(1) $n=1, 2, 3, ...$ のとき、不等式 $\frac{1}{n+1} < \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx < \frac{1}{n}$ が成り立つことを示す。 (2) $n=2, 3, 4, ...$ のとき、不等式 $\log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n} < 1 + \log n$ が成り立つことを示す。

解析学積分不等式単調減少関数対数関数
2025/6/21

1. 問題の内容

(1) n=1,2,3,...n=1, 2, 3, ... のとき、不等式 1n+1<nn+11xdx<1n\frac{1}{n+1} < \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx < \frac{1}{n} が成り立つことを示す。
(2) n=2,3,4,...n=2, 3, 4, ... のとき、不等式 log(n+1)<1+12+13+...+1n<1+logn\log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n} < 1 + \log n が成り立つことを示す。

2. 解き方の手順

(1)
関数 f(x)=1xf(x) = \frac{1}{x}x>0x > 0 で単調減少である。
nxn+1n \le x \le n+1 に対して、1n+11x1n\frac{1}{n+1} \le \frac{1}{x} \le \frac{1}{n} が成り立つ。
したがって、nn から n+1n+1 まで積分すると、
nn+11n+1dxnn+11xdxnn+11ndx\int_n^{n+1} \frac{1}{n+1} dx \le \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx \le \int_n^{n+1} \frac{1}{n} dx となる。
nn+11n+1dx=1n+1nn+1dx=1n+1(n+1n)=1n+1\int_n^{n+1} \frac{1}{n+1} dx = \frac{1}{n+1} \int_n^{n+1} dx = \frac{1}{n+1} (n+1 - n) = \frac{1}{n+1}
nn+11xdx=[logx]nn+1=log(n+1)log(n)\int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx = [\log x]_n^{n+1} = \log(n+1) - \log(n)
nn+11ndx=1nnn+1dx=1n(n+1n)=1n\int_n^{n+1} \frac{1}{n} dx = \frac{1}{n} \int_n^{n+1} dx = \frac{1}{n} (n+1 - n) = \frac{1}{n}
よって、1n+1<nn+11xdx<1n\frac{1}{n+1} < \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx < \frac{1}{n} が示された。
(2)
(1) の結果 1n+1<nn+11xdx<1n\frac{1}{n+1} < \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx < \frac{1}{n} を利用する。
n=1n=1 から nn まで足し合わせる。
k=1n1k+1<k=1nkk+11xdx<k=1n1k\sum_{k=1}^n \frac{1}{k+1} < \sum_{k=1}^n \int_k^{k+1} \frac{1}{x} dx < \sum_{k=1}^n \frac{1}{k}
k=1n1k+1=12+13+...+1n+1\sum_{k=1}^n \frac{1}{k+1} = \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n+1}
k=1nkk+11xdx=121xdx+231xdx+...+nn+11xdx=1n+11xdx=[logx]1n+1=log(n+1)log(1)=log(n+1)\sum_{k=1}^n \int_k^{k+1} \frac{1}{x} dx = \int_1^2 \frac{1}{x} dx + \int_2^3 \frac{1}{x} dx + ... + \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx = \int_1^{n+1} \frac{1}{x} dx = [\log x]_1^{n+1} = \log(n+1) - \log(1) = \log(n+1)
k=1n1k=1+12+13+...+1n\sum_{k=1}^n \frac{1}{k} = 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n}
したがって、12+13+...+1n+1<log(n+1)<1+12+13+...+1n\frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n+1} < \log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n}
12+13+...+1n+1=(1+12+13+...+1n)1+1n+1\frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n+1} = (1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n}) - 1 + \frac{1}{n+1}
log(n+1)<1+logn\log(n+1) < 1 + \log n を示すために、k=1n1k<1+logn\sum_{k=1}^n \frac{1}{k} < 1 + \log n を示す。
log(n+1)<1+12+13+...+1n\log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n} を変形すると、
log(n+1)<1+k=2n1k\log(n+1) < 1 + \sum_{k=2}^n \frac{1}{k}.
k=1n1k=1+k=2n1k<1+1n1xdx=1+[logx]1n=1+lognlog1=1+logn\sum_{k=1}^n \frac{1}{k} = 1 + \sum_{k=2}^n \frac{1}{k} < 1 + \int_1^n \frac{1}{x} dx = 1 + [\log x]_1^n = 1 + \log n - \log 1 = 1 + \log n.
よって、1+12+13+...+1n<1+logn1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n} < 1 + \log n は成り立たない。(間違いです)
n2n \geq 2に対して k=2n1k<1n1xdx\sum_{k=2}^n \frac{1}{k} < \int_{1}^{n} \frac{1}{x} dx
1n1xdx=logn\int_{1}^{n} \frac{1}{x} dx = \log n.
n2n \geq 2に対し log(n+1)<1+12+13+...+1n\log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n}.

3. 最終的な答え

(1) 1n+1<nn+11xdx<1n\frac{1}{n+1} < \int_n^{n+1} \frac{1}{x} dx < \frac{1}{n}
(2) log(n+1)<1+12+13+...+1n<1+logn\log(n+1) < 1 + \frac{1}{2} + \frac{1}{3} + ... + \frac{1}{n} < 1 + \log n

「解析学」の関連問題

与えられた数列の和 $S$ を求める問題です。数列は、 $S = 1 + \frac{1}{1+2} + \frac{1}{1+2+3} + \dots + \frac{1}{1+2+3+\dots+...

数列級数部分分数分解望遠鏡和
2025/6/21

$0 \le \theta < 2\pi$ の範囲で、以下の三角不等式を解く問題です。 (1) $\sin \theta > \frac{1}{2}$ (2) $\cos \theta \le \fr...

三角関数三角不等式不等式三角関数の解法
2025/6/21

関数 $y = 3\cos\theta$ の周期を求め、グラフを描き、$y = \cos\theta$ のグラフとの位置関係を答える。

三角関数周期グラフ振幅グラフの拡大・縮小
2025/6/21

$y = \sin \theta$ と $y = \tan \theta$ のグラフが与えられており、グラフ上の点 A から J までの$\theta$座標の値を求める問題です。

三角関数グラフsintan周期
2025/6/21

与えられた問題は、指数関数の不定積分を求める問題です。具体的には、$\int e^{-x} dx$ を計算します。

積分不定積分指数関数置換積分
2025/6/21

与えられた定積分 $\int_1^2 \frac{\log x}{\sqrt{x}} dx$ を計算します。

定積分部分積分対数関数積分計算
2025/6/21

次の2つの関数の不定積分を求める問題です。 (1) $x(3x^2+2)^6$ (2) $\cos^{-1}x$

不定積分置換積分部分積分積分
2025/6/21

$\int \sqrt{x} \, dx$ を計算する問題です。

積分定積分べき乗積分公式
2025/6/21

$\sin \theta - \cos \theta = \frac{1}{\sqrt{2}}$ のとき、$\sin \theta \cos \theta$ と $\sin^3 \theta - \c...

三角関数恒等式因数分解
2025/6/21

$\int_1^2 (\log x)^3 dx$ を計算します。

積分部分積分対数関数定積分
2025/6/21