(1) 一辺の長さが1の正四面体ABCDがあり、三角形BCDの重心をPとする。点Gは $\overrightarrow{AG} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4}$ を満たす。 (ア) 線分AGの長さを求めよ。 (イ) 3点A, G, Pは同一直線上にあることを示せ。 (ウ) AG:GP を求めよ。 (エ) cos∠AGB の値を求めよ。 (2) 座標空間において、点A(1, 2, 0), B(2, 3, -1)をとり、2点A, Bを通る直線をlとする。実数tが定める点P(t, -t, 3t) に対して、直線l上に点Qを、線分PQと直線lが直交するようにとる。 (ア) 点Qの座標をtを用いて表せ。 (イ) tを変化させるとき、線分PQの長さが最小となるようなtの値を求めよ。

幾何学ベクトル空間図形内積座標空間
2025/6/22

1. 問題の内容

(1) 一辺の長さが1の正四面体ABCDがあり、三角形BCDの重心をPとする。点Gは AG=AB+AC+AD4\overrightarrow{AG} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4} を満たす。
(ア) 線分AGの長さを求めよ。
(イ) 3点A, G, Pは同一直線上にあることを示せ。
(ウ) AG:GP を求めよ。
(エ) cos∠AGB の値を求めよ。
(2) 座標空間において、点A(1, 2, 0), B(2, 3, -1)をとり、2点A, Bを通る直線をlとする。実数tが定める点P(t, -t, 3t) に対して、直線l上に点Qを、線分PQと直線lが直交するようにとる。
(ア) 点Qの座標をtを用いて表せ。
(イ) tを変化させるとき、線分PQの長さが最小となるようなtの値を求めよ。

