与えられた関数 $z$ の2階の偏導関数を求める問題です。具体的には、以下の9つの関数に対して、$\frac{\partial^2 z}{\partial x^2}$, $\frac{\partial^2 z}{\partial y^2}$, $\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y}$, $\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x}$ を求めます。 (1) $ax^2 - bxy + cy^2$ (2) $\frac{1}{x} - \frac{1}{y}$ (3) $\sin(ax + by)$ (4) $\frac{1}{x - y}$ (5) $e^{2x} \sin(3y)$ (6) $e^{xy}$ (7) $e^{2x^2 + 3xy + y^2}$ (8) $\log_x y$ (9) $x^y$

解析学偏微分偏導関数多変数関数
2025/7/14

1. 問題の内容

与えられた関数 zz の2階の偏導関数を求める問題です。具体的には、以下の9つの関数に対して、2zx2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2}, 2zy2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2}, 2zxy\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y}, 2zyx\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} を求めます。
(1) ax2bxy+cy2ax^2 - bxy + cy^2
(2) 1x1y\frac{1}{x} - \frac{1}{y}
(3) sin(ax+by)\sin(ax + by)
(4) 1xy\frac{1}{x - y}
(5) e2xsin(3y)e^{2x} \sin(3y)
(6) exye^{xy}
(7) e2x2+3xy+y2e^{2x^2 + 3xy + y^2}
(8) logxy\log_x y
(9) xyx^y

