$A$ が $m \times n$ 行列であるとき、行列 $\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}$ の $k$ 乗 $\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^k$ を求める。ここで、$E_m$ は $m$ 次の単位行列、$E_n$ は $n$ 次の単位行列、$O$ はゼロ行列を表す。
2025/7/16
1. 問題の内容
が 行列であるとき、行列 の 乗 を求める。ここで、 は 次の単位行列、 は 次の単位行列、 はゼロ行列を表す。
2. 解き方の手順
まず、 の2乗を計算してみる。
\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^2 = \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m E_m + A O & E_m A + A E_n \\ O E_m + E_n O & O A + E_n E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & A + A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & 2A \\ O & E_n \end{bmatrix}
次に、3乗を計算してみる。
\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^3 = \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^2 \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & 2A \\ O & E_n \end{bmatrix} \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m E_m + 2A O & E_m A + 2A E_n \\ O E_m + E_n O & O A + E_n E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & A + 2A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & 3A \\ O & E_n \end{bmatrix}
これらの計算から、 と推測できる。
これを数学的帰納法で証明する。
(1) のとき、 となり、成り立つ。
(2) のとき、 が成り立つと仮定する。
(3) のとき、
\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^{n+1} = \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^n \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & nA \\ O & E_n \end{bmatrix} \begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m E_m + nA O & E_m A + nA E_n \\ O E_m + E_n O & O A + E_n E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & A + nA \\ O & E_n \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} E_m & (n+1)A \\ O & E_n \end{bmatrix}
したがって、 のときも成り立つ。
よって、数学的帰納法により、 が成り立つ。
3. 最終的な答え
\begin{bmatrix} E_m & A \\ O & E_n \end{bmatrix}^k = \begin{bmatrix} E_m & kA \\ O & E_n \end{bmatrix}