問題は大きく分けて2種類あります。 3. 次の関数の導関数を定義に従って求める問題 (1) $ax^2 + bx + c$ (2) $x^4$ (3) $\frac{1}{x}$ (5) $\sqrt[3]{x}$ 4. 次の極限値を求める問題 (1) $\lim_{x \to -1} \frac{x^2 - x - 2}{x^3 + 1}$ (2) $\lim_{x \to 0} \frac{(2 + x)^3 - (2 - x)^3}{x}$ (3) $\lim_{x \to 0} \frac{\sqrt{1 + x} - \sqrt{1 - x}}{x}$ (4) $\frac{1}{x^2}$

解析学導関数極限微分極限値
2025/7/26

1. 問題の内容

問題は大きく分けて2種類あります。

3. 次の関数の導関数を定義に従って求める問題

(1) ax2+bx+cax^2 + bx + c
(2) x4x^4
(3) 1x\frac{1}{x}
(5) x3\sqrt[3]{x}

4. 次の極限値を求める問題

(1) limx1x2x2x3+1\lim_{x \to -1} \frac{x^2 - x - 2}{x^3 + 1}
(2) limx0(2+x)3(2x)3x\lim_{x \to 0} \frac{(2 + x)^3 - (2 - x)^3}{x}
(3) limx01+x1xx\lim_{x \to 0} \frac{\sqrt{1 + x} - \sqrt{1 - x}}{x}
(4) 1x2\frac{1}{x^2}

2. 解き方の手順

3. 導関数を定義に従って求める。

(1) f(x)=ax2+bx+cf(x) = ax^2 + bx + c のとき
f(x)=limh0f(x+h)f(x)h=limh0a(x+h)2+b(x+h)+c(ax2+bx+c)hf'(x) = \lim_{h \to 0} \frac{f(x+h) - f(x)}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{a(x+h)^2 + b(x+h) + c - (ax^2 + bx + c)}{h}
=limh0a(x2+2xh+h2)+bx+bh+cax2bxch=limh02axh+ah2+bhh= \lim_{h \to 0} \frac{a(x^2 + 2xh + h^2) + bx + bh + c - ax^2 - bx - c}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{2axh + ah^2 + bh}{h}
=limh0(2ax+ah+b)=2ax+b= \lim_{h \to 0} (2ax + ah + b) = 2ax + b
よって、f(x)=2ax+bf'(x) = 2ax + b
(2) f(x)=x4f(x) = x^4 のとき
f(x)=limh0f(x+h)f(x)h=limh0(x+h)4x4hf'(x) = \lim_{h \to 0} \frac{f(x+h) - f(x)}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{(x+h)^4 - x^4}{h}
=limh0x4+4x3h+6x2h2+4xh3+h4x4h=limh04x3h+6x2h2+4xh3+h4h= \lim_{h \to 0} \frac{x^4 + 4x^3h + 6x^2h^2 + 4xh^3 + h^4 - x^4}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{4x^3h + 6x^2h^2 + 4xh^3 + h^4}{h}
=limh0(4x3+6x2h+4xh2+h3)=4x3= \lim_{h \to 0} (4x^3 + 6x^2h + 4xh^2 + h^3) = 4x^3
よって、f(x)=4x3f'(x) = 4x^3
(3) f(x)=1xf(x) = \frac{1}{x} のとき
f(x)=limh0f(x+h)f(x)h=limh01x+h1xh=limh0x(x+h)x(x+h)hf'(x) = \lim_{h \to 0} \frac{f(x+h) - f(x)}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{\frac{1}{x+h} - \frac{1}{x}}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{\frac{x - (x+h)}{x(x+h)}}{h}
=limh0hhx(x+h)=limh01x(x+h)=1x2= \lim_{h \to 0} \frac{-h}{hx(x+h)} = \lim_{h \to 0} \frac{-1}{x(x+h)} = \frac{-1}{x^2}
よって、f(x)=1x2f'(x) = -\frac{1}{x^2}
(5) f(x)=x3=x1/3f(x) = \sqrt[3]{x} = x^{1/3} のとき
f(x)=limh0f(x+h)f(x)h=limh0(x+h)1/3x1/3hf'(x) = \lim_{h \to 0} \frac{f(x+h) - f(x)}{h} = \lim_{h \to 0} \frac{(x+h)^{1/3} - x^{1/3}}{h}
=limh0(x+h)1/3x1/3h(x+h)2/3+(x+h)1/3x1/3+x2/3(x+h)2/3+(x+h)1/3x1/3+x2/3= \lim_{h \to 0} \frac{(x+h)^{1/3} - x^{1/3}}{h} \cdot \frac{(x+h)^{2/3} + (x+h)^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3}}{(x+h)^{2/3} + (x+h)^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3}}
=limh0(x+h)xh((x+h)2/3+(x+h)1/3x1/3+x2/3)=limh0hh((x+h)2/3+(x+h)1/3x1/3+x2/3)= \lim_{h \to 0} \frac{(x+h) - x}{h((x+h)^{2/3} + (x+h)^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3})} = \lim_{h \to 0} \frac{h}{h((x+h)^{2/3} + (x+h)^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3})}
=limh01(x+h)2/3+(x+h)1/3x1/3+x2/3=1x2/3+x1/3x1/3+x2/3=13x2/3= \lim_{h \to 0} \frac{1}{(x+h)^{2/3} + (x+h)^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3}} = \frac{1}{x^{2/3} + x^{1/3}x^{1/3} + x^{2/3}} = \frac{1}{3x^{2/3}}
=13x23= \frac{1}{3 \sqrt[3]{x^2}}
よって、f(x)=13x23f'(x) = \frac{1}{3 \sqrt[3]{x^2}}