2. 解き方の手順

各関数について、まず xx で偏微分し、次にその結果を再び xx で偏微分して 2zx2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} を求めます。同様に、yy で偏微分し、次にその結果を再び yy で偏微分して 2zy2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} を求めます。また、最初に xx で偏微分し、次にその結果を yy で偏微分して 2zyx\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} を求めます。最後に、最初に yy で偏微分し、次にその結果を xx で偏微分して 2zxy\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} を求めます。
(1) z=ax2bxy+cy2z = ax^2 - bxy + cy^2
zx=2axby\frac{\partial z}{\partial x} = 2ax - by
2zx2=2a\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 2a
zy=bx+2cy\frac{\partial z}{\partial y} = -bx + 2cy
2zy2=2c\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = 2c
2zyx=b\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -b
2zxy=b\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -b
(2) z=1x1y=x1y1z = \frac{1}{x} - \frac{1}{y} = x^{-1} - y^{-1}
zx=x2=1x2\frac{\partial z}{\partial x} = -x^{-2} = -\frac{1}{x^2}
2zx2=2x3=2x3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 2x^{-3} = \frac{2}{x^3}
zy=y2=1y2\frac{\partial z}{\partial y} = y^{-2} = \frac{1}{y^2}
2zy2=2y3=2y3\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -2y^{-3} = -\frac{2}{y^3}
2zyx=0\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = 0
2zxy=0\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = 0
(3) z=sin(ax+by)z = \sin(ax + by)
zx=acos(ax+by)\frac{\partial z}{\partial x} = a\cos(ax + by)
2zx2=a2sin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = -a^2\sin(ax + by)
zy=bcos(ax+by)\frac{\partial z}{\partial y} = b\cos(ax + by)
2zy2=b2sin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -b^2\sin(ax + by)
2zyx=absin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -ab\sin(ax + by)
2zxy=absin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -ab\sin(ax + by)
(4) z=1xy=(xy)1z = \frac{1}{x - y} = (x - y)^{-1}
zx=(xy)2=1(xy)2\frac{\partial z}{\partial x} = -(x - y)^{-2} = -\frac{1}{(x - y)^2}
2zx2=2(xy)3=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 2(x - y)^{-3} = \frac{2}{(x - y)^3}
zy=(xy)2=1(xy)2\frac{\partial z}{\partial y} = (x - y)^{-2} = \frac{1}{(x - y)^2}
2zy2=2(xy)3=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -2(x - y)^{-3} = -\frac{2}{(x - y)^3}
2zyx=2(xy)3=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = 2(x - y)^{-3} = \frac{2}{(x - y)^3}
2zxy=2(xy)3=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = 2(x - y)^{-3} = \frac{2}{(x - y)^3}
(5) z=e2xsin(3y)z = e^{2x} \sin(3y)
zx=2e2xsin(3y)\frac{\partial z}{\partial x} = 2e^{2x} \sin(3y)
2zx2=4e2xsin(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 4e^{2x} \sin(3y)
zy=3e2xcos(3y)\frac{\partial z}{\partial y} = 3e^{2x} \cos(3y)
2zy2=9e2xsin(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -9e^{2x} \sin(3y)
2zyx=6e2xcos(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = 6e^{2x} \cos(3y)
2zxy=6e2xcos(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = 6e^{2x} \cos(3y)
(6) z=exyz = e^{xy}
zx=yexy\frac{\partial z}{\partial x} = ye^{xy}
2zx2=y2exy\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = y^2e^{xy}
zy=xexy\frac{\partial z}{\partial y} = xe^{xy}
2zy2=x2exy\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = x^2e^{xy}
2zyx=exy+xyexy\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = e^{xy} + xye^{xy}
2zxy=exy+xyexy\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = e^{xy} + xye^{xy}
(7) z=e2x2+3xy+y2z = e^{2x^2 + 3xy + y^2}
zx=(4x+3y)e2x2+3xy+y2\frac{\partial z}{\partial x} = (4x + 3y)e^{2x^2 + 3xy + y^2}
2zx2=(4x+3y)2e2x2+3xy+y2+4e2x2+3xy+y2=[(4x+3y)2+4]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = (4x + 3y)^2e^{2x^2 + 3xy + y^2} + 4e^{2x^2 + 3xy + y^2} = [(4x+3y)^2+4]e^{2x^2 + 3xy + y^2}
zy=(3x+2y)e2x2+3xy+y2\frac{\partial z}{\partial y} = (3x + 2y)e^{2x^2 + 3xy + y^2}
2zy2=(3x+2y)2e2x2+3xy+y2+2e2x2+3xy+y2=[(3x+2y)2+2]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = (3x + 2y)^2e^{2x^2 + 3xy + y^2} + 2e^{2x^2 + 3xy + y^2} = [(3x+2y)^2+2]e^{2x^2 + 3xy + y^2}
2zyx=(4x+3y)(3x+2y)e2x2+3xy+y2+3e2x2+3xy+y2=[(4x+3y)(3x+2y)+3]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = (4x + 3y)(3x + 2y)e^{2x^2 + 3xy + y^2} + 3e^{2x^2 + 3xy + y^2} = [(4x+3y)(3x+2y)+3]e^{2x^2 + 3xy + y^2}
2zxy=(3x+2y)(4x+3y)e2x2+3xy+y2+3e2x2+3xy+y2=[(3x+2y)(4x+3y)+3]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = (3x + 2y)(4x + 3y)e^{2x^2 + 3xy + y^2} + 3e^{2x^2 + 3xy + y^2} = [(3x+2y)(4x+3y)+3]e^{2x^2 + 3xy + y^2}
(8) z=logxy=lnylnxz = \log_x y = \frac{\ln y}{\ln x}
zx=lny(lnx)21x=lnyx(lnx)2\frac{\partial z}{\partial x} = -\frac{\ln y}{(\ln x)^2} \cdot \frac{1}{x} = -\frac{\ln y}{x(\ln x)^2}
2zx2=lnyddx[x(lnx)2]1=lnyddx1x(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = -\ln y \cdot \frac{d}{dx}[x(\ln x)^2]^{-1} = -\ln y \cdot \frac{d}{dx} \frac{1}{x(\ln x)^2}
ddx[x(lnx)2]=(lnx)2+x2lnx1x=(lnx)2+2lnx\frac{d}{dx}[x(\ln x)^2] = (\ln x)^2 + x \cdot 2\ln x \cdot \frac{1}{x} = (\ln x)^2 + 2\ln x
2zx2=lny[x(lnx)2]2[(lnx)2+2lnx]=lnyx2(lnx)4[(lnx)2+2lnx]=lnyx2(lnx)2[1+2lnx]\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{\ln y}{[x(\ln x)^2]^2}[(\ln x)^2 + 2\ln x] = \frac{\ln y}{x^2(\ln x)^4}[(\ln x)^2 + 2\ln x] = \frac{\ln y}{x^2(\ln x)^2} [1 + \frac{2}{\ln x}]
zy=1ylnx\frac{\partial z}{\partial y} = \frac{1}{y\ln x}
2zy2=1y2lnx\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -\frac{1}{y^2 \ln x}
2zyx=1y(lnx)21x=1xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -\frac{1}{y(\ln x)^2}\cdot \frac{1}{x} = -\frac{1}{xy(\ln x)^2}
2zxy=1y(lnx)21x=1xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -\frac{1}{y(\ln x)^2}\cdot \frac{1}{x} = -\frac{1}{xy(\ln x)^2}
(9) z=xyz = x^y
zx=yxy1\frac{\partial z}{\partial x} = yx^{y-1}
2zx2=y(y1)xy2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = y(y-1)x^{y-2}
zy=xylnx\frac{\partial z}{\partial y} = x^y \ln x
2zy2=xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = x^y (\ln x)^2
2zyx=xy1+yxy1lnx\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = x^{y-1} + yx^{y-1}\ln x
2zxy=xy1+xylnxlnx=xy1+xy1ylnx\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = x^{y-1} + x^y\ln x \cdot \ln x=x^{y-1} + x^{y-1} y\ln x

