(1) $\int \frac{1}{x + \sqrt{x^2 + 1}} dx$ (2) $\int \frac{1}{(x+1)\sqrt{x^2 + x + 1}} dx$ 上記2つの不定積分を求める問題です。

解析学不定積分積分部分積分有理化置換積分双曲線関数
2025/7/30

1. 問題の内容

(1) 1x+x2+1dx\int \frac{1}{x + \sqrt{x^2 + 1}} dx
(2) 1(x+1)x2+x+1dx\int \frac{1}{(x+1)\sqrt{x^2 + x + 1}} dx
上記2つの不定積分を求める問題です。

2. 解き方の手順

(1)
I=1x+x2+1dxI = \int \frac{1}{x + \sqrt{x^2 + 1}} dx
まず、分母の有理化を行います。
1x+x2+1=xx2+1(x+x2+1)(xx2+1)=xx2+1x2(x2+1)=x+x2+1\frac{1}{x + \sqrt{x^2 + 1}} = \frac{x - \sqrt{x^2 + 1}}{(x + \sqrt{x^2 + 1})(x - \sqrt{x^2 + 1})} = \frac{x - \sqrt{x^2 + 1}}{x^2 - (x^2 + 1)} = -x + \sqrt{x^2 + 1}
したがって、I=(x+x2+1)dx=xdx+x2+1dxI = \int (-x + \sqrt{x^2 + 1}) dx = -\int x dx + \int \sqrt{x^2 + 1} dx
xdx=x22+C1\int x dx = \frac{x^2}{2} + C_1
次にx2+1dx\int \sqrt{x^2 + 1} dxを計算します。これは双曲線関数を使うか、部分積分を使うことで求められます。ここでは部分積分を使います。
J=x2+1dx=1x2+1dx=xx2+1x2x2x2+1dx=xx2+1x2x2+1dx=xx2+1x2+11x2+1dx=xx2+1x2+1dx+1x2+1dx=xx2+1J+1x2+1dxJ = \int \sqrt{x^2 + 1} dx = \int 1 \cdot \sqrt{x^2 + 1} dx = x\sqrt{x^2 + 1} - \int x \cdot \frac{2x}{2\sqrt{x^2 + 1}} dx = x\sqrt{x^2 + 1} - \int \frac{x^2}{\sqrt{x^2 + 1}} dx = x\sqrt{x^2 + 1} - \int \frac{x^2 + 1 - 1}{\sqrt{x^2 + 1}} dx = x\sqrt{x^2 + 1} - \int \sqrt{x^2 + 1} dx + \int \frac{1}{\sqrt{x^2 + 1}} dx = x\sqrt{x^2 + 1} - J + \int \frac{1}{\sqrt{x^2 + 1}} dx
2J=xx2+1+1x2+1dx=xx2+1+sinh1x+C2=xx2+1+log(x+x2+1)+C22J = x\sqrt{x^2 + 1} + \int \frac{1}{\sqrt{x^2 + 1}} dx = x\sqrt{x^2 + 1} + \sinh^{-1}x + C_2 = x\sqrt{x^2 + 1} + \log(x + \sqrt{x^2 + 1}) + C_2
J=12xx2+1+12log(x+x2+1)+C3J = \frac{1}{2}x\sqrt{x^2 + 1} + \frac{1}{2}\log(x + \sqrt{x^2 + 1}) + C_3
よって、
I=x22+12xx2+1+12log(x+x2+1)+CI = -\frac{x^2}{2} + \frac{1}{2}x\sqrt{x^2 + 1} + \frac{1}{2}\log(x + \sqrt{x^2 + 1}) + C
(2)
I=1(x+1)x2+x+1dxI = \int \frac{1}{(x+1)\sqrt{x^2 + x + 1}} dx
x+1=1tx+1 = \frac{1}{t}とおくと、dx=1t2dtdx = -\frac{1}{t^2} dt。また、x=1t1x = \frac{1}{t} - 1である。
x2+x+1=(1t1)2+(1t1)+1=1t22t+1+1t1+1=1t21t+1=1t+t2t2x^2 + x + 1 = (\frac{1}{t} - 1)^2 + (\frac{1}{t} - 1) + 1 = \frac{1}{t^2} - \frac{2}{t} + 1 + \frac{1}{t} - 1 + 1 = \frac{1}{t^2} - \frac{1}{t} + 1 = \frac{1 - t + t^2}{t^2}
x2+x+1=t2t+1t\sqrt{x^2 + x + 1} = \frac{\sqrt{t^2 - t + 1}}{t}
I=11tt2t+1t(1t2)dt=1t2t+1t1t2dt=tt2t+1dtI = \int \frac{1}{\frac{1}{t} \cdot \frac{\sqrt{t^2 - t + 1}}{t}} (-\frac{1}{t^2}) dt = \int \frac{-1}{\frac{\sqrt{t^2 - t + 1}}{t}} \frac{1}{t^2} dt = \int \frac{-t}{\sqrt{t^2 - t + 1}} dt
I=t(t12)2+34dtI = - \int \frac{t}{\sqrt{(t - \frac{1}{2})^2 + \frac{3}{4}}} dt
u=t12u = t - \frac{1}{2}と置くとt=u+12,dt=dut = u + \frac{1}{2}, dt = du
I=u+12u2+34du=uu2+34du121u2+34duI = -\int \frac{u + \frac{1}{2}}{\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}} du = -\int \frac{u}{\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}} du - \frac{1}{2}\int \frac{1}{\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}} du
uu2+34du=u2+34-\int \frac{u}{\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}} du = -\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}
121u2+34du=12sinh1(2u3)-\frac{1}{2}\int \frac{1}{\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}}} du = -\frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{2u}{\sqrt{3}})
I=u2+3412sinh1(2u3)+C=(t12)2+3412sinh1(2(t12)3)+C=t2t+112sinh1(2t13)+C=x2+x+1x+112sinh1(21x+113)+CI = -\sqrt{u^2 + \frac{3}{4}} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{2u}{\sqrt{3}}) + C = -\sqrt{(t - \frac{1}{2})^2 + \frac{3}{4}} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{2(t - \frac{1}{2})}{\sqrt{3}}) + C = -\sqrt{t^2 - t + 1} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{2t - 1}{\sqrt{3}}) + C = -\frac{\sqrt{x^2 + x + 1}}{x+1} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{2\frac{1}{x+1} - 1}{\sqrt{3}}) + C
I=x2+x+1x+112sinh1(1x3(x+1))+CI = -\frac{\sqrt{x^2 + x + 1}}{x+1} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{1-x}{\sqrt{3}(x+1)}) + C