4. 極限値を求める。

(1) limx1x2x2x3+1=limx1(x2)(x+1)(x+1)(x2x+1)=limx1x2x2x+1=12(1)2(1)+1=31+1+1=33=1\lim_{x \to -1} \frac{x^2 - x - 2}{x^3 + 1} = \lim_{x \to -1} \frac{(x - 2)(x + 1)}{(x + 1)(x^2 - x + 1)} = \lim_{x \to -1} \frac{x - 2}{x^2 - x + 1} = \frac{-1 - 2}{(-1)^2 - (-1) + 1} = \frac{-3}{1 + 1 + 1} = \frac{-3}{3} = -1
(2) limx0(2+x)3(2x)3x=limx0(8+12x+6x2+x3)(812x+6x2x3)x=limx024x+2x3x=limx0(24+2x2)=24\lim_{x \to 0} \frac{(2 + x)^3 - (2 - x)^3}{x} = \lim_{x \to 0} \frac{(8 + 12x + 6x^2 + x^3) - (8 - 12x + 6x^2 - x^3)}{x} = \lim_{x \to 0} \frac{24x + 2x^3}{x} = \lim_{x \to 0} (24 + 2x^2) = 24
(3) limx01+x1xx=limx0(1+x1x)(1+x+1x)x(1+x+1x)=limx0(1+x)(1x)x(1+x+1x)=limx02xx(1+x+1x)=limx021+x+1x=21+1=22=1\lim_{x \to 0} \frac{\sqrt{1 + x} - \sqrt{1 - x}}{x} = \lim_{x \to 0} \frac{(\sqrt{1 + x} - \sqrt{1 - x})(\sqrt{1 + x} + \sqrt{1 - x})}{x(\sqrt{1 + x} + \sqrt{1 - x})} = \lim_{x \to 0} \frac{(1 + x) - (1 - x)}{x(\sqrt{1 + x} + \sqrt{1 - x})} = \lim_{x \to 0} \frac{2x}{x(\sqrt{1 + x} + \sqrt{1 - x})} = \lim_{x \to 0} \frac{2}{\sqrt{1 + x} + \sqrt{1 - x}} = \frac{2}{\sqrt{1} + \sqrt{1}} = \frac{2}{2} = 1
(4) 1x2\frac{1}{x^2} は、関数そのもので、極限を求める指示がないので、解なし。

3. 最終的な答え

3. (1) $2ax + b$

(2) 4x34x^3
(3) 1x2-\frac{1}{x^2}
(5) 13x23\frac{1}{3 \sqrt[3]{x^2}}

4. (1) $-1$

(2) 2424
(3) 11
(4) 解なし

「解析学」の関連問題

(1) 次の極限値を求めよ。 $\lim_{x \to 0} \frac{\sqrt{2-3x} - \sqrt{2+x}}{x}$ (2) 次の等式を満たすように定数 $a, b$ の値を定めよ。 ...

極限有理化関数の極限微分
2025/7/26

直交する2つの円柱 $x^2 + y^2 \le a^2$ と $y^2 + z^2 \le a^2$ の共通部分 $D$ の体積を求める問題です。

体積三重積分積分円柱置換積分
2025/7/26

球面 $x^2 + y^2 + z^2 = a^2$ ($a > 0$) と円柱面 $x^2 + y^2 = ax$ で囲まれた立体の体積を求める問題です。

多重積分極座標変換体積
2025/7/26

関数 $y = \tan x$ の定義域と値域を求める。

三角関数tan x定義域値域周期関数
2025/7/26

関数 $y = (2x+1)^3$ の導関数を求めます。

導関数微分合成関数の微分積の微分商の微分三角関数対数関数指数関数逆三角関数
2025/7/26

次の数列が単調増加数列であることを示し、上に有界かどうかを調べます。 (1) $\frac{1}{1\cdot2} + \frac{1}{2\cdot3} + \dots + \frac{1}{n(n...

数列単調増加有界級数部分分数分解
2025/7/26

関数 $y = \frac{1}{\sqrt{x^2 - 1}}$ の定義域と値域を求めます。

関数の定義域関数の値域平方根不等式
2025/7/26

関数 $y = \log x$ の定義域と値域を求めよ。

対数関数定義域値域関数
2025/7/26

与えられた3つの数列がそれぞれ増加数列であることを示し、上に有界であるかどうかを調べる問題です。 (1) $\frac{1}{1 \cdot 2} + \frac{1}{2 \cdot 3} + \c...

数列級数増加数列有界性調和級数部分分数分解
2025/7/26

問題は、双曲線関数 $\sinh x = \frac{e^x - e^{-x}}{2}$, $\cosh x = \frac{e^x + e^{-x}}{2}$, $\tanh x = \frac{\...

微分導関数双曲線関数sinhcoshtanh
2025/7/26