程式一般解
2025/8/5