3. 最終的な答え

(1) x22+12xx2+1+12log(x+x2+1)+C-\frac{x^2}{2} + \frac{1}{2}x\sqrt{x^2 + 1} + \frac{1}{2}\log(x + \sqrt{x^2 + 1}) + C
(2) x2+x+1x+112sinh1(1x3(x+1))+C-\frac{\sqrt{x^2 + x + 1}}{x+1} - \frac{1}{2} \sinh^{-1}(\frac{1-x}{\sqrt{3}(x+1)}) + C

「解析学」の関連問題

$a>0$ とする。アステロイド $x = a \cos^3 t$, $y = a \sin^3 t$ ($0 \le t \le 2\pi$) が囲む部分の面積を求めよ。

積分パラメータ表示面積アステロイド
2025/7/31

与えられた2階微分方程式 $y'' = a\sqrt{1 + (y')^2}$ の一般解を求める問題です。ここで、$a$ は定数です。

微分方程式2階微分方程式変数分離積分一般解置換積分双曲線関数
2025/7/31

関数 $y = (\frac{1}{3})^x$ のグラフを描く問題です。

指数関数グラフ漸近線関数
2025/7/31

関数 $y = -(\frac{1}{4})^x$ のグラフを描く問題です。

指数関数グラフ関数のグラフグラフの描画関数
2025/7/31

関数 $y = 3^{-x}$ のグラフを描く問題です。

指数関数グラフ漸近線関数のグラフ
2025/7/31

4次関数 $y = x^4 - 6x^2 - 8x$ の増減、極値を調べ、グラフの概形を描く問題です。

4次関数増減極値グラフ微分導関数
2025/7/31

整級数 $\sum_{n=1}^{\infty} \frac{(n!)^2}{(2n)!} x^{2n-1}$ の収束半径を求めよ。

級数収束半径比の判定法
2025/7/31

点$(2, -2)$から曲線$y = -x^2 + 1$に引いた接線の方程式を求める問題です。

微分接線導関数二次関数
2025/7/31

## 問題の解答

極限三角関数指数関数加法定理
2025/7/31

数列 $a_n$ が $a_n = \frac{1}{n!} \int_0^1 t^n e^{-t} dt$ で定義されている。ただし、$e$ は自然対数の底である。以下の問いに答えよ。 (1) $a...

積分数列極限部分積分自然対数の底
2025/7/31