2. 解き方の手順

(1) (ア)
AG=AB+AC+AD4\overrightarrow{AG} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4} より、
AG2=116AB+AC+AD2|\overrightarrow{AG}|^2 = \frac{1}{16} |\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}|^2
=116(AB2+AC2+AD2+2ABAC+2ACAD+2ADAB)= \frac{1}{16} (|\overrightarrow{AB}|^2 + |\overrightarrow{AC}|^2 + |\overrightarrow{AD}|^2 + 2\overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AC} + 2\overrightarrow{AC}\cdot\overrightarrow{AD} + 2\overrightarrow{AD}\cdot\overrightarrow{AB})
正四面体なので、AB2=AC2=AD2=1|\overrightarrow{AB}|^2 = |\overrightarrow{AC}|^2 = |\overrightarrow{AD}|^2 = 1
また、ABAC=ABACcos60=1112=12\overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AC} = |\overrightarrow{AB}||\overrightarrow{AC}|\cos 60^\circ = 1\cdot 1\cdot \frac{1}{2} = \frac{1}{2}
同様に、ACAD=ADAB=12\overrightarrow{AC}\cdot\overrightarrow{AD} = \overrightarrow{AD}\cdot\overrightarrow{AB} = \frac{1}{2}
よって、AG2=116(1+1+1+212+212+212)=116(3+3)=616=38|\overrightarrow{AG}|^2 = \frac{1}{16} (1+1+1+2\cdot\frac{1}{2} + 2\cdot\frac{1}{2} + 2\cdot\frac{1}{2}) = \frac{1}{16} (3+3) = \frac{6}{16} = \frac{3}{8}
したがって、AG=38=64AG = \sqrt{\frac{3}{8}} = \frac{\sqrt{6}}{4}
(1) (イ)
AP=AB+AC+AD3\overrightarrow{AP} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{3}
AG=AB+AC+AD4\overrightarrow{AG} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4}
よって、AG=34AP\overrightarrow{AG} = \frac{3}{4}\overrightarrow{AP}
したがって、3点A, G, Pは同一直線上にある。
(1) (ウ)
AG=34AP\overrightarrow{AG} = \frac{3}{4}\overrightarrow{AP}より、AG:GP=3:1AG : GP = 3 : 1
(1) (エ)
AG=AB+AC+AD4\overrightarrow{AG} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4}
BG=AGAB=AB+AC+AD4AB=3AB+AC+AD4\overrightarrow{BG} = \overrightarrow{AG} - \overrightarrow{AB} = \frac{\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4} - \overrightarrow{AB} = \frac{-\overrightarrow{3AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}}{4}
AG2=38|\overrightarrow{AG}|^2 = \frac{3}{8}
BG2=116(9AB2+AC2+AD26ABAC6ABAD+2ACAD)|\overrightarrow{BG}|^2 = \frac{1}{16} (9|\overrightarrow{AB}|^2 + |\overrightarrow{AC}|^2 + |\overrightarrow{AD}|^2 -6\overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AC} - 6\overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AD} + 2\overrightarrow{AC}\cdot\overrightarrow{AD})
=116(9+1+1612612+212)=116(1133+1)=616=38= \frac{1}{16} (9+1+1 - 6\cdot\frac{1}{2} - 6\cdot\frac{1}{2} + 2\cdot\frac{1}{2}) = \frac{1}{16} (11-3-3+1) = \frac{6}{16} = \frac{3}{8}
AGBG=116(AB+AC+AD)(3AB+AC+AD)\overrightarrow{AG}\cdot\overrightarrow{BG} = \frac{1}{16} (\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD}) \cdot (-3\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AD})
=116(3AB2+ABAC+ABAD3ACAB+AC2+ACAD3ADAB+ADAC+AD2)= \frac{1}{16} (-3|\overrightarrow{AB}|^2 + \overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AC} + \overrightarrow{AB}\cdot\overrightarrow{AD} - 3\overrightarrow{AC}\cdot\overrightarrow{AB} + |\overrightarrow{AC}|^2 + \overrightarrow{AC}\cdot\overrightarrow{AD} - 3\overrightarrow{AD}\cdot\overrightarrow{AB} + \overrightarrow{AD}\cdot\overrightarrow{AC} + |\overrightarrow{AD}|^2)
=116(3+12+1232+1+1232+12+1)=116(111+1+1)=116= \frac{1}{16} (-3 + \frac{1}{2} + \frac{1}{2} - \frac{3}{2} + 1 + \frac{1}{2} - \frac{3}{2} + \frac{1}{2} + 1) = \frac{1}{16} (-1-1-1+1+1) = -\frac{1}{16}
cosAGB=AGBGAGBG=1163838=11638=11683=16\cos \angle AGB = \frac{\overrightarrow{AG}\cdot\overrightarrow{BG}}{|\overrightarrow{AG}||\overrightarrow{BG}|} = \frac{-\frac{1}{16}}{\frac{\sqrt{3}}{\sqrt{8}} \frac{\sqrt{3}}{\sqrt{8}}} = \frac{-\frac{1}{16}}{\frac{3}{8}} = -\frac{1}{16}\cdot\frac{8}{3} = -\frac{1}{6}
(2) (ア)
直線lの方向ベクトルはAB=(21,32,10)=(1,1,1)\overrightarrow{AB} = (2-1, 3-2, -1-0) = (1, 1, -1)
直線l上の点Qは、Q = A + sAB\overrightarrow{AB} = (1+s, 2+s, -s) と表せる。
PQ=(1+st,2+s+t,s3t)\overrightarrow{PQ} = (1+s-t, 2+s+t, -s-3t)
PQAB\overrightarrow{PQ} \perp \overrightarrow{AB} より、PQAB=0\overrightarrow{PQ}\cdot\overrightarrow{AB} = 0
(1+st)(1)+(2+s+t)(1)+(s3t)(1)=0(1+s-t)(1) + (2+s+t)(1) + (-s-3t)(-1) = 0
1+st+2+s+t+s+3t=01+s-t+2+s+t+s+3t = 0
3s+3+3t=03s+3+3t = 0
s=1ts = -1-t
よって、Q = (1+(-1-t), 2+(-1-t), -(-1-t)) = (-t, 1-t, 1+t)
(2) (イ)
PQ2=(t(t))2+(t(1t))2+(3t(1+t))2PQ^2 = (t-(-t))^2 + (-t-(1-t))^2 + (3t-(1+t))^2
=(2t)2+(1)2+(2t1)2= (2t)^2 + (-1)^2 + (2t-1)^2
=4t2+1+4t24t+1=8t24t+2= 4t^2 + 1 + 4t^2 -4t + 1 = 8t^2 -4t + 2
=8(t212t)+2=8(t14)28116+2=8(t14)212+2=8(t14)2+32= 8(t^2 - \frac{1}{2}t) + 2 = 8(t - \frac{1}{4})^2 - 8\cdot\frac{1}{16} + 2 = 8(t-\frac{1}{4})^2 - \frac{1}{2} + 2 = 8(t-\frac{1}{4})^2 + \frac{3}{2}
PQの長さが最小となるのは、t=14t = \frac{1}{4} のとき。