3. 最終的な答え

(1) 2zx2=2a\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 2a, 2zy2=2c\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = 2c, 2zyx=b\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -b, 2zxy=b\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -b
(2) 2zx2=2x3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{2}{x^3}, 2zy2=2y3\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -\frac{2}{y^3}, 2zyx=0\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = 0, 2zxy=0\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = 0
(3) 2zx2=a2sin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = -a^2\sin(ax + by), 2zy2=b2sin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -b^2\sin(ax + by), 2zyx=absin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -ab\sin(ax + by), 2zxy=absin(ax+by)\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -ab\sin(ax + by)
(4) 2zx2=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{2}{(x - y)^3}, 2zy2=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -\frac{2}{(x - y)^3}, 2zyx=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = \frac{2}{(x - y)^3}, 2zxy=2(xy)3\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = \frac{2}{(x - y)^3}
(5) 2zx2=4e2xsin(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = 4e^{2x} \sin(3y), 2zy2=9e2xsin(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -9e^{2x} \sin(3y), 2zyx=6e2xcos(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = 6e^{2x} \cos(3y), 2zxy=6e2xcos(3y)\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = 6e^{2x} \cos(3y)
(6) 2zx2=y2exy\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = y^2e^{xy}, 2zy2=x2exy\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = x^2e^{xy}, 2zyx=exy+xyexy\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = e^{xy} + xye^{xy}, 2zxy=exy+xyexy\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = e^{xy} + xye^{xy}
(7) 2zx2=[(4x+3y)2+4]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = [(4x+3y)^2+4]e^{2x^2 + 3xy + y^2}, 2zy2=[(3x+2y)2+2]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = [(3x+2y)^2+2]e^{2x^2 + 3xy + y^2}, 2zyx=[(4x+3y)(3x+2y)+3]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = [(4x+3y)(3x+2y)+3]e^{2x^2 + 3xy + y^2}, 2zxy=[(3x+2y)(4x+3y)+3]e2x2+3xy+y2\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = [(3x+2y)(4x+3y)+3]e^{2x^2 + 3xy + y^2}
(8) 2zx2=lnyx2(lnx)2[1+2lnx]\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = \frac{\ln y}{x^2(\ln x)^2} [1 + \frac{2}{\ln x}], 2zy2=1y2lnx\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = -\frac{1}{y^2 \ln x}, 2zyx=1xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = -\frac{1}{xy(\ln x)^2}, 2zxy=1xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = -\frac{1}{xy(\ln x)^2}
(9) 2zx2=y(y1)xy2\frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = y(y-1)x^{y-2}, 2zy2=xy(lnx)2\frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = x^y (\ln x)^2, 2zyx=xy1+yxy1lnx\frac{\partial^2 z}{\partial y \partial x} = x^{y-1} + yx^{y-1}\ln x, 2zxy=xy1+xy1ylnx\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = x^{y-1} + x^{y-1} y\ln x

「解析学」の関連問題

定積分 $\int_{-2}^{\sqrt{3}} \frac{1}{\sqrt{4-x^2}} dx$ の値を求める問題です。

定積分置換積分部分積分三角関数有理関数の積分
2025/7/14

与えられた関数について、微分を求める問題です。具体的には以下の4つの関数について、それぞれの導関数を計算します。 (1) $f(x) = xe^{-x}$ (2) $f(x) = \frac{x^2}...

微分導関数積の微分法商の微分法合成関数の微分法
2025/7/14

関数 $f(x) = \frac{1}{3}x^3 + x^2 + \frac{1}{3}$ のグラフを $C$ とする。 (1) 点 $(1, f(1))$ における $C$ の接線の方程式を求めよ...

微分接線グラフ
2025/7/14

定積分 $\int_{0}^{1} \sqrt{1-x^2} \, dx$ を計算する問題です。

定積分置換積分三角関数積分計算
2025/7/14

$3\sin x + \cos x = 3$ が成り立つとき、$\sin 2x$ の値を求めよ。ただし、$0 < x < \frac{\pi}{2}$ とする。

三角関数加法定理方程式
2025/7/14

関数 $y = \sin^2x \cos x + \sin x \cos^2 x + \sin x \cos x$ ($0 \leq x \leq \pi$)において、$t = \sin x + \c...

三角関数関数の最大・最小微分三角関数の合成
2025/7/14

周期 $2\pi$ の関数 $f(x) = |\sin x|$ $(-\pi \le x < \pi)$, $f(x + 2\pi) = f(x)$ のフーリエ級数を求める。

フーリエ級数三角関数積分
2025/7/14

問題1:周期 $2\pi$ の関数 $f(x) = |\sin x|$ ($-\pi \le x < \pi$),$f(x+2\pi)=f(x)$ のフーリエ級数を求めよ。 問題2:$\epsilon...

フーリエ級数フーリエ変換周期関数偶関数積分
2025/7/14

関数 $y = 4\sin\theta - \cos2\theta + 3$ の最大値と最小値を、定義域 $0 \le \theta < 2\pi$ において求め、そのときの $\theta$ の値を...

三角関数最大値最小値微分sincos
2025/7/14

与えられた関数 $z$ について、2階の偏導関数を求めます。ここでは、問題番号(3)の $z = \sin(ax+by)$ について解きます。

偏微分2階偏導関数三角関数
2025/7/14