次の3つの不定積分を求める問題です。 (1) $\int \frac{dx}{1 + \cos x + \sin x}$ (2) $\int \sin^3 x \cos^3 x dx$ (3) $\int \frac{dx}{1 - \tan^2 x}$

解析学不定積分三角関数置換積分半角の公式
2025/7/23

1. 問題の内容

次の3つの不定積分を求める問題です。
(1) dx1+cosx+sinx\int \frac{dx}{1 + \cos x + \sin x}
(2) sin3xcos3xdx\int \sin^3 x \cos^3 x dx
(3) dx1tan2x\int \frac{dx}{1 - \tan^2 x}

2. 解き方の手順

(1) dx1+cosx+sinx\int \frac{dx}{1 + \cos x + \sin x}
半角の公式 cosx=1t21+t2\cos x = \frac{1 - t^2}{1 + t^2}, sinx=2t1+t2\sin x = \frac{2t}{1 + t^2}, dx=21+t2dtdx = \frac{2}{1 + t^2} dt を用いて、 t=tanx2t = \tan \frac{x}{2} と置換する。
dx1+cosx+sinx=11+1t21+t2+2t1+t221+t2dt=21+t2+1t2+2tdt=22+2tdt=11+tdt=log1+t+C=log1+tanx2+C\int \frac{dx}{1 + \cos x + \sin x} = \int \frac{1}{1 + \frac{1 - t^2}{1 + t^2} + \frac{2t}{1 + t^2}} \cdot \frac{2}{1 + t^2} dt = \int \frac{2}{1 + t^2 + 1 - t^2 + 2t} dt = \int \frac{2}{2 + 2t} dt = \int \frac{1}{1 + t} dt = \log |1 + t| + C = \log |1 + \tan \frac{x}{2}| + C
(2) sin3xcos3xdx\int \sin^3 x \cos^3 x dx
sin3xcos3x=(sinxcosx)3=(12sin2x)3=18sin32x\sin^3 x \cos^3 x = (\sin x \cos x)^3 = (\frac{1}{2} \sin 2x)^3 = \frac{1}{8} \sin^3 2x
sin32x=sin2xsin22x=sin2x(1cos22x)\sin^3 2x = \sin 2x \sin^2 2x = \sin 2x (1 - \cos^2 2x)
sin3xcos3xdx=18sin32xdx=18sin2x(1cos22x)dx\int \sin^3 x \cos^3 x dx = \int \frac{1}{8} \sin^3 2x dx = \frac{1}{8} \int \sin 2x (1 - \cos^2 2x) dx
u=cos2xu = \cos 2x と置換すると, du=2sin2xdxdu = -2 \sin 2x dx より, sin2xdx=12du\sin 2x dx = -\frac{1}{2} du
18sin2x(1cos22x)dx=18(1u2)(12)du=116(1u2)du=116(u13u3)+C=116cos2x+148cos32x+C\frac{1}{8} \int \sin 2x (1 - \cos^2 2x) dx = \frac{1}{8} \int (1 - u^2) (-\frac{1}{2}) du = -\frac{1}{16} \int (1 - u^2) du = -\frac{1}{16} (u - \frac{1}{3} u^3) + C = -\frac{1}{16} \cos 2x + \frac{1}{48} \cos^3 2x + C
(3) dx1tan2x\int \frac{dx}{1 - \tan^2 x}
dx1tan2x=cos2xcos2xsin2xdx=cos2xcos2xdx=1+cos2x2cos2xdx=(12cos2x+12)dx=121cos2xdx+12dx=141cosudu+12x\int \frac{dx}{1 - \tan^2 x} = \int \frac{\cos^2 x}{\cos^2 x - \sin^2 x} dx = \int \frac{\cos^2 x}{\cos 2x} dx = \int \frac{1 + \cos 2x}{2 \cos 2x} dx = \int (\frac{1}{2 \cos 2x} + \frac{1}{2}) dx = \frac{1}{2} \int \frac{1}{\cos 2x} dx + \frac{1}{2} \int dx = \frac{1}{4} \int \frac{1}{\cos u} du + \frac{1}{2} x
ここで、u=2xu=2xとおいた。 1cosxdx=lntan(x2+π4)\int \frac{1}{\cos x}dx = \ln \left| \tan \left( \frac{x}{2} + \frac{\pi}{4} \right) \right|を使う。
141cosudu+12x=14lntan(u2+π4)+12x+C=14lntan(x+π4)+12x+C\frac{1}{4} \int \frac{1}{\cos u} du + \frac{1}{2} x = \frac{1}{4} \ln \left| \tan \left( \frac{u}{2} + \frac{\pi}{4} \right) \right| + \frac{1}{2} x + C = \frac{1}{4} \ln \left| \tan \left( x + \frac{\pi}{4} \right) \right| + \frac{1}{2} x + C

3. 最終的な答え

(1) log1+tanx2+C\log |1 + \tan \frac{x}{2}| + C
(2) 116cos2x+148cos32x+C-\frac{1}{16} \cos 2x + \frac{1}{48} \cos^3 2x + C
(3) 14lntan(x+π4)+12x+C\frac{1}{4} \ln \left| \tan \left( x + \frac{\pi}{4} \right) \right| + \frac{1}{2} x + C

「解析学」の関連問題

問題64は、三角関数を含む定積分の問題を扱っています。具体的には、以下の3つの小問があります。 (1) $f(x)$ が $0 \le x \le \pi$ で連続な関数であるとき、$\int_0^\...

定積分三角関数置換積分積分計算
2025/7/24

関数 $y = \frac{x^2}{(2x-1)^3}$ を微分せよ。

微分関数の微分商の微分合成関数の微分
2025/7/24

$\frac{d}{dx} \int_0^{x^2} \sin(\sqrt{t}) dt$ を求める問題です。

微積分積分微分微積分学の基本定理合成関数の微分
2025/7/24

微分可能な関数 $f(x)$ に対して、関数 $g(x)$ が与えられています。$f(2) = 1$、$f'(2) = -3$ であるとき、以下の2つの場合について $g'(2)$ を求めます。 (1...

微分合成関数の微分積の微分法関数の微分
2025/7/24

与えられた積分問題を解きます。不定積分と定積分の両方が含まれます。 (1) $\int 2x^4 dx$ (2) $\int (4x^3 + 3x^2 + 2x + 1) dx$ (3) $\int ...

積分不定積分定積分積分公式
2025/7/24

問題は、定義に従って次の関数を微分することです。ただし、$a, b$ は定数で、$a \neq 0$ とします。 (1) $y = \frac{1}{ax+b}$ (2) $y = \sqrt{ax+...

微分関数の微分極限定義ルート分数
2025/7/24

$\int \sin 3x \, dx$ を計算する問題です。

積分三角関数置換積分
2025/7/24

関数 $y = \frac{x^2 - 2x + 1}{x^2 + x + 1}$ を微分して、$\frac{dy}{dx}$ を求める。

微分関数の微分商の微分導関数
2025/7/24

関数 $y = \frac{x^3 - 4x + 2}{x - 2}$ を微分する。

微分導関数商の微分公式
2025/7/24

$y = \frac{1}{x^3 + 2x + 1}$ を微分する。

微分合成関数分数関数
2025/7/24