3. 最終的な答え

(1) (ア) 64\frac{\sqrt{6}}{4}
(1) (イ) 3点A, G, Pは同一直線上にある。(証明済み)
(1) (ウ) 3:1
(1) (エ) 16-\frac{1}{6}
(2) (ア) (-t, 1-t, 1+t)
(2) (イ) 14\frac{1}{4}

「幾何学」の関連問題

半径が3、弧の長さが4である扇形について、(1)中心角の大きさを求め、(2)面積を求める。また、$\sin\theta + \cos\theta = \frac{2}{3}$ のとき、(1) $\si...

扇形弧の長さ面積三角関数
2025/6/22

$\vec{OA} = \vec{a}$, $\vec{OB} = \vec{b}$, $\vec{OP} = 3\vec{a} - \vec{b}$, $\vec{OQ} = \vec{a} + \...

ベクトル平行ベクトル計算
2025/6/22

直線 $l: y = \frac{2}{3}x + \frac{4}{3}$ があり、直線 $l$ 上の $x$ 座標が4である点Pを通る、傾きが2である直線 $m$ がある。直線 $l, m$ と ...

直線座標平面三角形の面積一次関数
2025/6/22

座標平面上の2つの円 $C_1: x^2 + y^2 = 1$ と $C_2: x^2 + (y-a)^2 = \frac{a^2}{4}$ が異なる2点で交わり、その交点のx座標が正である点をPとす...

接線交点座標平面
2025/6/22

問題は、二等辺三角形ABCにおいて、AB上に点Dをとり、Dを通りBCに平行な直線とACとの交点をEとする。BCの中点をFとし、点D,Fと点E,Fを結ぶ。 (1) △BFDと△CFEが合同であることを証...

三角形二等辺三角形相似合同面積
2025/6/22

円周上に点A, B, C, D, Eがあり、弧AB=弧BC、弧AE=弧EDである。∠CAD=30°であるとき、∠BAC = αを求めよ。

円周角角度図形
2025/6/22

5本の平行線と、それらに交わる4本の平行線があります。これらの平行線によって作られる平行四辺形は、全部で何個あるかを求める問題です。

組み合わせ平行四辺形図形
2025/6/22

円の中に四角形ABDEがあり、円の中心をOとする。角ABCは50°である。線分ODとBCは平行である。角α(角BAE)の大きさを求める問題である。

四角形円周角の定理平行線二等辺三角形
2025/6/22

円に内接する四角形 $ABCD$ があり、$\angle{DQC} = 30^\circ$、$\angle{BPC} = 34^\circ$ である。$\angle{DAB} = \alpha$ を求...

四角形円周角の定理角度
2025/6/22

$0 < \alpha < \frac{\pi}{2}$ のとき、$\tan \frac{\alpha}{4} = \frac{1}{5}$ である。このとき、$\alpha$ と $\frac{\p...

三角関数tan大小比較角度
2025/6/22