与えられた3つの関数をそれぞれ積分する問題です。積分定数は $C$ とします。 (1) $\int \frac{x+2}{x^2+2x-3} dx$ (2) $\int \frac{1}{x^4-1} dx$ (3) $\int \frac{x^3-x^2-4x}{x^3-3x^2+3x-1} dx$

解析学積分部分分数分解有理関数の積分
2025/7/21
はい、承知いたしました。与えられた問題を解いていきます。

1. 問題の内容

与えられた3つの関数をそれぞれ積分する問題です。積分定数は CC とします。
(1) x+2x2+2x3dx\int \frac{x+2}{x^2+2x-3} dx
(2) 1x41dx\int \frac{1}{x^4-1} dx
(3) x3x24xx33x2+3x1dx\int \frac{x^3-x^2-4x}{x^3-3x^2+3x-1} dx

2. 解き方の手順

(1) x+2x2+2x3dx\int \frac{x+2}{x^2+2x-3} dx
まず、分母を因数分解します。
x2+2x3=(x+3)(x1)x^2+2x-3 = (x+3)(x-1)
次に、部分分数分解を行います。
x+2(x+3)(x1)=Ax+3+Bx1\frac{x+2}{(x+3)(x-1)} = \frac{A}{x+3} + \frac{B}{x-1}
両辺に (x+3)(x1)(x+3)(x-1) をかけると
x+2=A(x1)+B(x+3)x+2 = A(x-1) + B(x+3)
x=1x=1 のとき 3=4B3 = 4B より B=34B = \frac{3}{4}
x=3x=-3 のとき 1=4A-1 = -4A より A=14A = \frac{1}{4}
よって、
x+2(x+3)(x1)=1/4x+3+3/4x1\frac{x+2}{(x+3)(x-1)} = \frac{1/4}{x+3} + \frac{3/4}{x-1}
x+2x2+2x3dx=(1/4x+3+3/4x1)dx=141x+3dx+341x1dx\int \frac{x+2}{x^2+2x-3} dx = \int \left( \frac{1/4}{x+3} + \frac{3/4}{x-1} \right) dx = \frac{1}{4} \int \frac{1}{x+3} dx + \frac{3}{4} \int \frac{1}{x-1} dx
=14lnx+3+34lnx1+C= \frac{1}{4} \ln|x+3| + \frac{3}{4} \ln|x-1| + C
(2) 1x41dx\int \frac{1}{x^4-1} dx
x41=(x21)(x2+1)=(x1)(x+1)(x2+1)x^4-1 = (x^2-1)(x^2+1) = (x-1)(x+1)(x^2+1)
1x41=Ax1+Bx+1+Cx+Dx2+1\frac{1}{x^4-1} = \frac{A}{x-1} + \frac{B}{x+1} + \frac{Cx+D}{x^2+1}
両辺に (x1)(x+1)(x2+1)(x-1)(x+1)(x^2+1) をかけると
1=A(x+1)(x2+1)+B(x1)(x2+1)+(Cx+D)(x1)(x+1)1 = A(x+1)(x^2+1) + B(x-1)(x^2+1) + (Cx+D)(x-1)(x+1)
x=1x=1 のとき 1=A(2)(2)1 = A(2)(2) より A=14A = \frac{1}{4}
x=1x=-1 のとき 1=B(2)(2)1 = B(-2)(2) より B=14B = -\frac{1}{4}
1=14(x+1)(x2+1)14(x1)(x2+1)+(Cx+D)(x21)1 = \frac{1}{4}(x+1)(x^2+1) - \frac{1}{4}(x-1)(x^2+1) + (Cx+D)(x^2-1)
1=14(x3+x2+x+1)14(x3x2+x1)+Cx3Cx+Dx2D1 = \frac{1}{4}(x^3+x^2+x+1) - \frac{1}{4}(x^3-x^2+x-1) + Cx^3 - Cx + Dx^2 - D
1=12x2+12+Cx3Cx+Dx2D1 = \frac{1}{2}x^2 + \frac{1}{2} + Cx^3 - Cx + Dx^2 - D
係数を比較して C=0C=0, 12+D=0\frac{1}{2}+D=0, D=12D=-\frac{1}{2}
