次の関数を微分する問題です。 (1) $(\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}})^2$ (2) $\tan^{-1} \frac{1}{x}$ (3) $\frac{1}{\sin^{-1} x}$ (4) $\frac{1}{\tan^{-1} 2x}$

解析学微分合成関数の微分逆三角関数
2025/7/22

1. 問題の内容

次の関数を微分する問題です。
(1) (sin1x3)2(\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}})^2
(2) tan11x\tan^{-1} \frac{1}{x}
(3) 1sin1x\frac{1}{\sin^{-1} x}
(4) 1tan12x\frac{1}{\tan^{-1} 2x}

2. 解き方の手順

(1) (sin1x3)2(\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}})^2 の微分
合成関数の微分を行います。
y=(sin1x3)2y = (\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}})^2
dydx=2(sin1x3)ddx(sin1x3)\frac{dy}{dx} = 2(\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}}) \cdot \frac{d}{dx} (\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}})
ddx(sin1x)=11x2\frac{d}{dx} (\sin^{-1} x) = \frac{1}{\sqrt{1-x^2}} より、
ddx(sin1x3)=11(x3)213=11x2313=13x2313=33x213=13x2\frac{d}{dx} (\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}}) = \frac{1}{\sqrt{1-(\frac{x}{\sqrt{3}})^2}} \cdot \frac{1}{\sqrt{3}} = \frac{1}{\sqrt{1-\frac{x^2}{3}}} \cdot \frac{1}{\sqrt{3}} = \frac{1}{\sqrt{\frac{3-x^2}{3}}} \cdot \frac{1}{\sqrt{3}} = \frac{\sqrt{3}}{\sqrt{3-x^2}} \cdot \frac{1}{\sqrt{3}} = \frac{1}{\sqrt{3-x^2}}
よって、
dydx=2(sin1x3)13x2=2sin1x33x2\frac{dy}{dx} = 2(\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}}) \cdot \frac{1}{\sqrt{3-x^2}} = \frac{2\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}}}{\sqrt{3-x^2}}
(2) tan11x\tan^{-1} \frac{1}{x} の微分
ddx(tan1x)=11+x2\frac{d}{dx} (\tan^{-1} x) = \frac{1}{1+x^2} より、
ddx(tan11x)=11+(1x)2ddx(1x)=11+1x2(1x2)=x2x2+1(1x2)=1x2+1\frac{d}{dx} (\tan^{-1} \frac{1}{x}) = \frac{1}{1+(\frac{1}{x})^2} \cdot \frac{d}{dx} (\frac{1}{x}) = \frac{1}{1+\frac{1}{x^2}} \cdot (-\frac{1}{x^2}) = \frac{x^2}{x^2+1} \cdot (-\frac{1}{x^2}) = -\frac{1}{x^2+1}
(3) 1sin1x\frac{1}{\sin^{-1} x} の微分
ddx(1x)=1x2\frac{d}{dx} (\frac{1}{x}) = -\frac{1}{x^2} より、
ddx(1sin1x)=1(sin1x)2ddx(sin1x)=1(sin1x)211x2=1(sin1x)21x2\frac{d}{dx} (\frac{1}{\sin^{-1} x}) = -\frac{1}{(\sin^{-1} x)^2} \cdot \frac{d}{dx} (\sin^{-1} x) = -\frac{1}{(\sin^{-1} x)^2} \cdot \frac{1}{\sqrt{1-x^2}} = -\frac{1}{(\sin^{-1} x)^2 \sqrt{1-x^2}}
(4) 1tan12x\frac{1}{\tan^{-1} 2x} の微分
ddx(tan1x)=11+x2\frac{d}{dx} (\tan^{-1} x) = \frac{1}{1+x^2} より、
ddx(tan12x)=11+(2x)22=21+4x2\frac{d}{dx} (\tan^{-1} 2x) = \frac{1}{1+(2x)^2} \cdot 2 = \frac{2}{1+4x^2}
ddx(1tan12x)=1(tan12x)2ddx(tan12x)=1(tan12x)221+4x2=2(1+4x2)(tan12x)2\frac{d}{dx} (\frac{1}{\tan^{-1} 2x}) = -\frac{1}{(\tan^{-1} 2x)^2} \cdot \frac{d}{dx} (\tan^{-1} 2x) = -\frac{1}{(\tan^{-1} 2x)^2} \cdot \frac{2}{1+4x^2} = -\frac{2}{(1+4x^2)(\tan^{-1} 2x)^2}

3. 最終的な答え

(1) 2sin1x33x2\frac{2\sin^{-1} \frac{x}{\sqrt{3}}}{\sqrt{3-x^2}}
(2) 1x2+1-\frac{1}{x^2+1}
(3) 1(sin1x)21x2-\frac{1}{(\sin^{-1} x)^2 \sqrt{1-x^2}}
(4) 2(1+4x2)(tan12x)2-\frac{2}{(1+4x^2)(\tan^{-1} 2x)^2}

「解析学」の関連問題