$\mathbb{R}^3$に属するベクトル $v_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 1 \\ 0 \end{bmatrix}$, $v_2 = \begin{bmatrix} 1 \\ 3 \\ 1 \end{bmatrix}$, $v_3 = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \\ 1 \end{bmatrix}$ から、$\mathbb{R}^3$の正規直交基底$u_1$, $u_2$, $u_3$を求める。

代数学線形代数ベクトル正規直交基底グラム・シュミット
2025/8/5

1. 問題の内容

R3\mathbb{R}^3に属するベクトル
v1=[110]v_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 1 \\ 0 \end{bmatrix},
v2=[131]v_2 = \begin{bmatrix} 1 \\ 3 \\ 1 \end{bmatrix},
v3=[211]v_3 = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \\ 1 \end{bmatrix}
から、R3\mathbb{R}^3の正規直交基底u1u_1, u2u_2, u3u_3を求める。

2. 解き方の手順

グラム・シュミットの正規直交化法を用いて、正規直交基底を求める。
(1) u1u_1を求める。
u1=v1v1u_1 = \frac{v_1}{||v_1||}
v1=12+12+02=2||v_1|| = \sqrt{1^2 + 1^2 + 0^2} = \sqrt{2}
u1=12[110]=[12120]u_1 = \frac{1}{\sqrt{2}} \begin{bmatrix} 1 \\ 1 \\ 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix}
(2) v2v_2u1u_1への正射影ベクトルをp1p_1とする。
p1=(v2u1)u1p_1 = (v_2 \cdot u_1) u_1
v2u1=[131][12120]=12+32+0=42=22v_2 \cdot u_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 3 \\ 1 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix} = \frac{1}{\sqrt{2}} + \frac{3}{\sqrt{2}} + 0 = \frac{4}{\sqrt{2}} = 2\sqrt{2}
p1=22[12120]=[220]p_1 = 2\sqrt{2} \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 2 \\ 2 \\ 0 \end{bmatrix}
(3) w2w_2を求める。
w2=v2p1=[131][220]=[111]w_2 = v_2 - p_1 = \begin{bmatrix} 1 \\ 3 \\ 1 \end{bmatrix} - \begin{bmatrix} 2 \\ 2 \\ 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -1 \\ 1 \\ 1 \end{bmatrix}
(4) u2u_2を求める。
u2=w2w2u_2 = \frac{w_2}{||w_2||}
w2=(1)2+12+12=3||w_2|| = \sqrt{(-1)^2 + 1^2 + 1^2} = \sqrt{3}
u2=13[111]=[131313]u_2 = \frac{1}{\sqrt{3}} \begin{bmatrix} -1 \\ 1 \\ 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -\frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \end{bmatrix}
(5) v3v_3u1u_1への正射影ベクトルをp2p_2u2u_2への正射影ベクトルをp3p_3とする。
p2=(v3u1)u1p_2 = (v_3 \cdot u_1) u_1
v3u1=[211][12120]=2212+0=12v_3 \cdot u_1 = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \\ 1 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix} = \frac{2}{\sqrt{2}} - \frac{1}{\sqrt{2}} + 0 = \frac{1}{\sqrt{2}}
p2=12[12120]=[12120]p_2 = \frac{1}{\sqrt{2}} \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{1}{2} \\ \frac{1}{2} \\ 0 \end{bmatrix}
p3=(v3u2)u2p_3 = (v_3 \cdot u_2) u_2
v3u2=[211][131313]=2313+13=23v_3 \cdot u_2 = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \\ 1 \end{bmatrix} \cdot \begin{bmatrix} -\frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \end{bmatrix} = -\frac{2}{\sqrt{3}} - \frac{1}{\sqrt{3}} + \frac{1}{\sqrt{3}} = -\frac{2}{\sqrt{3}}
p3=23[131313]=[232323]p_3 = -\frac{2}{\sqrt{3}} \begin{bmatrix} -\frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{2}{3} \\ -\frac{2}{3} \\ -\frac{2}{3} \end{bmatrix}
(6) w3w_3を求める。
w3=v3p2p3=[211][12120][232323]=[21223112+2310+23]=[1234663+463+23]=[565653]w_3 = v_3 - p_2 - p_3 = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \\ 1 \end{bmatrix} - \begin{bmatrix} \frac{1}{2} \\ \frac{1}{2} \\ 0 \end{bmatrix} - \begin{bmatrix} \frac{2}{3} \\ -\frac{2}{3} \\ -\frac{2}{3} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 2 - \frac{1}{2} - \frac{2}{3} \\ -1 - \frac{1}{2} + \frac{2}{3} \\ 1 - 0 + \frac{2}{3} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{12-3-4}{6} \\ \frac{-6-3+4}{6} \\ \frac{3+2}{3} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{5}{6} \\ -\frac{5}{6} \\ \frac{5}{3} \end{bmatrix}
(7) u3u_3を求める。
u3=w3w3u_3 = \frac{w_3}{||w_3||}
w3=(56)2+(56)2+(53)2=2536+2536+10036=15036=256=56||w_3|| = \sqrt{(\frac{5}{6})^2 + (-\frac{5}{6})^2 + (\frac{5}{3})^2} = \sqrt{\frac{25}{36} + \frac{25}{36} + \frac{100}{36}} = \sqrt{\frac{150}{36}} = \sqrt{\frac{25}{6}} = \frac{5}{\sqrt{6}}
u3=65[565653]=[6666266]=[666663]u_3 = \frac{\sqrt{6}}{5} \begin{bmatrix} \frac{5}{6} \\ -\frac{5}{6} \\ \frac{5}{3} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{\sqrt{6}}{6} \\ -\frac{\sqrt{6}}{6} \\ \frac{2\sqrt{6}}{6} \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \frac{\sqrt{6}}{6} \\ -\frac{\sqrt{6}}{6} \\ \frac{\sqrt{6}}{3} \end{bmatrix}

