数列 $S_n = 1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}$ を $n$ の式で表す。

解析学数列級数等比数列和の計算
2025/5/9

1. 問題の内容

数列 Sn=1+213+3(13)2+4(13)3++n(13)n1S_n = 1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}nn の式で表す。

2. 解き方の手順

まず、SnS_n を書き出す。
Sn=1+213+3(13)2+4(13)3++n(13)n1S_n = 1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}
次に、SnS_n13\frac{1}{3} をかけたものを考える。
13Sn=13+2(13)2+3(13)3+4(13)4++(n1)(13)n1+n(13)n\frac{1}{3} S_n = \frac{1}{3} + 2 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 3 \cdot (\frac{1}{3})^3 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^4 + \dots + (n-1) \cdot (\frac{1}{3})^{n-1} + n \cdot (\frac{1}{3})^n
SnS_n から 13Sn\frac{1}{3} S_n を引く。
Sn13Sn=(1+213+3(13)2+4(13)3++n(13)n1)(13+2(13)2+3(13)3+4(13)4++(n1)(13)n1+n(13)n)S_n - \frac{1}{3} S_n = (1 + 2 \cdot \frac{1}{3} + 3 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^3 + \dots + n \cdot (\frac{1}{3})^{n-1}) - (\frac{1}{3} + 2 \cdot (\frac{1}{3})^2 + 3 \cdot (\frac{1}{3})^3 + 4 \cdot (\frac{1}{3})^4 + \dots + (n-1) \cdot (\frac{1}{3})^{n-1} + n \cdot (\frac{1}{3})^n)
23Sn=1+13+(13)2+(13)3++(13)n1n(13)n\frac{2}{3} S_n = 1 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} - n \cdot (\frac{1}{3})^n
1+13+(13)2+(13)3++(13)n11 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} は初項1、公比13\frac{1}{3}の等比数列の和であるから、
1+13+(13)2+(13)3++(13)n1=1(13)n113=1(13)n23=32(1(13)n)1 + \frac{1}{3} + (\frac{1}{3})^2 + (\frac{1}{3})^3 + \dots + (\frac{1}{3})^{n-1} = \frac{1 - (\frac{1}{3})^n}{1 - \frac{1}{3}} = \frac{1 - (\frac{1}{3})^n}{\frac{2}{3}} = \frac{3}{2} (1 - (\frac{1}{3})^n)
23Sn=32(1(13)n)n(13)n\frac{2}{3} S_n = \frac{3}{2} (1 - (\frac{1}{3})^n) - n \cdot (\frac{1}{3})^n
23Sn=3232(13)nn(13)n\frac{2}{3} S_n = \frac{3}{2} - \frac{3}{2} (\frac{1}{3})^n - n \cdot (\frac{1}{3})^n
23Sn=32(32+n)(13)n\frac{2}{3} S_n = \frac{3}{2} - (\frac{3}{2} + n) (\frac{1}{3})^n
Sn=3232(32+n)(13)n32S_n = \frac{3}{2} \cdot \frac{3}{2} - (\frac{3}{2} + n) (\frac{1}{3})^n \cdot \frac{3}{2}
Sn=9432(32+n)(13)nS_n = \frac{9}{4} - \frac{3}{2} (\frac{3}{2} + n) (\frac{1}{3})^n
Sn=94(94+3n2)(13)nS_n = \frac{9}{4} - (\frac{9}{4} + \frac{3n}{2}) (\frac{1}{3})^n
Sn=949+6n4(13)nS_n = \frac{9}{4} - \frac{9+6n}{4} (\frac{1}{3})^n
Sn=949+6n43nS_n = \frac{9}{4} - \frac{9+6n}{4 \cdot 3^n}
Sn=93n96n43nS_n = \frac{9 \cdot 3^n - 9 - 6n}{4 \cdot 3^n}
Sn=9(3n1)6n43nS_n = \frac{9(3^n-1) - 6n}{4 \cdot 3^n}
Sn=3n+296n43nS_n = \frac{3^{n+2}-9-6n}{4 \cdot 3^n}

3. 最終的な答え

Sn=3n+26n943nS_n = \frac{3^{n+2} - 6n - 9}{4 \cdot 3^n}
または
Sn=946n+943nS_n = \frac{9}{4} - \frac{6n+9}{4 \cdot 3^n}