$z = \log \sqrt{x^2 + y^2} = \frac{1}{2} \log (x^2 + y^2)$ であり、$x = e^u \cos v$、$y = e^u \sin v$ のとき、$\frac{\partial z}{\partial u}$ と $\frac{\partial z}{\partial v}$ を求めよ。

解析学偏微分合成関数の微分対数関数
2025/7/13

1. 問題の内容

z=logx2+y2=12log(x2+y2)z = \log \sqrt{x^2 + y^2} = \frac{1}{2} \log (x^2 + y^2) であり、x=eucosvx = e^u \cos vy=eusinvy = e^u \sin v のとき、zu\frac{\partial z}{\partial u}zv\frac{\partial z}{\partial v} を求めよ。

2. 解き方の手順

まず、zzxxyy で偏微分します。
zx=121x2+y22x=xx2+y2\frac{\partial z}{\partial x} = \frac{1}{2} \cdot \frac{1}{x^2 + y^2} \cdot 2x = \frac{x}{x^2 + y^2}
zy=121x2+y22y=yx2+y2\frac{\partial z}{\partial y} = \frac{1}{2} \cdot \frac{1}{x^2 + y^2} \cdot 2y = \frac{y}{x^2 + y^2}
次に、xxyyuuvv で偏微分します。
xu=eucosv\frac{\partial x}{\partial u} = e^u \cos v
xv=eusinv\frac{\partial x}{\partial v} = -e^u \sin v
yu=eusinv\frac{\partial y}{\partial u} = e^u \sin v
yv=eucosv\frac{\partial y}{\partial v} = e^u \cos v
合成関数の微分法を使って、zu\frac{\partial z}{\partial u}zv\frac{\partial z}{\partial v} を求めます。
zu=zxxu+zyyu\frac{\partial z}{\partial u} = \frac{\partial z}{\partial x} \frac{\partial x}{\partial u} + \frac{\partial z}{\partial y} \frac{\partial y}{\partial u}
zv=zxxv+zyyv\frac{\partial z}{\partial v} = \frac{\partial z}{\partial x} \frac{\partial x}{\partial v} + \frac{\partial z}{\partial y} \frac{\partial y}{\partial v}
それぞれの偏導関数を代入します。
zu=xx2+y2(eucosv)+yx2+y2(eusinv)=eucosveucosv+eusinveusinv(eucosv)2+(eusinv)2=e2u(cos2v+sin2v)e2u(cos2v+sin2v)=e2ue2u=1\frac{\partial z}{\partial u} = \frac{x}{x^2 + y^2} (e^u \cos v) + \frac{y}{x^2 + y^2} (e^u \sin v) = \frac{e^u \cos v \cdot e^u \cos v + e^u \sin v \cdot e^u \sin v}{(e^u \cos v)^2 + (e^u \sin v)^2} = \frac{e^{2u} (\cos^2 v + \sin^2 v)}{e^{2u} (\cos^2 v + \sin^2 v)} = \frac{e^{2u}}{e^{2u}} = 1
zv=xx2+y2(eusinv)+yx2+y2(eucosv)=eucosv(eusinv)+eusinv(eucosv)(eucosv)2+(eusinv)2=e2ucosvsinv+e2usinvcosve2u(cos2v+sin2v)=0e2u=0\frac{\partial z}{\partial v} = \frac{x}{x^2 + y^2} (-e^u \sin v) + \frac{y}{x^2 + y^2} (e^u \cos v) = \frac{e^u \cos v (-e^u \sin v) + e^u \sin v (e^u \cos v)}{(e^u \cos v)^2 + (e^u \sin v)^2} = \frac{-e^{2u} \cos v \sin v + e^{2u} \sin v \cos v}{e^{2u} (\cos^2 v + \sin^2 v)} = \frac{0}{e^{2u}} = 0

3. 最終的な答え

zu=1\frac{\partial z}{\partial u} = 1
zv=0\frac{\partial z}{\partial v} = 0

「解析学」の関連問題

$\sqrt{4-x^2} = \sqrt{4-4\sin^2\theta} = \sqrt{4\cos^2\theta} = 2\cos\theta$ となる($-\frac{\pi}{2} \le...

積分置換積分三角関数双曲線関数
2025/7/13

次の3つの関数を積分せよ。 (1) $\frac{1}{\sqrt{4-x^2}}$ (2) $\frac{1}{\sqrt{2x^2-4}}$ (3) $\frac{1}{\sqrt{x^2+7}}...

積分積分計算不定積分置換積分ルート
2025/7/13

次の2つの方程式で表される陰関数の微分 $\frac{dy}{dx}$ を求める。 (1) $\frac{x^2}{a^2} - \frac{y^2}{b^2} = 1$ (2) $e^{x+y} -...

微分陰関数微分法
2025/7/13

与えられた陰関数に対して、その微分を求める問題です。具体的には、$e^{x+y} - x^2y^2 = 0$ の陰関数 $y(x)$ の導関数 $\frac{dy}{dx}$ を求めます。

陰関数微分導関数合成関数の微分積の微分
2025/7/13

問題文は、陰関数とはどのようなものか、曲面 $z = f(x, y)$を用いて説明せよ、というものです。

陰関数曲面多変数関数微分積分
2025/7/13

$f: \mathbb{R}^2 \rightarrow \mathbb{R}$ が $C^1$ 級関数であり、ある $M_1 > 0$, $M_2 > 0$ が存在して、任意の $(x, y) \i...

多変数関数偏微分平均値の定理Cauchy-Schwarzの不等式
2025/7/13

与えられた問題は以下の通りです。 (1) 関数 $y = \sin(\cos x)$ の導関数 $\frac{dy}{dx}$ を $x$ で表す。 (2) 関数 $y = (x+1)\sqrt{2x...

導関数極限複素数
2025/7/13

2点 $P, Q \in \mathbb{R}^2$ および $r_1 > 0, r_2 > 0$ に対して、もし $|P - Q| > r_1 + r_2$ ならば、$U_{r_1}(P) \cap...

開円盤三角不等式集合距離
2025/7/13

与えられた級数 $\sum_{k=1}^{n} \left(-\frac{1}{3}\right)^k$ の和を求めます。

級数等比数列無限級数
2025/7/13

曲線 $y = x^3 + 5x$ 上の点 $(1, 1)$ から引かれた接線の方程式と接点の座標を求める問題です。ただし、与えられた点(1, 1)は曲線上にありません。曲線上の点から引かれる接線では...

微分接線導関数方程式
2025/7/13