次の2つの関数の不定積分を求めます。 (1) $tan^5 x$ (2) $\frac{1}{1 + sin x}$

解析学不定積分三角関数積分計算
2025/6/28

1. 問題の内容

次の2つの関数の不定積分を求めます。
(1) tan5xtan^5 x
(2) 11+sinx\frac{1}{1 + sin x}

2. 解き方の手順

(1) tan5xtan^5 x の不定積分
まず、tan5xtan^5 x を以下のように分解します。
tan5x=tan3xtan2x=tan3x(sec2x1)=tan3xsec2xtan3xtan^5 x = tan^3 x \cdot tan^2 x = tan^3 x (sec^2 x - 1) = tan^3 x \cdot sec^2 x - tan^3 x
さらに、tan3xtan^3 x を以下のように分解します。
tan3x=tanxtan2x=tanx(sec2x1)=tanxsec2xtanxtan^3 x = tan x \cdot tan^2 x = tan x (sec^2 x - 1) = tan x \cdot sec^2 x - tan x
したがって、
tan5x=tan3xsec2x(tanxsec2xtanx)=tan3xsec2xtanxsec2x+tanxtan^5 x = tan^3 x \cdot sec^2 x - (tan x \cdot sec^2 x - tan x) = tan^3 x \cdot sec^2 x - tan x \cdot sec^2 x + tan x
不定積分を計算します。
tan5xdx=(tan3xsec2xtanxsec2x+tanx)dx\int tan^5 x dx = \int (tan^3 x \cdot sec^2 x - tan x \cdot sec^2 x + tan x) dx
=tan3xsec2xdxtanxsec2xdx+tanxdx= \int tan^3 x \cdot sec^2 x dx - \int tan x \cdot sec^2 x dx + \int tan x dx
ここで、tannxsec2xdx=tann+1xn+1+C\int tan^n x \cdot sec^2 x dx = \frac{tan^{n+1} x}{n+1} + C であるから、
tan3xsec2xdx=tan4x4+C1\int tan^3 x \cdot sec^2 x dx = \frac{tan^4 x}{4} + C_1
tanxsec2xdx=tan2x2+C2\int tan x \cdot sec^2 x dx = \frac{tan^2 x}{2} + C_2
tanxdx=lncosx+C3\int tan x dx = -ln|cos x| + C_3
よって、
tan5xdx=tan4x4tan2x2lncosx+C\int tan^5 x dx = \frac{tan^4 x}{4} - \frac{tan^2 x}{2} - ln|cos x| + C
(2) 11+sinx\frac{1}{1 + sin x} の不定積分
分母と分子に 1sinx1 - sin x をかけます。
11+sinx=1sinx(1+sinx)(1sinx)=1sinx1sin2x=1sinxcos2x=1cos2xsinxcos2x=sec2xsinxcos2x\frac{1}{1 + sin x} = \frac{1 - sin x}{(1 + sin x)(1 - sin x)} = \frac{1 - sin x}{1 - sin^2 x} = \frac{1 - sin x}{cos^2 x} = \frac{1}{cos^2 x} - \frac{sin x}{cos^2 x} = sec^2 x - \frac{sin x}{cos^2 x}
不定積分を計算します。
11+sinxdx=(sec2xsinxcos2x)dx=sec2xdxsinxcos2xdx\int \frac{1}{1 + sin x} dx = \int (sec^2 x - \frac{sin x}{cos^2 x}) dx = \int sec^2 x dx - \int \frac{sin x}{cos^2 x} dx
ここで、sec2xdx=tanx+C1\int sec^2 x dx = tan x + C_1
sinxcos2xdx\int \frac{sin x}{cos^2 x} dx において、u=cosxu = cos x とすると、du=sinxdxdu = -sin x dx であるから、
sinxcos2xdx=1u2du=1u+C2=1cosx+C2=secx+C2\int \frac{sin x}{cos^2 x} dx = \int \frac{-1}{u^2} du = \frac{1}{u} + C_2 = \frac{1}{cos x} + C_2 = sec x + C_2
よって、
11+sinxdx=tanxsecx+C\int \frac{1}{1 + sin x} dx = tan x - sec x + C

3. 最終的な答え

(1) tan5xdx=tan4x4tan2x2lncosx+C\int tan^5 x dx = \frac{tan^4 x}{4} - \frac{tan^2 x}{2} - ln|cos x| + C
(2) 11+sinxdx=tanxsecx+C\int \frac{1}{1 + sin x} dx = tan x - sec x + C

「解析学」の関連問題

(1) $x \geq 1$ のとき、$x \log x \geq (x-1) \log(x+1)$ を示す。 (2) 自然数 $n$ に対して、$(n!)^2 \geq n^n$ を示す。

不等式対数関数微分階乗
2025/6/28

$0 < a < b$ のとき、不等式 $\sqrt{ab} < \frac{b-a}{\log b - \log a} < \frac{a+b}{2}$ が成り立つことを示す。ただし、対数は自然対数...

不等式対数平均値の定理相加平均相乗平均調和平均
2025/6/28

(1) $x \geq 1$ のとき、$x \log x \geq (x-1) \log (x+1)$ を示せ。 (2) 自然数 $n$ に対して、$(n!)^2 \geq n^n$ を示せ。

対数関数不等式微分自然数階乗
2025/6/28

実数 $a, b$ について、次の不等式を証明せよ。ただし、$0 < p \leq 1$ とする。 $|a+b|^p \leq |a|^p + |b|^p$

不等式実数絶対値凸関数単調性
2025/6/28

(1) 関数 $f(x) = x^3 - ax^2 + 2ax - 1$ が常に増加するための定数 $a$ のとり得る値の範囲を求めます。 (2) 関数 $f(x) = ax^3 + 3x^2 + (...

微分関数の増減不等式判別式
2025/6/28

与えられた恒等式 $\frac{1}{(3k-1)(3k+2)} = \frac{1}{3}\left(\frac{1}{3k-1} - \frac{1}{3k+2}\right)$ を利用して、次の...

数列級数部分分数分解和の計算
2025/6/28

関数 $f(\theta) = 2\sqrt{3}\cos^2\theta - 2\sin\theta\cos\theta$ が与えられている。 (1) 2倍角の公式を用いて $\sin\theta\...

三角関数加法定理最大値最小値2倍角の公式三角関数の合成
2025/6/28

関数 $f(x) = x^3 + px^2 + qx + \frac{7}{2}$ および $g(x) = x^2 + 8x + r$ が与えられている。曲線 $y=f(x)$ を $C$, 放物線 ...

微分極値接線積分面積
2025/6/28

$\frac{\pi}{12} = \frac{\pi}{4} - \frac{\pi}{6}$ であることを用いて、$\sin\frac{\pi}{12} \cos\frac{\pi}{12}$ の...

三角関数加法定理2倍角の公式sincos
2025/6/28

$x > 1$ のとき、不等式 $\log x < \frac{x^2 - 1}{2x}$ が成り立つことを示す問題です。

不等式対数関数微分単調増加導関数
2025/6/28