(1) $\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta$ を $R\sin(\theta + \alpha)$ (ただし $R>0, 0 \le \alpha < 2\pi$) の形に合成する。 (2) $0 \le \theta < 2\pi$ における $f(\theta) = \sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta$ のとりうる値の最大値を求める。 (3) $0 \le \theta < 2\pi$ において $\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta > 1$ を満たす $\theta$ の範囲を求める。

解析学三角関数の合成三角関数最大値不等式三角不等式
2025/7/13

1. 問題の内容

(1) sinθ+3cosθ\sin\theta + \sqrt{3}\cos\thetaRsin(θ+α)R\sin(\theta + \alpha) (ただし R>0,0α<2πR>0, 0 \le \alpha < 2\pi) の形に合成する。
(2) 0θ<2π0 \le \theta < 2\pi における f(θ)=sinθ+3cosθf(\theta) = \sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta のとりうる値の最大値を求める。
(3) 0θ<2π0 \le \theta < 2\pi において sinθ+3cosθ>1\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta > 1 を満たす θ\theta の範囲を求める。

2. 解き方の手順

(1) sinθ+3cosθ\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta を合成する。
sinθ+3cosθ=Rsin(θ+α)=R(sinθcosα+cosθsinα)=Rcosαsinθ+Rsinαcosθ\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta = R\sin(\theta + \alpha) = R(\sin\theta\cos\alpha + \cos\theta\sin\alpha) = R\cos\alpha\sin\theta + R\sin\alpha\cos\theta
係数を比較すると、
Rcosα=1R\cos\alpha = 1
Rsinα=3R\sin\alpha = \sqrt{3}
両辺を2乗して足し合わせると、
R2cos2α+R2sin2α=12+(3)2R^2\cos^2\alpha + R^2\sin^2\alpha = 1^2 + (\sqrt{3})^2
R2(cos2α+sin2α)=1+3=4R^2(\cos^2\alpha + \sin^2\alpha) = 1+3 = 4
R2=4R^2 = 4
R>0R > 0 より R=2R = 2
cosα=12\cos\alpha = \frac{1}{2}
sinα=32\sin\alpha = \frac{\sqrt{3}}{2}
よって α=π3\alpha = \frac{\pi}{3}
したがって、sinθ+3cosθ=2sin(θ+π3)\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta = 2\sin(\theta + \frac{\pi}{3})
(2) f(θ)=2sin(θ+π3)f(\theta) = 2\sin(\theta + \frac{\pi}{3})
0θ<2π0 \le \theta < 2\pi なので、π3θ+π3<2π+π3=7π3\frac{\pi}{3} \le \theta + \frac{\pi}{3} < 2\pi + \frac{\pi}{3} = \frac{7\pi}{3}
sin(θ+π3)\sin(\theta + \frac{\pi}{3}) の最大値は 11
したがって f(θ)f(\theta) の最大値は 2×1=22 \times 1 = 2
(3) sinθ+3cosθ>1\sin\theta + \sqrt{3}\cos\theta > 1
2sin(θ+π3)>12\sin(\theta + \frac{\pi}{3}) > 1
sin(θ+π3)>12\sin(\theta + \frac{\pi}{3}) > \frac{1}{2}
t=θ+π3t = \theta + \frac{\pi}{3} とおくと、sint>12\sin t > \frac{1}{2}
π6<t<5π6\frac{\pi}{6} < t < \frac{5\pi}{6}
π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6} < \theta + \frac{\pi}{3} < \frac{5\pi}{6}
π6π3<θ<5π6π3\frac{\pi}{6} - \frac{\pi}{3} < \theta < \frac{5\pi}{6} - \frac{\pi}{3}
π62π6<θ<5π62π6\frac{\pi}{6} - \frac{2\pi}{6} < \theta < \frac{5\pi}{6} - \frac{2\pi}{6}
π6<θ<3π6=π2-\frac{\pi}{6} < \theta < \frac{3\pi}{6} = \frac{\pi}{2}
0θ<2π0 \le \theta < 2\pi より
0θ<π20 \le \theta < \frac{\pi}{2} のとき、π6<θ+π3<π2+π3=5π6\frac{\pi}{6} < \theta+\frac{\pi}{3} < \frac{\pi}{2}+\frac{\pi}{3} = \frac{5\pi}{6}.
π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6}<\theta+\frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}よりπ6<θ<π2-\frac{\pi}{6}<\theta<\frac{\pi}{2}.
よって0θ<π20 \le \theta < \frac{\pi}{2}.
θ\thetaの範囲はπ6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6} < \theta + \frac{\pi}{3} < \frac{5\pi}{6} を満たすθ\thetaである.
π6π3<θ<5π6π3\frac{\pi}{6} - \frac{\pi}{3} < \theta < \frac{5\pi}{6} - \frac{\pi}{3}
π6<θ<3π6=π2-\frac{\pi}{6} < \theta < \frac{3\pi}{6} = \frac{\pi}{2}
0θ<2π0 \le \theta < 2\pi より θ\theta の範囲は 0θ<π20 \le \theta < \frac{\pi}{2}.
2ππ6<θ+π3<2π+5π62\pi - \frac{\pi}{6} < \theta+\frac{\pi}{3} < 2\pi + \frac{5\pi}{6}.
範囲は、π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6} < \theta+\frac{\pi}{3} < \frac{5\pi}{6}.
11π6π3<θ<5π6π3\frac{11\pi}{6}-\frac{\pi}{3}<\theta<\frac{5\pi}{6}-\frac{\pi}{3}.
π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6}<\theta+\frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}.
π6<θ<π2-\frac{\pi}{6} < \theta < \frac{\pi}{2}
π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6}<\theta+\frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}.
π6<θ<π2-\frac{\pi}{6} < \theta < \frac{\pi}{2}.
π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6} < \theta + \frac{\pi}{3} < \frac{5\pi}{6}
π6π3<θ<5π6π3\frac{\pi}{6} - \frac{\pi}{3} < \theta < \frac{5\pi}{6} - \frac{\pi}{3}
π6<θ<3π6=π2-\frac{\pi}{6} < \theta < \frac{3\pi}{6} = \frac{\pi}{2}
0θ<2π0 \le \theta < 2\piより π6<θ+π3<5π6\frac{\pi}{6} < \theta+\frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}すなわち π6<θ<π2-\frac{\pi}{6}<\theta<\frac{\pi}{2}.
π3<5π6\frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}であり0θ<2π0 \le \theta < 2\piなのでπ6<θ<π2-\frac{\pi}{6}<\theta < \frac{\pi}{2}.
0<π6+π3<θ+π3<5π60<\frac{\pi}{6}+\frac{\pi}{3}<\theta + \frac{\pi}{3}<\frac{5\pi}{6}.
π6π3=π6\frac{\pi}{6}-\frac{\pi}{3}=-\frac{\pi}{6}.
よってθ\thetaπ6\frac{\pi}{6}から5π6\frac{5\pi}{6}の範囲。
12=sinπ6\frac{1}{2} = \sin\frac{\pi}{6}, θ+π3 \theta + \frac{\pi}{3}π6\frac{\pi}{6}から5π6\frac{5\pi}{6}.

3. 最終的な答え

1: 2
2: 3
3: 2
4: 0
5: π/2
6: 5
7: 6
8: π
9: 2