1x41=1/4x11/4x+11/2x2+1\frac{1}{x^4-1} = \frac{1/4}{x-1} - \frac{1/4}{x+1} - \frac{1/2}{x^2+1}
1x41dx=141x1dx141x+1dx121x2+1dx\int \frac{1}{x^4-1} dx = \frac{1}{4} \int \frac{1}{x-1} dx - \frac{1}{4} \int \frac{1}{x+1} dx - \frac{1}{2} \int \frac{1}{x^2+1} dx
=14lnx114lnx+112arctan(x)+C= \frac{1}{4} \ln|x-1| - \frac{1}{4} \ln|x+1| - \frac{1}{2} \arctan(x) + C
=14lnx1x+112arctan(x)+C= \frac{1}{4} \ln\left| \frac{x-1}{x+1} \right| - \frac{1}{2} \arctan(x) + C
(3) x3x24xx33x2+3x1dx\int \frac{x^3-x^2-4x}{x^3-3x^2+3x-1} dx
x33x2+3x1=(x1)3x^3-3x^2+3x-1 = (x-1)^3
x3x24x(x1)3=x33x2+3x1+2x27x+1(x1)3=1+2x27x+1(x1)3\frac{x^3-x^2-4x}{(x-1)^3} = \frac{x^3-3x^2+3x-1 + 2x^2 - 7x + 1}{(x-1)^3} = 1 + \frac{2x^2 - 7x + 1}{(x-1)^3}
2x27x+1(x1)3=Ax1+B(x1)2+C(x1)3\frac{2x^2 - 7x + 1}{(x-1)^3} = \frac{A}{x-1} + \frac{B}{(x-1)^2} + \frac{C}{(x-1)^3}
2x27x+1=A(x1)2+B(x1)+C2x^2 - 7x + 1 = A(x-1)^2 + B(x-1) + C
2x27x+1=A(x22x+1)+B(x1)+C2x^2 - 7x + 1 = A(x^2-2x+1) + B(x-1) + C
2x27x+1=Ax22Ax+A+BxB+C2x^2 - 7x + 1 = Ax^2 - 2Ax + A + Bx - B + C
A=2A=2
7=2A+B-7 = -2A+B より 7=4+B-7 = -4 + B より B=3B = -3
1=AB+C1 = A-B+C より 1=2(3)+C1 = 2 - (-3) + C より C=4C = -4
x3x24x(x1)3=1+2x13(x1)24(x1)3\frac{x^3-x^2-4x}{(x-1)^3} = 1 + \frac{2}{x-1} - \frac{3}{(x-1)^2} - \frac{4}{(x-1)^3}
x3x24x(x1)3dx=(1+2x13(x1)24(x1)3)dx\int \frac{x^3-x^2-4x}{(x-1)^3} dx = \int \left( 1 + \frac{2}{x-1} - \frac{3}{(x-1)^2} - \frac{4}{(x-1)^3} \right) dx
=x+2lnx13(x1)2dx4(x1)3dx= x + 2\ln|x-1| - 3\int (x-1)^{-2} dx - 4 \int (x-1)^{-3} dx
=x+2lnx13(x1)114(x1)22+C= x + 2\ln|x-1| - 3 \frac{(x-1)^{-1}}{-1} - 4 \frac{(x-1)^{-2}}{-2} + C
=x+2lnx1+3x1+2(x1)2+C= x + 2\ln|x-1| + \frac{3}{x-1} + \frac{2}{(x-1)^2} + C

3. 最終的な答え

(1) 14lnx+3+34lnx1+C\frac{1}{4} \ln|x+3| + \frac{3}{4} \ln|x-1| + C
(2) 14lnx1x+112arctan(x)+C\frac{1}{4} \ln\left| \frac{x-1}{x+1} \right| - \frac{1}{2} \arctan(x) + C
(3) x+2lnx1+3x1+2(x1)2+Cx + 2\ln|x-1| + \frac{3}{x-1} + \frac{2}{(x-1)^2} + C