与えられた4x4行列の逆行列を求める問題です。行列を$A$とすると、$A$は以下の通りです。 $A = \begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 \\ -2 & 0 & 1 & -1 \\ -2 & -1 & 2 & -3 \\ 4 & 1 & -1 & 3 \end{pmatrix}$

代数学行列逆行列線形代数掃き出し法
2025/7/17

1. 問題の内容

与えられた4x4行列の逆行列を求める問題です。行列をAAとすると、AAは以下の通りです。
A=(1021201121234113)A = \begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 \\ -2 & 0 & 1 & -1 \\ -2 & -1 & 2 & -3 \\ 4 & 1 & -1 & 3 \end{pmatrix}

2. 解き方の手順

逆行列を求めるには、掃き出し法を用いるのが一般的です。与えられた行列AAに単位行列IIを並べた拡大行列[AI][A|I]を作成し、行基本変形を繰り返してAAの部分を単位行列に変形します。変形後の行列は[IA1][I|A^{-1}]となり、A1A^{-1}が求める逆行列となります。
まず、拡大行列[AI][A|I]を作成します。
[AI]=(10211000201101002123001041130001)[A|I] = \begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ -2 & 0 & 1 & -1 & | & 0 & 1 & 0 & 0 \\ -2 & -1 & 2 & -3 & | & 0 & 0 & 1 & 0 \\ 4 & 1 & -1 & 3 & | & 0 & 0 & 0 & 1 \end{pmatrix}
次に、行基本変形を行います。

1. 2行目に1行目の2倍を加える($R_2 \rightarrow R_2 + 2R_1$)。

2. 3行目に1行目の2倍を加える($R_3 \rightarrow R_3 + 2R_1$)。

3. 4行目に1行目の-4倍を加える($R_4 \rightarrow R_4 - 4R_1$)。

(10211000005321000165201001974001)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & 5 & -3 & | & 2 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 6 & -5 & | & 2 & 0 & 1 & 0 \\ 0 & 1 & -9 & 7 & | & -4 & 0 & 0 & 1 \end{pmatrix}
次に、2行目と3行目を入れ替えます(R2R3R_2 \leftrightarrow R_3)。
(10211000016520100053210001974001)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 6 & -5 & | & 2 & 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 5 & -3 & | & 2 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & 1 & -9 & 7 & | & -4 & 0 & 0 & 1 \end{pmatrix}
次に、4行目に2行目を加える(R4R4+R2R_4 \rightarrow R_4 + R_2)。
(10211000016520100053210000322011)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 6 & -5 & | & 2 & 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 5 & -3 & | & 2 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & -3 & 2 & | & -2 & 0 & 1 & 1 \end{pmatrix}
次に、3行目の3/5倍を4行目に加える(R4R4+35R3R_4 \rightarrow R_4 + \frac{3}{5}R_3)。
(10211000016520100053210000015453511)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 6 & -5 & | & 2 & 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 5 & -3 & | & 2 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & 0 & \frac{1}{5} & | & -\frac{4}{5} & \frac{3}{5} & 1 & 1 \end{pmatrix}
次に、4行目を5倍します(R45R4R_4 \rightarrow 5R_4)。
(10211000016520100053210000014355)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & -1 & | & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & -1 & 6 & -5 & | & 2 & 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 5 & -3 & | & 2 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & 0 & 1 & | & -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}
次に、3行目に4行目の3倍を加える(R3R3+3R4R_3 \rightarrow R_3 + 3R_4)。
次に、2行目に4行目の5倍を加える(R2R2+5R4R_2 \rightarrow R_2 + 5R_4)。
次に、1行目に4行目を加える(R1R1+R4R_1 \rightarrow R_1 + R_4)。
(1020335501601815262500501010151500014355)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & 0 & | & -3 & 3 & 5 & 5 \\ 0 & -1 & 6 & 0 & | & -18 & 15 & 26 & 25 \\ 0 & 0 & 5 & 0 & | & -10 & 10 & 15 & 15 \\ 0 & 0 & 0 & 1 & | & -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}
次に、3行目を5で割る(R315R3R_3 \rightarrow \frac{1}{5}R_3)。
(102033550160181526250010223300014355)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 2 & 0 & | & -3 & 3 & 5 & 5 \\ 0 & -1 & 6 & 0 & | & -18 & 15 & 26 & 25 \\ 0 & 0 & 1 & 0 & | & -2 & 2 & 3 & 3 \\ 0 & 0 & 0 & 1 & | & -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}
次に、2行目から3行目の6倍を引く(R2R26R3R_2 \rightarrow R_2 - 6R_3)。
次に、1行目から3行目の2倍を引く(R1R12R3R_1 \rightarrow R_1 - 2R_3)。
(10001111010063870010223300014355)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 0 & 0 & | & 1 & -1 & -1 & -1 \\ 0 & -1 & 0 & 0 & | & -6 & 3 & 8 & 7 \\ 0 & 0 & 1 & 0 & | & -2 & 2 & 3 & 3 \\ 0 & 0 & 0 & 1 & | & -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}
最後に、2行目に-1を掛ける(R2R2R_2 \rightarrow -R_2)。
(10001111010063870010223300014355)\begin{pmatrix} 1 & 0 & 0 & 0 & | & 1 & -1 & -1 & -1 \\ 0 & 1 & 0 & 0 & | & 6 & -3 & -8 & -7 \\ 0 & 0 & 1 & 0 & | & -2 & 2 & 3 & 3 \\ 0 & 0 & 0 & 1 & | & -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}

3. 最終的な答え

逆行列は次のようになります。
A1=(1111638722334355)A^{-1} = \begin{pmatrix} 1 & -1 & -1 & -1 \\ 6 & -3 & -8 & -7 \\ -2 & 2 & 3 & 3 \\ -4 & 3 & 5 & 5 \end{pmatrix}