3. 最終的な答え

u1=[12120]u_1 = \begin{bmatrix} \frac{1}{\sqrt{2}} \\ \frac{1}{\sqrt{2}} \\ 0 \end{bmatrix},
u2=[131313]u_2 = \begin{bmatrix} -\frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \\ \frac{1}{\sqrt{3}} \end{bmatrix},
u3=[666663]u_3 = \begin{bmatrix} \frac{\sqrt{6}}{6} \\ -\frac{\sqrt{6}}{6} \\ \frac{\sqrt{6}}{3} \end{bmatrix}

「代数学」の関連問題

3つの行列の積を計算する問題です。与えられた行列は以下の通りです。 $ \begin{bmatrix} -3 & 2 \\ 2 & -1 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 2...

行列行列の積線形代数
2025/8/5

与えられた行列 $Q$ の逆行列 $Q^{-1}$ を求める問題です。 $Q = \begin{bmatrix} 1 & 1 & 0 \\ 1 & 0 & 1 \\ 0 & 1 & 0 \end{bm...

線形代数行列逆行列掃き出し法
2025/8/5

問題125は、和の公式を用いて、与えられた式を計算する問題です。 (1) $\sum_{k=1}^{n} (4k-5)$ を計算し、$\sum_{k=1}^{n} k$ の形に変形します。定数$c$も...

数列等差数列等比数列シグマ和の公式二次方程式
2025/8/5

与えられた線形変換 $T(x)$ に対して、指定された基に関する表現行列を求める問題です。問題は2つあります。 (1) $T(x) = \begin{bmatrix} 2 & 0 & 1 \\ -1 ...

線形代数線形変換表現行列基底
2025/8/5

与えられた連立方程式を解き、$x$ の値を求めます。

連立方程式一次方程式代入法加減法
2025/8/5

2次関数 $y = x^2 + 2mx + m - 2$ のグラフが、$x$ 軸の $x > -1$ の部分と $x < -1$ の部分で交わるような定数 $m$ の値の範囲を求める。与えられた条件か...

二次関数グラフ不等式判別式解の配置
2025/8/5

画像にある数列の問題を解きます。具体的には、等差数列と等比数列の関係、数列の和の計算(Σの計算)、等比数列の和、そして分数の数列の和を求める問題です。

数列等差数列等比数列Σ計算級数部分分数分解
2025/8/5

与えられた行列 $Q$ の逆行列 $Q^{-1}$ を求める問題です。行列 $Q$ は $ Q = \begin{bmatrix} 1 & 1 & 6 \\ 1 & 0 & 1 \\ 0 & 1 & ...

行列逆行列掃き出し法
2025/8/5

2次不等式 $x^2 - (a+2)x + 2a < 0$ (*)がある。ただし、$a$は定数とする。 (1) 2次不等式(*)は $(x - \boxed{ア})(x - \boxed{イ}) < ...

二次不等式因数分解不等式解の範囲
2025/8/5

2つの2次方程式 $x^2+(a+5)x+3+a^2=0$ と $x^2-(3-a)x+(a+1)^2=0$ について、片方の2次方程式のみが実数解を持つような $a$ の値の範囲を求めよ。

二次方程式判別式不等式実数解
2025/8/5