数列 $S_n$ が与えられており、$S_n$ を $n$ の式で表す問題です。 $S_n = 1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}$

解析学数列級数等比数列
2025/5/9

1. 問題の内容

数列 SnS_n が与えられており、SnS_nnn の式で表す問題です。
Sn=1+213+3(13)2+4(13)3++n(13)n1S_n = 1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}

2. 解き方の手順

SnS_n に公比 r=13r = \frac{1}{3} をかけたものを考えます。
13Sn=13+2(13)2+3(13)3++(n1)(13)n1+n(13)n\frac{1}{3} S_n = \frac{1}{3} + 2 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 3 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + (n-1) \cdot (\frac{1}{3})^{n-1} + n \cdot (\frac{1}{3})^n
次に、SnS_n から 13Sn\frac{1}{3} S_n を引きます。
Sn13Sn=1+(21)13+(32)(13)2+(43)(13)3++(n(n1))(13)n1n(13)nS_n - \frac{1}{3} S_n = 1 + (2-1) \cdot \frac{1}{3} + (3-2) \cdot (\frac{1}{3})^2 + (4-3) \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + (n - (n-1)) \cdot (\frac{1}{3})^{n-1} - n \cdot (\frac{1}{3})^n
23Sn=1+13+(13)2+(13)3++(13)n1n(13)n\frac{2}{3} S_n = 1 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} - n \cdot (\frac{1}{3})^n
右辺の 1+13+(13)2+(13)3++(13)n11 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} は初項 11, 公比 13\frac{1}{3} の等比数列の和なので、
1+13+(13)2+(13)3++(13)n1=1(13)n113=1(13)n23=32(1(13)n)1 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} = \frac{1 - (\frac{1}{3})^n}{1 - \frac{1}{3}} = \frac{1 - (\frac{1}{3})^n}{\frac{2}{3}} = \frac{3}{2} (1 - (\frac{1}{3})^n)
したがって、
23Sn=32(1(13)n)n(13)n\frac{2}{3} S_n = \frac{3}{2} (1 - (\frac{1}{3})^n) - n \cdot (\frac{1}{3})^n
Sn=3232(1(13)n)32n(13)nS_n = \frac{3}{2} \cdot \frac{3}{2} (1 - (\frac{1}{3})^n) - \frac{3}{2} n \cdot (\frac{1}{3})^n
Sn=94(1(13)n)3n2(13)nS_n = \frac{9}{4} (1 - (\frac{1}{3})^n) - \frac{3n}{2} (\frac{1}{3})^n
Sn=9494(13)n3n2(13)nS_n = \frac{9}{4} - \frac{9}{4} (\frac{1}{3})^n - \frac{3n}{2} (\frac{1}{3})^n
Sn=94(13)n(94+6n4)S_n = \frac{9}{4} - (\frac{1}{3})^n (\frac{9}{4} + \frac{6n}{4})
Sn=94(13)n9+6n4S_n = \frac{9}{4} - (\frac{1}{3})^n \frac{9+6n}{4}
Sn=946n+943nS_n = \frac{9}{4} - \frac{6n+9}{4 \cdot 3^n}
Sn=93n6n943nS_n = \frac{9 \cdot 3^n - 6n - 9}{4 \cdot 3^n}

3. 最終的な答え

Sn=93n6n943nS_n = \frac{9 \cdot 3^n - 6n - 9}{4 \cdot 3^n}
または
Sn=943(2n+3)43nS_n = \frac{9}{4} - \frac{3(2n+3)}{4 \cdot 3^n}